Trường trọng điểm phấn khởi
Trường THCS Cao Xuân Huy – được coi là trường điểm của huyện Diễn Châu, Nghệ An. Hằng năm, số lượng hồ sơ đăng ký vào trường cao gấp đôi chỉ tiêu được tuyển. Theo thầy Phạm Quang Thăng – Hiệu trưởng nhà trường, trong 3 năm Bộ GD&ĐT cấm tất cả các cuộc thi tuyển sinh vào lớp 6, trường rất vất vả để lọc hồ sơ.
“Hầu như hồ sơ của em nào nộp vào trường cũng có sự chuẩn bị kỹ càng và rất “tròn trĩnh”. Tất nhiên, không phải là xét tuyển thì không tuyển được học sinh, nhưng việc lựa chọn không được sát sao. Bởi vậy, nếu đề xuất về phương án xét tuyển kết hợp với bài kiểm tra năng lực, đối với cá nhân trường chúng tôi là điều quá phấn khởi”.
Với trường hợp của Trường THCS Cao Xuân Huy, là trường không trực thuộc xã nào nên không có trách nhiệm phổ cập, nhu cầu học sinh vào học cao, nên có thể thi tuyển. Còn những trường THCS bình thường khác, ở các xã, thì phải làm chức năng phổ cập giáo dục, đáp ứng nhu cầu đến trường của học sinh.
Những trường này chỉ tiêu đủ đáp ứng nhu cầu học của học sinh thì chỉ nên xét tuyển. Các em hoàn thành chương trình tiểu học, vượt qua bài kiểm tra đánh giá chất lượng, thì đương nhiên được lên cấp 2, đó là quyền lợi của các em.
Tại huyện Đô Lương, vùng đất học nổi tiếng của Nghệ An nhiều năm qua, trường THCS Lý Nhật Quang cũng được xem là đích đến của nhiều học sinh khá giỏi sau khi học xong lớp 5. Đây là ngôi trường có nhiều học sinh sau này đậu vào trường THPT chuyên Phan Bội Châu và trong số đó có những em đạt giải cao trong các kỳ thi HSG quốc gia và Olympic quốc tế.
Hàng năm, chỉ tiêu tuyển sinh lớp 6 của trường là 160 em. Lượng hồ sơ đăng ký khoảng trên 300. Hồ sơ đăng ký được xét dựa vào kết quả học tập rèn luyện những năm tiểu học. Trong khi đó, thực hiện thông tư 22, bậc tiểu học, mà cụ thể là lớp 5 chỉ có 1 bài kiểm tra đánh giá chất lượng cuối năm cho môn Toán, Tiếng Việt.
Để giúp cho việc tuyển sinh vào lớp 6 THCS Lý Nhật Quang có thêm thước đo xét tuyển, đề kiểm tra định kỳ cuối năm lớp 5 sẽ được Phòng GD và trường phối hợp ra đề.
Theo đó, mỗi trường tiểu học tự ra đề phân hóa theo 3 mức độ. Riêng câu hỏi phân loại ở mức độ thứ 4, sẽ do Phòng GD&ĐT đảm nhận, và chỉ chiếm 1 phần nhỏ, để phân loại, tìm học sinh giỏi, ông Nguyễn Xuân Thanh, Phó trưởng phòng GD&ĐT Đô Lương cho biết.
Vì thế, dự thảo thông tư 11 của Bộ nếu áp dụng thì địa phương rất ủng hộ, vì sẽ tháo gỡ được những phức tạp trong quá trình tìm kiếm phương thức xét tuyển lớp 6, đối với trường có số lượng hồ sơ đăng ký cao.
Quản lý chặt dạy thêm, học thêm
Trước đây, trường THCS Đặng Thai Mai 9 TP Vinh được coi là ngôi trường chất lượng cao của TP Vinh. Để lọt được vào ngôi trường này, là một cuộc cạnh tranh không hề dễ dàng đối với học sinh cuối bậc tiểu học.
Tuy nhiên, có một bất cập là trường đóng trên địa bàn phường Hưng Phúc, là phường mới thành lập và chưa có trường THCS do phường quản lý. Con em trên địa bàn của phường ngoài một số thi tuyển được vào trường, thì còn lại phải sang phường lân cận học. Điều này gây ra không ít bức xúc cho bà con tại địa bàn.
