Tại cửa khẩu Tân Thanh, Hữu Nghị (tỉnh Lạng Sơn), hoạt động vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu đang diễn ra tấp nập sau khi Trung Quốc cho phép tài xế Việt chuyển hàng sang bến bãi tại nước này.

Tín hiệu vui

Theo đại diện Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Lào Cai, sau khi phía Hà Khẩu khôi phục toàn bộ hoạt động, đặc biệt là cho lái xe Việt Nam sang Trung Quốc thì năng lực thông quan kỳ vọng tăng gấp đôi. Năm 2023, tỉnh Lào Cai đặt mục tiêu xuất khẩu hàng hóa qua các cửa khẩu đạt 5 tỷ USD. Số này tăng gấp đôi so với năm 2022. Còn Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái cho hay, đơn vị đã có phương án xử lý tình huống cư dân qua lại biên giới dưới 5.000 lượt/ngày, 5.000 - 10.000 lượt/ngày, 10.000 - 15.000 lượt/ngày và trên 15.000 lượt/ngày.

Theo UBND tỉnh Lạng Sơn, tỉnh đã có thay đổi quy trình kiểm soát xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu và công tác phòng chống dịch Covid-19 qua các cửa khẩu trên địa bàn kể từ ngày 8/1.

Cụ thể, tại cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị, công dân Trung Quốc khi xuất cảnh từ Việt Nam và nhập cảnh vào Trung Quốc phải có giấy xét nghiệm Covid-19 bằng phương pháp PCR có giá trị trong vòng 48 giờ. Công dân Việt Nam và công dân nước thứ ba nhập cảnh Trung Quốc tạm thời chưa có chính sách điều chỉnh (chưa thể nhập cảnh Trung Quốc).

Đối với hoạt động xuất nhập khẩu, dừng việc điều tiết, phân luồng phương tiện chở hàng hóa xuất khẩu vào khu trung chuyển hàng hóa. Phương thức giao nhận hàng hóa truyền thống như trước đây.

Tức là lái xe và người đi cùng xe qua biên giới của hai nước Việt Nam và Trung Quốc được điều khiển phương tiện chở hàng hóa vào thẳng bến bãi của nước đối diện để giao nhận hàng hóa.

Tuy nhiên, lái xe và người đi cùng điều khiển phương tiện chở hàng hóa khi nhập cảnh vào Trung Quốc phải có giấy xét nghiệm Covid-19 âm tính bằng phương pháp PCR.

Đồng thời, các tài xế phải điền kết quả xét nghiệm vào phiếu khai báo sức khỏe theo yêu cầu của Hải quan Trung Quốc. Cá nhân tự khai báo và tự chịu trách nhiệm về thông tin khai báo.

Trong khi đó, tại cửa khẩu Tân Thanh, cơ quan chức năng khôi phục hoạt động xuất nhập cảnh qua đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa mốc 1088/2-1089 để phục vụ hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa.

Lái xe điều khiển phương tiện chở hàng hóa xuất nhập khẩu và người đi cùng trước khi nhập cảnh vào Trung Quốc phải có kết quả xét nghiệm Covid-19 bằng phương pháp PCR âm tính và điền kết quả xét nghiệm vào phiếu khai báo sức khỏe theo yêu cầu của Hải quan Trung Quốc. Cá nhân tự khai báo và tự chịu trách nhiệm về thông tin khai báo.

Cửa khẩu Tân Thanh cũng dừng việc điều tiết, phân luồng phương tiện chở hàng hóa xuất khẩu vào khu phi thuế quan. Trước mắt, hoạt động xuất nhập khẩu qua cửa khẩu Tân Thanh sẽ thực hiện song song hai phương thức giao nhận hàng hóa.

Một là giao nhận hàng hóa không tiếp xúc (cắt móc và cẩu container), tức là sử dụng đầu kéo chuyên trách và lái xe chuyên trách của Công ty CP Vận tải thương mại Bảo Nguyên. Hai là giao nhận hàng hóa truyền thống như trước đây, tương tự như tại cửa khẩu Hữu Nghị.

Trường hợp các lái xe và người đi cùng không giao được hàng hóa trong ngày, mà phải để lại phương tiện bên phía Trung Quốc thì đến cuối ngày phía Trung Quốc sẽ bố trí phương tiện để đưa lái xe và người đi cùng về khu vực Km0 đường chuyên dụng vận tải hàng hóa để làm thủ tục nhập cảnh.

