Trong số những hoạt động bổ ích nên có, đọc sách luôn là lựa chọn đáng giá - vừa giúp mở rộng hiểu biết, vừa nuôi dưỡng tâm hồn.
Để việc đọc thực sự trở thành niềm vui và mang lại hiệu quả, các em học sinh cần biết cách lập kế hoạch hợp lý, tạo dựng không gian thoải mái và quan trọng hơn cả, là lựa chọn những cuốn sách phù hợp giúp định hướng được nghề nghiệp cho tương lai.
Để việc đọc thành thói quen và có hiệu quả, các em cần lập kế hoạch thật cụ thể, giúp học sinh tận dụng hiệu quả quỹ thời gian, tránh tình trạng đọc ngẫu hứng, dồn dập, bỏ dở hoặc chọn sách không phù hợp. Có thể chia nhỏ mục tiêu - như đọc xong một cuốn mỗi tuần - để dễ theo dõi tiến độ và tạo cảm hứng.
Khi có kế hoạch rõ ràng sẽ xác định được cần đọc những gì, đọc để làm gì - để giải trí, học tập hay khám phá lĩnh vực yêu thích; cân đối giữa các thể loại: Văn học, kỹ năng sống, sách khoa học phổ thông, sách hướng nghiệp. Việc ghi lại cảm nhận sau khi đọc cũng là cách để tăng hiệu quả và lưu giữ giá trị của sách.
Đặc biệt với học sinh THPT, việc đọc có định hướng còn giúp củng cố kiến thức, phát triển kỹ năng ngôn ngữ và tư duy, đồng thời chuẩn bị hành trang cho các kỳ thi hoặc định hướng nghề nghiệp sau này. Một kế hoạch tốt chính là bước đầu để biến việc đọc thành thói quen và đam mê lâu dài.
Tiếp theo, các em cần tạo lập được một không gian đọc thoải mái cho bản thân. Một không gian đọc sách lý tưởng không nhất thiết phải rộng rãi hay hiện đại, mà quan trọng là sự yên tĩnh, gọn gàng và truyền cảm hứng. Trong gia đình, chỉ cần một góc học tập được sắp xếp gọn gàng, có ánh sáng tốt, kèm theo tủ sách nhỏ với những đầu sách được lựa chọn kỹ lưỡng là đã đủ để khơi gợi niềm đam mê đọc.
Việc xây dựng tủ sách gia đình - dù chỉ vài chục cuốn - không chỉ phục vụ cho cá nhân mà còn lan tỏa tinh thần học tập và văn hóa đọc đến các thành viên khác trong nhà. Hơn thế, một góc đọc sách đẹp và thân thuộc sẽ giúp học sinh cảm thấy dễ tập trung, thư giãn và biến việc đọc thành thói quen hàng ngày.
Bên cạnh không gian trong gia đình, học sinh cũng nên tận dụng những địa điểm đọc sách ngoài nhà để làm mới cảm hứng và khám phá thêm tri thức như: Thư viện trường học, thư viện cộng đồng, nhà sách hay quán cà phê sách. Ở đó, các em có thể tìm thấy nhiều đầu sách phong phú hơn, được kết nối với những người yêu sách khác và thậm chí tham gia các buổi chia sẻ, giao lưu bổ ích.
Thay đổi không gian đọc cũng là cách giúp các em thoát khỏi sự đơn điệu và phát triển thói quen đọc trong nhiều môi trường khác nhau - một kỹ năng hữu ích cho việc học tập và làm việc sau này.
Cuối cùng, cần hiểu rằng đọc sách không chỉ để giải trí, giết thời gian hoặc đơn giản là theo cảm hứng mà đọc sách còn là giúp các em định hướng nghề nghiệp và chuẩn bị kỹ năng cho tương lai. Mỗi ngành nghề đều có một “thế giới sách” riêng, từ những cuốn viết về trải nghiệm thực tế, kỹ năng chuyên môn, cho đến sách truyền cảm hứng từ những người đi trước.
Nếu yêu thích ngành y, hãy bắt đầu với những cuốn như “Bác sĩ tốt nhất là chính mình”(Nhiều tác giá - sách y học thường thức, dễ hiểu), “Khi hơi thở hóa thinh không” của Paul Kalanithi (hồi ký của bác sĩ giải phẫu thần kinh)… Nếu định hướng theo học các ngành kinh tế, quản trị hay marketing thì có thể tìm các cuốn sách như “Từ tốt đến vĩ đại” của Jim Collins, “Đời thay đổi khi chúng ta thay đổi” của Andrew Matthews, “Marketing giỏi phải kiếm được tiền” của Sergio Zyman hay “Cha giàu cha nghèo” của Robert Kiyosaki...
Đối với những học trò yêu thích ngành văn học, báo chí hay các lĩnh vực xã hội thì có thể tìm cuốn “Trên đường băng” của Tony Buổi Sáng, “Chiến binh cầu vồng” của Andrea Hirata, “Những người khốn khổ” của Victor Hugo… Đọc những cuốn sách trên không chỉ giúp các em có vốn kiến thức cơ bản mà còn truyền động lực, cảm hứng vững vàng hơn khi bước vào đại học cũng như phát triển sự nghiệp về sau.
Như vậy, đọc sách không phải hướng đến những giá trị mơ hồ, không thiết thực mà sách luôn phong phú các thể loại đáp ứng tốt nhất cho công việc yêu thích trong tương lai. Việc đọc sách theo định hướng nghề nghiệp không chỉ giúp các em hiểu rõ hơn về ngành mình yêu thích, mà còn tạo nền tảng vững chắc khi bước vào đại học và cuộc sống sau này. Nghỉ hè là khoảng thời gian vàng để bắt đầu việc đó - nhẹ nhàng nhưng chiến lược, từng cuốn sách sẽ là viên gạch đặt nền cho con đường bạn đang chọn.
Mỗi trang sách là một cánh cửa mở ra những chân trời mới, và mỗi kỳ nghỉ hè chính là cơ hội để ta bước qua những cánh cửa ấy. Hãy dành cho mình những khoảnh khắc yên bình bên sách, để tâm hồn được nuôi dưỡng và trí tuệ được thắp sáng, bởi chính từ đó, những giấc mơ sẽ dần thành hiện thực.
