Sáng 19/7, phiên toà xét xử đại án “chuyến bay giải cứu” tiếp tục phần tranh luận.
Tự bào chữa trước toà, bị cáo Trần Việt Thái (cựu Đại sứ Việt Nam tại Malaysia) thừa nhận đã thu tiền trái quy định để làm khoản dự phòng nhưng sau không dùng đến.
Tuy nhiên, bị cáo Thái lý giải, thời điểm tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ Malaysia về nước, dịch bệnh rất căng thẳng, bắt buộc phải có kinh phí dự phòng cho tình huống bất ngờ.
Với số tiền thu thêm làm kinh phí dự phòng, bị cáo Thái khai, nhiều người mãn hạn tù ở những trại giam xa. Nếu không thể đưa họ về nước, cũng không thể cho họ quay lại trại.
Bị cáo Thái nêu ví dụ về rủi ro nếu chuyến bay bị hủy, hoãn thì phải nuôi họ thêm một tháng, đây là vấn đề cần dự phòng chi phí hoặc là chi phí "test" nhiều lần không thể tính toán trước.
Số tiền này chỉ khoảng 2-3 triệu đồng/người, thấp hơn nhiều so với mức 40-80 triệu đồng mà môi giới thu ở thời điểm đó.
Theo bị cáo Thái, trong bối cảnh dịch bệnh căng thẳng, họ gặp khó khăn khi phải thực thi công vụ theo quy định pháp luật Việt Nam tại Malaysia… Khi vào các trại chờ, nếu chỉ thu tiền hộ chiếu và hướng dẫn tù nhân liên hệ với các đại lý máy bay, họ cũng không thể về được, bởi còn tiền kinh phí cách ly, tiền bồi dưỡng cán bộ các trại chờ của Malaysia.
Trong khi thời điểm đó có khoảng 5.000-7.000 công dân đăng ký xin về, đã có 4 trường hợp công dân tìm cách nhảy vào Đại sứ quán tự tử với suy nghĩ Đại sứ quán là đất Việt, không về được thì chết ở trong đó.
''Chúng tôi đã ngăn chặn được 3 trường hợp nhưng còn một trường hợp cắn lưỡi tự tử. Bị cáo Nguyễn Lê Ngọc Anh và Nguyễn Hoàng Linh đã thuyết phục từ 4h chiều đến 10h đêm để nạn nhân nguôi ngoai và nhờ một công dân khác đưa đến bệnh viện. Nhưng đến 2h đêm, người kia gọi điện báo chị ấy tự tử rồi'', bị cáo Thái nói.
"Chúng tôi không muốn chia chác và xin tòa xem xét, vì làm việc ở Malaysia khó áp dụng quy định của Việt Nam", bị cáo Thái nói và mong toà xem xét giảm nhẹ cho các bị cáo từng là đồng nghiệp của bị cáo.
Bị cáo Thái cho biết, bị cáo và gia đình đã nộp khắc phục 5 tỉ đồng và sẵn sàng bồi thường nếu cơ quan tiến hành tố tụng xác định sai phạm của bị cáo gây thiệt hại.
Theo bản luận tội của VKS, từ tháng 5/2021 đến tháng 1/2022, Đại sứ quán Việt Nam tại Malaysia đã tổ chức được 8 chuyến bay đưa 1.891 người mãn hạn tù ở 19 trại chờ của Malaysia về nước.
Trong quá trình tổ chức thực hiện 8 chuyến bay đưa người mãn hạn tù về nước, với vai trò là Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Việt Nam tại Malaysia, Trần Việt Thái đã có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn, chỉ đạo Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh, Đặng Minh Phương thu, chi, sử dụng tiền của công dân trái quy định của pháp luật, thu tiền cao hơn chi phí thực tế, gây hậu quả thiệt hại hơn 10,4 tỉ đồng.
Trần Việt Thái hưởng lợi cá nhân 580 triệu đồng, Nguyễn Lê Ngọc Anh, Nguyễn Hoàng Linh mỗi người hưởng lợi cá nhân 480 triệu đồng; Đặng Minh Phương do hết nhiệm kỳ chỉ tham gia 4 chuyến bay nên liên đới gây thiệt hại số tiền 5.721.750.000 đồng, hưởng lợi 220 triệu đồng.
Trước đó, VKS đề nghị tuyên phạt bị cáo Trần Việt Thái từ 5 đến 6 năm tù.
