Xác định vấn đề trọng tâm này, nhiều trường Đại học ở Đà Nẵng đã đẩy mạnh phong trào NCKH cho sinh viên, với mục đích cuối cùng là tạo ra các sản phẩm mới, đóng góp vào sự phát triển chung của xã hội.
Những mô hình ứng dụng gắn với thực tế
Thời gian qua, một số trường Đại học, Cao đẳng trên địa bàn thành phố đã có nhiều hoạt động hỗ trợ và thúc đẩy tinh thần NCKH trong sinh viên như: thành lập các câu lạc bộ nghiên cứu khoa học; tổ chức các cuộc thi, diễn đàn, tọa đàm dành cho giảng viên, sinh viên và doanh nghiệp... nhằm tạo cho sinh viên thỏa sức sáng tạo.
Bên cạnh đó là hàng loạt cuộc thi, sân chơi khoa học dành cho sinh viên được ra đời, ngày càng thu hút đông lực lượng thanh niên, sinh viên tham gia. Những sân chơi này cộng với sự nỗ lực thúc đẩy phong trào NCKH của các trường đại học, cao đẳng đã góp phần tạo động lực thúc đẩy tinh thần đam mê nghiên cứu, sáng tạo trẻ, góp phần ứng dụng các kết quả nghiên cứu khoa học - công nghệ vào sản xuất và đời sống.
Là đơn vị đào tạo và nghiên cứu chuyên sâu công nghệ kỹ thuật, trong năm 2022, phong trào sinh viên nghiên cứu khoa học của Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng) có hơn 500 sinh viên tham gia.
Nhà trường đã chọn lọc 59 đề tài xuất sắc của 198 sinh viên báo cáo tại các tiểu ban chuyên môn. Tại hội nghị tổng kết hoạt động sinh viên nghiên cứu khoa học - Triển lãm sản phẩm khoa học của sinh viên năm 2022 vừa được tổ chức ngày 27/5 vừa qua, đã có 25 đề tài của các nhóm sinh viên được trao giải thưởng gồm: 8 giải Nhất, 8 giải Nhì và 9 giải Ba.
Trong số những đề tài đạt giải, có những đề tài có tính ứng dụng rất cao, đáp ứng và giải quyết một số yêu cầu của thực tế. Cụ thể như: hệ thống quản lý rác thải thông minh cho các đối tượng nhiễm Covid-19 đang điều trị tại nhà; Nghiên cứu thiết bị đeo tay hỗ trợ người bị run tay; Muỗng tự ổn định cho người mắc bệnh parkinson...
Trong đó, đề tài hệ thống quản lý rác thải thông minh cho các đối tượng nhiễm Covid-19 đang điều trị tại nhà đã được ứng dụng và sẵn sàng cung cấp ra thị trường tiêu thụ. Theo đó, với hệ thống này, người dùng có thể quản lý tình trạng các thùng rác. Cụ thể, thông tin sẽ được cập nhật thông tin liên tục thông qua giao diện ứng dụng website và hướng dẫn nhân viên đến điểm thu gom rác.
Điều đặc biệt của chiếc thùng rác thông minh này chính là mỗi thùng rác đều có chức năng định vị GPS, sử dụng công nghệ RFID. Đây là công nghệ nhận dạng qua tần số vô tuyến xác thực người dùng chỉ cho phép nhân viên hoặc bệnh nhân F0 mở nắp thùng giúp bảo vệ người xung quanh khỏi các nguy cơ lây nhiễm. Khi có rác, hệ thống khử khuẩn bằng tia UVC sẽ tự động kích hoạt nhằm hạn chế sự gia tăng của virus có hại.
Bên cạnh đó, ngoài chức năng định vị, đo lường khối lượng rác, khử khuẩn, nhận diện người dùng, đóng mở nắp tự động, thùng rác thông minh còn kết nối internet truyền dữ liệu đến hệ thống máy chủ, từ đó đưa ra các cảnh báo trong công tác thu gom và quản lý chất thải.
Hay đề tài "Muỗng tự ổn định cho người mắc bệnh parkinson", với thiết bị này, người mắc bệnh parkinson sẽ dễ dàng hơn trong việc ăn uống sinh hoạt, giảm bớt gánh nặng cho gia đình và người thân.
Với thế mạnh là công nghệ thông tin, truyền thông và kinh tế số, những năm qua Trường Đại học Công nghệ thông tin và Truyền thông Việt - Hàn (VKU) – Đại học Đà Nẵng luôn có những cuộc thi sáng tạo thay đổi phù hợp với xu hướng phát triển chuyển đổi số. Điển hình như các cuộc thi: Khởi nghiệp sáng tạo; chung kết cuộc thi sáng tạo robocar 2022... thu hút hàng ngàn sinh viên tham gia.
Điều đặc biệt, những cuộc thi này, ban giám khảo là những lãnh đạo công ty chuyên về lĩnh vực Công nghệ, thông tin... thông qua đây có thể tuyển chọn những “viên ngọc thô” cho công ty của mình.
