Theo arstechnica, từ trường Trái đất hình thành ở độ sâu 3.000km dưới lòng đất. Nơi này được coi là “địa ngục” vì mức nhiệt lên tới 5.000 độ C, làm tan chảy bất cứ kim loại nào.
Sự chuyển động của kim loại lỏng trong lõi của Trái Đất đã tạo ra từ trường. Khi Trái Đất quay, từ trường gần như thẳng hàng với trục, tạo ra hai cực bắc và nam.
Từ trường tạo ra lớp khiên vô hình, bảo vệ các sinh vật trên Trái đất trước bức xạ tia cực tím từ Mặt trời.
Trong một nghiên cứu mới nhất, các nhà khoa học nhận thấy từ trường đang có dấu hiệu đảo cực. Trên thực tế, từ trường trái đất đã nhiều lần đảo cực trong quá khứ với chu kỳ vào khoảng 450.000 năm. Mỗi một lần từ trường đảo cực diễn ra thường kéo dài từ 1.000 – 10.000 năm.
Giáo sư khoa học địa chất Brad Singer thuộc Đại học Wisconsin–Madison, nói lần đảo cực gần đây nhất cách đây 780.000 năm. Nghiên cứu mới của giáo sư Singer cho thấy, quá trình đảo cực phức tạp hơn nhiều, mất tới 22.000 năm để hoàn thành.
Cách đây 40.000 năm, Trái đất cũng từng bị đảo cực nhưng hiện tượng này đã nhanh chóng quay ngược trở lại về mốc ban đầu. Ngày nay, hiện tượng đảo cực ngày càng xảy ra với tần suất lớn hơn, cách 200.000 - 300.000 năm.
“Hiểu rõ về quá trình đảo cực địa từ đóng vai trò rất quan trọng đối với nền văn minh Trái đất trong tương lai, vì từ trường dịch chuyển có thể có tác động sâu rộng lên khắp hành tinh chúng ta”, giáo sư Singer nói.
Một số nhà nghiên cứu tin rằng, đảo cực địa từ gây ra bởi sự nhiễu loạn trong sự cân bằng giữa vòng quay Trái Đất và nhiệt độ ở lõi Trái Đất, làm thay đổi chuyển động của khối kim loại lỏng khiến từ trường đảo cực.
Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, quá trình chính xác của từ trường đảo cực vẫn còn nhiều bí ẩn.
Điều đáng lo ngại mà các nhà khoa học nhận thấy là trong 200 năm trở lại đây, từ trường Trái đất đã suy yếu với tốc độ nhanh chưa từng thấy, lên tới 5% mỗi thế kỷ. Điều này làm ảnh hưởng sâu rộng đến các sinh vật sống trên Trái đất.
Cực từ phía bắc hiện đang di chuyển nhanh về hướng Siberia, nhưng chưa thể xảy ra hiện tượng đảo cực trong vòng vài ngàn năm tới.
“Nghiên cứu cho thấy nhân loại có thể có đủ thời gian để phát triển công nghệ giúp tồn tại trước bức xạ Mặt trời ngày càng lớn”, giáo sư Brad Singer nói.