Chính sách nhân văn
Dự thảo Nghị định quy định chính sách hỗ trợ tiền ăn trưa cho học sinh tiểu học, THCS các xã biên giới đất liền đề xuất mỗi học sinh ở các xã biên giới đất liền sẽ được 450.000 đồng/tháng tiền ăn; mỗi em được hỗ trợ 8 kg gạo/tháng. Thời gian hỗ trợ tính theo số tháng học thực tế, nhưng không quá 9 tháng/năm học. Dự kiến ngân sách cần để hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh ở các xã biên giới đất liền là hơn 2.000 tỷ đồng và hơn 30.000 tấn gạo mỗi năm.
Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học & THCS số 1 Dân Hóa (xã Dân Hóa, Quảng Trị) thuộc địa bàn biên giới, điều kiện kinh tế khó khăn. Với một điểm trường trung tâm và 4 điểm trường lẻ đóng tại các bản, nhà trường có hơn 600 học sinh, chủ yếu là người Bru Vân Kiều; học sinh người Sách và Mày (dân tộc Chứt) chiếm khoảng 30%.
Ông Nguyễn Văn Chương - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, nhiều năm qua, Đảng, Nhà nước và địa phương đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ học sinh vùng miền núi, biên giới, mang lại ý nghĩa thiết thực trong bối cảnh đời sống người dân còn nhiều khó khăn. Theo ông, nếu chính sách hỗ trợ bữa trưa được triển khai, học sinh, đặc biệt là những em ở xa trường phải học cả ngày sẽ có thêm điều kiện để nâng cao dinh dưỡng, yên tâm học tập, duy trì chuyên cần và hạn chế tình trạng bỏ học.
Đồng tình với quan điểm trên, ông Phan Thế Dũng - Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Thượng Hóa (xã Kim Phú, Quảng Trị) chia sẻ, chính sách hỗ trợ sẽ góp phần giảm gánh nặng cho phụ huynh, giúp học sinh có động lực, yên tâm học tập.
Trường Tiểu học và THCS Thượng Hóa có 3 điểm trường, gồm điểm chính tại bản Yên Hợp và hai điểm lẻ ở bản Ón, bản Mò O Ồ Ồ. Năm học 2025 - 2026, trường có 96 học sinh tiểu học và 50 học sinh THCS, phần lớn là con em đồng bào dân tộc Rục, Sách và Chứt - những cộng đồng rất ít người, đời sống còn nhiều khó khăn.
Hiệu trưởng Phan Thế Dũng cho biết, nhiều năm qua, học sinh đã được hưởng một số chính sách hỗ trợ để trang trải việc học tập. Nếu chính sách hỗ trợ bữa trưa mới được áp dụng, các em sẽ có thêm điều kiện cải thiện dinh dưỡng, học tập tốt hơn. “Đây là chủ trương nhân văn, tạo động lực để học sinh yên tâm đến lớp và giúp công tác giáo dục của nhà trường thuận lợi hơn”, ông Phan Thế Dũng nhấn mạnh.
Ông Ngô Duy Hưng - Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS A Ngo (xã La Lay, Quảng Trị) cũng đồng quan điểm khi cho rằng, việc ban hành Nghị định quy định chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh tiểu học, THCS học ở các xã biên giới đất liền là thiết thực, mang tính nhân văn sâu sắc. Nhiều gia đình phụ huynh còn khó khăn, phải lo toan từng bữa ăn.
Chính sách hỗ trợ bữa trưa cho học sinh không chỉ giúp giảm gánh nặng cho gia đình và nhà trường mà còn bảo đảm dinh dưỡng, tạo điều kiện để các em học tập hiệu quả trong cả ngày.

Tạo thuận lợi cho giáo dục vùng biên giới
Triển khai Kết luận của Bộ Chính trị về chủ trương đầu tư xây dựng trường học nội trú liên cấp Tiểu học và THCS cho các xã biên giới, UBND tỉnh Lai Châu đã tổ chức rà soát và đề xuất danh mục, phương án đầu tư xây dựng 11 trường phổ thông nội trú liên cấp TH&THCS tại 11 xã biên giới của tỉnh.
Ông Nguyễn Văn Giáp - Chủ tịch UBND xã Pa Tần (Lai Châu) cho hay, khi các dự án được thực hiện, tỉnh Lai Châu sẽ được bổ sung thêm cơ sở vật chất giáo dục phổ thông hiện đại, đồng bộ. Đây sẽ là những cơ sở giáo dục chất lượng toàn diện để nâng cao chất lượng dạy và học, nâng cao thể lực, trí lực cho học sinh các xã biên giới, tạo nguồn nhân lực tại chỗ phục vụ phát triển kinh tế xã hội của tỉnh trong tương lai”.
Ông Bùi Văn Sạo - Hiệu trưởng Trường Phổ thông dân tộc bán trú Tiểu học và THCS Nậm Ban, xã Pa Tần cho rằng, ban hành Nghị định quy định chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh ở các xã biên giới đất liền là rất cần thiết. Chính sách này tạo công bằng ngay trong từng lớp học và nhà trường, tránh tình trạng học sinh cùng học một trường nhưng có em được hỗ trợ, có em không.