Để thúc đẩy sinh viên tham gia NCKH, ngoài đầu tư cơ sở vật chất, xây dựng phòng thí nghiệm, trung tâm NCKH, Trường VKU còn tích cực tổ chức các hoạt động khoa học - công nghệ với tên gọi: ngày hội khoa học - công nghệ; hội thảo khoa học - công nghệ; hội thi sáng tạo kỹ thuật...
Đây là diễn đàn thường niên để sinh viên trao đổi chuyên môn, học thuật; tiếp cận các phương pháp NCKH và vận dụng trong việc thực hiện các NCKH. Bên cạnh đó, các trường cũng tuyên dương, khen thưởng những cá nhân có nhiều đóng góp, tích cực tham gia NCKH.
Tạo động lực để sinh viên nghiên cứu khoa học
PGS. TS. Võ Trung Hùng - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng) cho hay, nghiên cứu khoa học sinh viên là hoạt động trí tuệ, hỗ trợ rèn luyện cho sinh viên khả năng tư duy sáng tạo, làm việc nhóm và là một trong những nhiệm vụ chiến lược của nhà trường nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, chất lượng dạy và học để sinh viên tốt nghiệp đáp ứng được chuẩn đầu ra, có được phương pháp làm việc khoa học, chuyên nghiệp, thích ứng với nhu cầu của cuộc Cách mạng Công nghiệp 4.0 và thời đại công nghệ số.
“Trong thời gian qua, Trường luôn quan tâm đầu tư cho các đề tài nghiên cứu khoa học của sinh viên. Lãnh đạo nhà trường ghi nhận và biểu dương các thành tích nghiên cứu khoa học của sinh viên, phong trào nghiên cứu khoa học cần phải được duy trì thường xuyên. Việc nghiên cứu khoa học tập trung giải quyết các vấn đề trong thực tiễn, gắn liền với đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, hình thành một đội ngũ các nhà khoa học trong tương lai để giúp cho đất nước phát triển”, PGS. TS Võ Trung Hùng chia sẻ.
Theo vị đại diện Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng), trường hỗ trợ cho sinh viên rất nhiều trong việc thực hiện các đề tài NCKH, đặc biệt những đề tài có tính ứng dụng thực tế, gắn liền với Khởi nghiệp và Đổi mới sáng tạo.
“Trường luôn tìm cách tăng phần kinh phí dành cho đề tài NCKH của sinh viên, kèm theo những chính sách khuyến khích, đãi ngộ, khen thưởng đối với những giáo viên hướng dẫn và các nhóm sinh viên có đề tài chất lượng hoặc đạt giải trong các kỳ thi. Trong thời gian đến sẽ mời các doanh nghiệp tham gia tài trợ cho đề tài NKH, đặc biệt là những đề tài do doanh nghiệp đặt hàng.
Đồng thời, trường luôn làm cầu nối để đưa thành quả nghiên cứu của các em đến với cộng đồng doanh nghiệp, luôn tạo điều kiện thuận lợi để sinh viên mang đề tài đến với các cuộc thi khởi nghiệp, sáng tạo ở các cấp, nhằm tìm kiếm cơ hội đầu tư, khởi nghiệp cho những đề tài có chất lượng, có thể áp dụng trong thực tế, phục vụ cộng đồng, phục vụ sản xuất”, PGS. TS Võ Trung Hùng nhấn mạnh.
Còn PGS. TS Huỳnh Công Pháp – Hiệu trưởng Trường VKU cho rằng, hoạt động NCKH trong sinh viên VKU đang ngày càng được quan tâm và phát triển tăng theo từng năm, đây được xem là sân chơi bổ ích, hiệu quả giúp các em không chỉ phát huy được trí tuệ, năng lực sáng tạo, khả năng tiếp cận, tăng cường khả năng tự học, tự nghiên cứu và cũng là cơ hội để vận dụng được những kiến thức lý thuyết đã học để giải quyết những vấn đề thực tiễn.
Ngoài ra, NCKH còn giúp sinh viên hình thành các kỹ năng mềm trong cuộc sống như kỹ năng thuyết trình, kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng làm việc theo nhóm,.. Từ đó làm hành trang giúp sinh viên Nhà trường đáp ứng các yêu cầu của vị trí công việc sau khi ra trường.
"Mặc khác, để thúc đẩy sinh viên tham gia NCKH nhiều hơn nữa, Trường cũng đã có chính sách hỗ trợ, khen thưởng xứng đáng dành cho sinh viên tham gia NCKH. Với mong muốn là tạo động lực và hỗ trợ tối đa cho sinh viên trong việc NCKH, nhằm sớm đưa những đề tài có tính ứng dụng cao vào thực tiễn, góp phần sự phát triển chung của thành phố. Dự kiến, ngày 17/6 tới đây, VKU sẽ tổ chức Hội nghị sinh viên nghiên cứu khoa học lần thứ 2”, PGS. TS Huỳnh Công Pháp cho hay.