Từ năm học 2015 – 2016, thực hiện chủ trương của Bộ GD&ĐT về xóa bỏ trường chuyên lớp chọn, thành ủy Vinh quyết định chuyển giao trường THCS Đặng Thai Mai về phường Hưng Phúc. Nhưng số lượng học sinh trên địa bàn phường ít, hàng năm chỉ chiếm khoảng hơn ½ chỉ tiêu tuyển sinh. Số còn lại, trường được phép xét tuyển học sinh của các phường trên địa bàn thành phố.
Nhu cầu học sinh lớn, chỉ tiêu có hạn, không được thi tuyển theo quy định tại chỉ thị 5051 của Bộ GD&ĐT, khiến nhà trường gặp nhiều khó khăn để sàng lọc được một loạt hồ sơ đều đẹp.
Vì thế, ngoài xét năng lực, kết quả học tập rèn luyện học sinh của năm lớp 5, thậm chí xuống lớp 4, lớp 3, trường còn phải đưa thêm cái tiêu chí phụ để cộng điểm ưu tiên như giải thưởng trong một số cuộc thi, giao lưu toàn thành phố hoặc cấp tỉnh, quốc gia… Vô hình chung khiến phụ huynh cho con tham gia các cuộc thi không còn mang tính chất giao lưu, mà với hi vọng biết đâu sẽ được cộng điểm vào trường Đặng Thai Mai.
Thực tế trên cho thấy, dù đã bỏ hình thức trường điểm, nhưng trường có chất lượng giáo dục cao lúc nào cũng hút phụ huynh, học sinh. Theo ông Mai, Phó phòng Giáo dục Trung học – Sở GD&ĐT Nghệ An: Lâu nay chúng ta thống nhất thực hiện xóa bỏ trường chuyên ở bậc THCS, nhưng trên thực tế, vẫn có những ngôi trường mang tính phân hóa.
Các em học tốt, có năng lực cần có môi trường phù hợp để được giáo dục, bồi dưỡng, bởi lứa tuổi để phát triển mạnh về trí tuệ là từ 13 – 18 tuổi. Do đó, việc giữ lại tính chất trọng điểm như trường THCS Đặng Thai Mai, hay Cao Xuân Huy, Bạch Liêu, Lý Nhật Quang là một thực tế.
Tuy nhiên, thời gian qua, theo chỉ thị của Bộ GD&ĐT, không còn bất cứ cuộc thi nào ở bậc tiểu học để thi tuyển vào lớp 6. Điều này khiến cho việc tuyển sinh vào những trường này gặp nhiều vướng mắc, nảy sinh những lộn xộn, bất cập.
Bởi thế, dự thảo thông tư 11, trong đó đề xuất phương án xét tuyển kết hợp với bài kiểm tra năng lực là việc mà Bộ nên làm để gỡ những khó khăn trên. Tất nhiên, dự thảo này chỉ tác động vào một bộ phận trường học nhỏ, khu vực thành phố chứ không thể áp dụng được đại trà.
Vấn đề đặt ra là liệu có trở lại của trường chuyên, luyện gà nòi, học lệch quá sớm, gây áp lực thi cử để chạy đua vào trường. Thầy Phạm Quang Thăng – Hiệu trưởng trường THCS Cao Xuân Huy đánh giá, việc Bộ cấm các kỳ thi ở bậc Tiểu học, là nhằm mục đích xóa bỏ nạn dạy thêm, học thêm. Vì đương nhiêu nếu thi thì cần phải ôn tập, bồi dưỡng thêm.
Chính vì thế, sau khi cấm, nếu cho phép tổ chức bài thi đánh giá năng lực thì cần phải có sự đổi mới trong cách thức, nội dung thi, chứ nếu quay lại thi theo hình thức cũ, thì sẽ trở thành vòng luẩn quẩn dạy thêm, học thêm. Về hình thức, nội dung thi nên giao cho địa phương linh hoạt tổ chức phù hợp với thực tế, kiểm tra toàn diện học sinh nhưng trong phạm vi chuẩn kiến thức kỹ năng mà khung chương trình giáo dục của Bộ quy định.