Hiện nay, Nghị định số 66/2025/NĐ-CP của Chính phủ đã quy định chính sách hỗ trợ tiền ăn trưa cho trẻ em mầm non, học sinh, học viên tại các vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, các xã đặc biệt khó khăn, cũng như ở vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo học bán trú do không thể về nhà trong ngày.
Dù vậy, học sinh tiểu học, THCS khác học ở các xã biên giới chưa được hưởng chính sách này. Nếu triển khai hỗ trợ tiền ăn trưa cho học sinh xã biên giới sẽ góp phần quan trọng duy trì sĩ số, nâng cao chất lượng giáo dục ở vùng biên giới.
Xã biên giới Phong Thổ có 12 trường học với hơn 6.000 học sinh. Trong đó, tổng số học sinh có nhu cầu ở bán trú, nội trú hơn 4.600 em. Tuy nhiên, toàn xã hiện chỉ có gần 750 em được hưởng chế độ bán trú.
Ông Hoàng A Xá, trú tại bản Huổi Luông 1, xã Phong Thổ, chia sẻ: Trước đây, chúng tôi ở Huổi Luông cũ - xã biên giới đã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Tuy nhiên, do nhà cách trường khoảng 5km và đi lại khó khăn nên con tôi không đủ điều kiện hưởng chế độ bán trú. Nay có chính sách hỗ trợ bữa ăn trưa cho học sinh, chúng tôi rất phấn khởi. Các cháu học 2 buổi/ngày, gia đình không có điều kiện đưa đón thường xuyên, nên tôi rất mong chính sách sớm được triển khai.

Không để em nào bị bỏ lại phía sau
Từ thực tiễn công tác, TS Phan Thị Lan Hương - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Quyền trẻ em nhận định, dự thảo Nghị định có nhiều điểm ưu việt, mang lại thuận lợi thiết thực cho học sinh tiểu học, THCS ở các xã biên giới. Bởi lẽ, đời sống người dân nơi đây còn nhiều khó khăn, thậm chí có em từng chia sẻ đến trường một phần vì được ăn uống đầy đủ hơn ở nhà.
“Chính sách này sẽ giúp phụ huynh ở vùng khó giảm bớt gánh nặng chi phí ăn uống, từ đó khuyến khích con em đến lớp đều đặn hơn. Đây cũng là giải pháp quan trọng để nâng tỷ lệ chuyên cần và hạn chế tình trạng bỏ học. Những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chính sách hỗ trợ con em đồng bào vùng biên giới, và lần này, chúng tôi kỳ vọng sẽ tiếp tục được triển khai hiệu quả với sự vào cuộc của các cấp, ngành và địa phương”, TS Hương bày tỏ.
Nhất trí cao với chủ trương mà Bộ GD&ĐT đang đề xuất, PGS.TS Trần Thị Minh Hằng - giảng viên cao cấp Học viện Quản lý giáo dục nhấn mạnh, ngoài những chính sách ưu việt hiện có, đề xuất lần này tiếp tục khẳng định sự quan tâm của Đảng, Nhà nước tới các đối tượng học sinh vùng biên giới xa xôi của Tổ quốc.
Mục tiêu của giáo dục là đảm bảo công bằng, cố gắng thu hẹp dần khoảng cách về giáo dục giữa các vùng thuận lợi với vùng khó khăn, đảm bảo không để em nào bị bỏ lại phía sau. Quốc hội khóa XV vừa thông qua Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông trên toàn quốc và có hiệu lực từ năm học 2025 - 2026. TP.Hà Nội cũng ban hành quy định về hỗ trợ tiền ăn trưa cho học sinh tiểu học trên địa bàn Thủ đô.
“Tôi hoàn toàn đồng tình với chủ trương hỗ trợ bữa ăn bán trú cho học sinh tiểu học và THCS tại các xã biên giới đất liền theo dự thảo của Bộ GD&ĐT. Bà nhấn mạnh, đây không chỉ là chính sách lo cho học sinh có bữa trưa đầy đủ, mà quan trọng hơn còn tạo ra hiệu ứng tích cực, củng cố niềm tin của người dân vùng phên giậu Tổ quốc đối với Đảng và Nhà nước”, PGS.TS Trần Thị Minh Hằng bày tỏ.
“Tại các vùng biên giới, nhiều điểm trường nằm xa khu dân cư, điều kiện tự nhiên khắc nghiệt khiến việc học tập của học sinh gặp nhiều trở ngại. Nếu được hỗ trợ tiền ăn bán trú, các em sẽ bớt vất vả đi lại đường xa.
Bên cạnh nguồn lực từ Nhà nước, các tổ chức xã hội và doanh nghiệp cũng có thể chung tay hỗ trợ thêm cho học sinh vùng khó khăn. Đồng thời, cần có sự giám sát chặt chẽ của Bộ GD&ĐT cũng như lực lượng Bộ đội Biên phòng, Công an địa phương để chính sách này được triển khai thực chất và hiệu quả”. - PGS.TS Trần Thị Minh Hằng