Ngày 10/10 TAND TPHCM mở phiên xét xử sơ thẩm bị cáo Tất Thành Cang - cựu Phó Bí thư Thành ủy TPHCM và 9 bị cáo khác trong vụ án liên quan sai phạm bán rẻ 2 dự án: Khu dân cư Phước Kiển (huyện Nhà Bè) và Ven Sông (Quận 7) gây thiệt hại trên 200 tỉ đồng. Trong vụ án này, TAND TPHCM triệu tập Công ty Quốc Cường Gia Lai nhằm làm rõ các vấn đề liên quan.

Tự ý cho chủ trương

Trong vụ án này có 10 bị cáo bị truy tố tội “Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí” theo Khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự, với khung hình phạt từ 10 - 20 năm tù.

Trong số các bị cáo trên, có 4 bị cáo thuộc Thành ủy TPHCM gồm: Tất Thành Cang, cựu Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM; Phạm Văn Thông và Phan Thanh Tân cùng là cựu Phó Chánh văn phòng Thành ủy TPHCM; Huỳnh Phước Long, cựu Trưởng phòng Quản lý đầu tư kinh doanh vốn, Văn phòng Thành ủy TPHCM.

Ngoài ra là các bị cáo thuộc Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận (viết tắt là Công ty Tân Thuận): Trần Công Thiện (cựu Tổng Giám đốc), Nguyễn Văn Minh (cựu Chủ tịch HĐTV), Trần Tấn Hải (cựu Phó Tổng Giám đốc), Nguyễn Thị Ngọc Bích (cựu Kế toán trưởng), Nguyễn Hoàng Việt (cựu Kiểm soát viên), Nguyễn Xuân Tùng (cựu Trưởng phòng Kinh doanh tổng hợp).

Theo cáo trạng thì Trần Công Thiện là chủ mưu, xuyên suốt các hành vi phạm tội trong việc bán rẻ đất tại 2 dự án như đã nêu. Các bị cáo còn lại phạm tội với vai trò đồng phạm.

Riêng đối với trách nhiệm của bà Nguyễn Thị Như Loan (Tổng Giám đốc Công ty Quốc Cường Gia Lai), cơ quan điều tra cho biết sẽ tách hành vi, tiếp tục xem xét xử lý trách nhiệm trên cơ sở kết luận giám định của Bộ Tài nguyên Môi trường và kết quả điều tra.

Cáo trạng của cơ quan công tố cũng chỉ rõ trách nhiệm của các cán bộ Thành ủy TPHCM. Đây là những người đại diện chủ sở hữu Công ty Tân Thuận. Những người này gồm: Tất Thành Cang, Phạm Văn Thông, Phan Thanh Tân và Huỳnh Phước Long.

Theo cáo buộc, ông Tất Thành Cang khi nhận được Tờ trình số 1206 của Văn phòng Thành ủy gửi xin chủ trương tại dự án 32 ha khu dân cư Phước Kiển đã có hành vi không báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy mà tự ý cho chủ trương để cấp dưới thực hiện chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án Khu dân cư Phước Kiển.

Việc chuyển nhượng, đền bù này được xây dựng không đúng quy định, dẫn đến giá trị chuyển nhượng thấp, gây thất thoát số tiền lớn của Đảng bộ TPHCM tại Công ty Tân Thuận. Các bị cáo Phạm Văn Thông, Phan Thanh Tân, Huỳnh Phước Long chịu trách nhiệm cùng với bị cáo Tất Thành Cang.

Để phục vụ việc xét xử, HĐXX đã triệu tập Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai và 6 cá nhân, tổ chức liên quan khác đến toà để làm rõ vụ án.

Ngoài ra, HĐXX cũng triệu tập các giám định viên từ Bộ Xây dựng và Bộ Tài chính… Phiên xử do Chánh tòa hình sự TAND TPHCM - Phạm Lương Toản làm chủ tọa. Phiên tòa dự kiến diễn ra từ 10/10 - 14/10/2022.

Khu đất tại xã Phước Kiển mà Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận bán cho Công ty Quốc Cường Gia Lai.

Thiệt hại lớn

Theo cáo trạng, năm 2000, Công ty TNHH Một thành viên Đầu tư và Xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận) là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước. Công ty thuộc sở hữu của Văn phòng Thành uỷ TPHCM.

Đây là doanh nghiệp được giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng dự án Phước Kiển tại huyện Nhà Bè. Tháng 8/2016, Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai có văn bản đề nghị hợp tác đầu tư với tỷ lệ 75/25 hoặc xin nhận chuyển nhượng 100% dự án Phước Kiển.

Thời điểm này, ông Trần Công Thiện đã chỉ đạo cấp dưới thuê Công ty Kiểm toán và dịch vụ tin học TPHCM ban hành chứng thư thẩm định giá xác định diện tích 32 ha đất tại dự án trên có giá bình quân là hơn 1,05 triệu đồng/m2.

Hội đồng xây dựng giá bất động sản kinh doanh của Công ty Tân Thuận họp và chỉ căn cứ duy nhất vào giá trong chứng thư thẩm định giá để xây dựng đơn giá chuyển nhượng là 1,25 triệu đồng/m2.

Tháng 6/2017, Công ty Tân Thuận đã chuyển nhượng 32 ha đất Phước Kiển cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá 1,29 triệu đồng/m2.

Với đơn giá trên, Công ty Tân Thuận đã nhận của Công ty Quốc Cường Gia Lai số tiền 374 tỉ đồng cùng tiền thuế VAT là 23 tỉ đồng.

Sau đó, hợp đồng bị hủy bỏ, Công ty Tân Thuận đã trả lại cho Công ty Quốc Cường Gia Lai cả tiền chuyển nhượng, tiền thuế VAT, thêm tiền lãi suất là 21 tỉ đồng. Cáo trạng xác định số tiền Nhà nước thiệt hại ở dự án này là 202,6 tỉ đồng.

Tương tự, đối với 32.967m2 đất thuộc khu 4 dự án Khu dân cư Ven Sông tại phường Tân Phong, Quận 7, Công ty Tân Thuận căn cứ vào chứng thư thẩm định giá của Công ty Thương Tín, xác định giá trị bình quân khu đất này là hơn 17,6 triệu đồng/m².

Đến tháng 11/2017, Công ty Tân Thuận đã chuyển nhượng toàn bộ khu đất này cho Công ty Quốc Cường Gia Lai với giá 20 triệu đồng/m², gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 532,6 tỉ đồng.

Như vậy, trong năm 2017, Công ty Tân Thuận đã chuyển nhượng cho Công ty Quốc Cường Gia Lai 32 ha đất dự án Phước Kiển và đất thuộc khu 4 dự án Khu dân cư Ven Sông tại phường Tân Phong, Quận 7, gây ra tổng thiệt hại cho Nhà nước hơn 735 tỉ đồng.