Hôm sau, phía Trung Quốc sẽ bố trí phương tiện đón tại địa điểm nêu trên (chi phí đưa đón do lái xe, người đi cùng tự chi trả). Sau khi chuẩn bị đầy đủ các điều kiện và khôi phục hoạt động xuất nhập cảnh qua cửa khẩu Tân Thanh khu vực mốc 1090, phương thức giao nhận hàng hóa truyền thống như trước đây sẽ được khôi phục.

Tỉnh Lạng Sơn cũng khuyến cáo lái xe điều khiển phương tiện chở hàng hóa xuất nhập khẩu và người đi cùng phải đeo khẩu trang N95 trong suốt quá trình giao nhận hàng hóa tại Trung Quốc.

Còn tại cửa khẩu Chi Ma và Cốc Nam, hoạt động vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu vẫn tiếp tục triển khai thực hiện theo phương thức lái xe Trung Quốc điều khiển phương tiện sang để giao hàng xuất khẩu và nhận hàng nhập khẩu.

Chạy nước rút

Hải quan kiểm tra hàng hóa trước khi thông quan.

Theo ông Hoàng Khánh Duy, Phó Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn), trên địa bàn ngày 8/1, có 212 xe xuất khẩu (xe hoa quả chiếm khoảng 85%), còn 405 xe nhập khẩu. Số phương tiện chở hàng xuất khẩu còn tồn trên địa bàn tính tới 20 giờ ngày 8/1 là 623, tăng 271 xe so với ngày 7/1.

Qua đánh giá sơ bộ, lượng xe xuất khẩu chưa tăng đột biến dù lái xe và người đi cùng phương tiện vận chuyển hàng hóa có thể giao nhận hàng hóa tận bến bãi bên Trung Quốc. Nguyên do là nhiều lái xe đang chờ kết quả xét nghiệm PCR âm tính, doanh nghiệp đang làm thủ tục sổ thông hành…

Lãnh đạo Ban Quản lý Khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng (Lạng Sơn) kỳ vọng xuất nhập khẩu sẽ nhộn nhịp hơn và căn cứ thực tế để tiếp tục trao đổi, hội đàm với phía Trung Quốc để có các giải pháp tạo điều kiện thông thương hàng hóa tốt nhất cho doanh nghiệp và người dân hai nước. “Sở Công Thương Lạng Sơn tiếp tục gửi thông tin tuyên truyền, hướng dẫn, lưu ý tới lái xe, chủ hàng biết rõ quy định mới…”, ông Duy nói.

Tại bến xe Tân Thanh (cửa khẩu Tân Thanh), tài xế chở thanh long Phạm Văn Phong chia sẻ vẫn chuyển theo cách cắt container (xe đầu kéo Việt Nam đưa container hàng đến bãi, một xe khác của Trung Quốc cắt móc, cẩu tại đó về nước bạn).

Tuy nhiên, anh Phong cho hay nếu được giao hàng tận kho bên Trung Quốc như trước dịch Covid-19 thì lái xe sẽ chủ động thời gian hơn. Anh Phong nhẩm tính chạy được tối đa 3 chuyến/tháng, thu nhập cũng tăng lên, Tết này cũng sung túc hơn.

“Trước đây, có những chuyến hàng ngồi chờ xuất hàng cả tháng. Ăn uống tiết kiệm, không tiêu pha nhiều cũng phải 200.000 đồng/ngày, thêm cả 1 triệu đồng tiền dầu bật máy lạnh để hoa quả tươi thì tiền lĩnh về không được mấy. Trong khi lãi vay ngân hàng mua xe mình vẫn phải trả 20 triệu đồng/tháng…”, anh Phong nói.

Chị Trần Thị Hằng, đại diện Công ty Cổ phần vận tải Thái Việt Trung khu vực phía Bắc, cho biết, ngày 8/1 vừa qua, Trung Quốc đã cho phép tài xế lái xe container có sổ thông hành, giấy xét nghiệm PCR Covid-19 âm tính sang thẳng bến bãi bên nước này.

“Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp đang hoàn thiện thủ tục sổ thông hành, thông báo tài xế chủ động test Covid-19 theo phương pháp PCR nên tạm thời dùng phương thức chuyển hàng qua cắt container. Để tiết kiệm chi phí, các công ty sẽ triển khai phương thức giao nhận hàng truyền thống để thuận lợi trong xây dựng kế hoạch kinh doanh…”, chị Hằng chia sẻ.