Loại bỏ mê tín dị đoan, bỏ tục đốt vàng mã
Giáo hội Phật giáo Việt Nam vừa có văn bản số 31 do Hòa thượng Thích Thanh Nhiễu – phó Chủ tịch thường trực Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam ký gửi Ban Thường trực Ban trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc thực hiện một số việc trong thời gian tổ chức lễ hội.
Cụ thể, để tổ chức lễ hội mang tính văn minh, tiết kiệm, không phô trương hình thức, cần tuyên truyền, vận động trong việc phát huy truyền thống văn hóa dân tộc, văn hóa Phật giáo.
“Đề nghị chư Tôn đức Tăng Ni nêu cao tinh thần Bồ tát đạo, hướng dẫn đồng bào Phật tử và bà con loại bỏ mê tín dị đoan, đốt vàng mã tại các cơ sở thờ tự Phật giáo và các hình thức khác trái với thuần phong mỹ tục, văn hóa dân tộc và văn hóa Phật giáo Việt Nam”.
Ngoài ra, nội dung công văn còn đề cập, trong các bài giảng chú trọng việc gìn giữ nét đẹp văn hoá truyền thống, thuần phong mỹ tục trong các lễ hội; lan toả giá trị từ bi, lòng bao dung, tôn trọng sự khác biệt của các cộng đồng tín ngưỡng, tôn giáo bạn.
Vì sự trang nghiêm Đạo pháp, tôn vinh những giá trị tốt đẹp, văn hóa của lễ hội tôn giáo tại các Tự viện, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam rất mong Quý Ban phổ biến sâu rộng và có hiệu quả tinh thần công văn này đến chư Tôn đức Tăng Ni trụ trì Tự viện, đồng bào Phật tử.
Công văn của Giáo hội Phật giáo Việt Nam
Đốt vàng mã là hủ tục, không phù hợp với tinh thần của đạo Phật
Chuyện vàng mã không phải là vấn đề mới đây, mà hơn 60 năm trước, hòa thượng Tố Liên (1903-1977), một trong những bậc cao tăng ở miền Bắc, người có vai trò đặc biệt trong công cuộc chấn hưng Phật giáo thế kỷ XX đã từng tỏ thái độ dứt khoát.
Trong một bài nghiên cứu về vấn đề đó từ năm 1952, ngài Tố Liên đã khẳng định đốt vàng mã là hủ tục có nguồn gốc từ Trung Quốc, được xem là sự “đầu độc” tín ngưỡng, nó hoàn toàn không phải là mỹ tục trong văn hóa Việt và nhất định không phù hợp với tinh thần đạo Phật. Ngài cũng đã tha thiết kêu gọi bài trừ hủ tục đốt vàng mã, xem đó là một trong những hành động phục hưng văn hóa dân tộc.
Quan điểm của ngài Tố Liên không bị lãng quên, mà vẫn thi thoảng vẫn được nhắc lại trên các phương tiện truyền thông của Phật giáo cũng như của xã hội.
Tuy nhiên, hủ tục cũ vẫn cứ tiếp diễn, vàng mã vẫn cứ được làm, được đốt, được rải trên đường khi có tang sự và các hiếu sự cúng tế tổ tiên.
Thậm chí ở một số ngôi chùa đã không quyết liệt với việc bài trừ tục đốt vàng mã, mà còn thỏa hiệp bằng cách cho xây các “tháp hóa vàng” ngay trong khuôn viên chùa!
Theo quan điểm của Giáo hội Phật giáo Việt Nam, để thay đổi được tục lệ đốt vàng mã, ngoài những khuyến cáo, tuyên truyền, chắc chắn phải qua con đường giáo dục. Khi người ta có nhận thức đúng, thì hành vi sẽ được điều chỉnh một cách tự nhiên.
Trong đạo Phật, Chánh kiến - sự thấy biết đúng đắn được xếp đầu trong Bát chánh đạo, có hiểu biết đúng mới có tư duy đúng, lời nói đúng, hành động đúng… Điều đó không chỉ với hiện tượng vàng mã, mà với mọi ứng xử văn hóa khác, trong nỗ lực xây dựng một xã hội văn minh thực sự.