Cuộc tấn công diễn ra hôm 9 tháng 9 dù đã gây thương vong nhưng ban lãnh đạo của phong trào Hamas, mục tiêu của vụ tấn công, đã an toàn. Những sự kiện này sẽ ảnh hưởng đến tình hình ở Gaza và toàn bộ Trung Đông như thế nào, tất cả có trong bài viết của RIA Novosti.
Sự cố khó chịu
Ngay sau vụ tấn công, văn phòng Thủ tướng Benjamin Netanyahu tuyên bố: "Chiến dịch hôm nay nhằm vào giới lãnh đạo cấp cao của tổ chức Hamas hoàn toàn là sáng kiến của Israel. Nó do Israel phát động, do Israel thực hiện, và Israel hoàn toàn chịu trách nhiệm về nó".
Một nỗ lực rõ ràng nhằm bảo vệ Washington. Người Mỹ thấy mình rơi vào thế khó xử - một quốc gia có vị thế là đồng minh chính của Mỹ ngoài NATO lại tấn công lãnh thổ của một quốc gia khác có cùng vị thế.
Vài giờ sau, Nhà Trắng lên tiếng xác nhận họ đã biết về vụ việc và cảnh báo Qatar. Tổng thống Donald Trump gọi đây là một "sự cố đáng tiếc", nhưng nhấn mạnh rằng ông tin rằng việc đánh bại Hamas là điều đúng đắn cần làm.
Ngược lại, tại Doha, họ báo cáo rằng thông tin từ Washington đến quá muộn.
Bộ Ngoại giao lưu ý: "Cuộc trò chuyện qua điện thoại với một trong những đại diện của giới lãnh đạo Mỹ diễn ra vào thời điểm người ta đã nghe thấy tiếng nổ".
Cùng lúc đó, theo truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ, các nhà đàm phán Hamas đã trốn thoát khỏi tòa nhà nơi trở thành mục tiêu tấn công của Israel nhờ Ankara đã cảnh báo họ.
Đồng minh quan trọng
Mặc dù sau thảm kịch ngày 7 tháng 10 năm 2023, Israel đã tấn công lãnh thổ của bảy quốc gia - Palestine, Lebanon, Syria, Iraq, Iran, Yemen - và thậm chí còn pháo kích vào một trạm biên giới của Ai Cập, nhưng trường hợp hiện tại lại đặc biệt.
Qatar là đồng minh chủ chốt của Washington. Ông Donald Trump đã ký các thỏa thuận trị giá 1,2 nghìn tỷ đô la với tiểu vương quốc này trong chuyến công du Trung Đông hồi tháng 5.
Ông cũng được tặng một chiếc Boeing 757 trị giá 400 triệu đô la để thay thế chuyên cơ Không lực Một hiện tại của Mỹ.
Qatar là nơi đặt căn cứ quân sự chính của Mỹ tại Trung Đông, Al Udeid, nơi có khoảng mười nghìn binh sĩ và sĩ quan đồn trú.
Doha đã hứa đầu tư khoảng mười tỷ đô la vào căn cứ này, và chính tại đây, Tehran đã nhắm mục tiêu sau khi các máy bay ném bom B-2 của Mỹ cố gắng ném bom các cơ sở hạt nhân của Iran.
Nhưng không điều gì trong số này ngăn cản Netanyahu hay ngăn chặn cuộc tấn công. Theo Axios, các tên lửa đã được phóng đi khi Israel thông báo cho Mỹ về cuộc tấn công. Các cố vấn cấp cao của Tổng thống Trump bị sốc.
Hành vi như vậy của Tel Aviv có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng cho Washington với các đối tác Trung Đông khác.
"Hành động của Israel không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng phản ứng của Washington thì có", nhà quan sát chính trị Abbas Juma nói với RIA Novosti.
"Sau cuộc tấn công, mọi người đều nhận ra rằng Mỹ không còn là người bảo đảm an ninh cho khu vực, mà thực chất là một mối đe dọa.
Có hai lựa chọn. Hoặc là người Mỹ đã bật đèn xanh cho cuộc tấn công, và sau đó hoàn toàn không rõ họ đang trông chờ vào điều gì. Hoặc là họ không kiểm soát được tình hình. Đối với Nhà Trắng, cả hai lựa chọn đều tệ hơn", Abbas Juma nói.
Chuyên gia này cho biết thêm rằng uy tín của Washington đã bị tổn hại nghiêm trọng và rất khó để nói mối quan hệ của Mỹ với các nước vùng Vịnh Ba Tư sẽ phát triển như thế nào vào lúc này.
Tuy nhiên, Grigory Lukyanov, nghiên cứu viên tại Trung tâm Nghiên cứu Ả Rập và Hồi giáo thuộc Viện Nghiên cứu Phương Đông thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, chỉ ra rằng không dễ để tìm ra giải pháp thay thế cho quan hệ đối tác hiện tại.
"Mỹ là một thế lực bên ngoài độc nhất, không thể thay thế ở Trung Đông. Không một thế lực toàn cầu nào khác có ý định đảm nhận những chức năng này", ông giải thích.
Tối hậu thư mới
Vụ tấn công đã chấm dứt các nỗ lực đàm phán. Qatar, một trong những bên trung gian, cho biết các nỗ lực ngoại giao không khả thi vào thời điểm này.
Cùng lúc đó, đúng một ngày trước vụ tấn công vào Doha, Bộ trưởng Ngoại giao Israel đã bày tỏ sự đồng ý với các điều khoản giải quyết do người Mỹ đề xuất. Cụ thể:
Hamas thả tất cả các con tin còn sống và trả lại thi thể của những người đã chết trong vòng 48 giờ;
Israel thả gần 3.000 người Palestine khỏi nhà tù, bao gồm gần 250 người bị kết án tù chung thân;
Mỹ đảm bảo rằng các hành động thù địch sẽ không tiếp diễn.
Đây chính là nội dung mà các nhà lãnh đạo phong trào Palestine sẽ thảo luận ở Doha.
Sau vụ ném bom, Israel đã đưa ra tối hậu thư.
Bộ trưởng Quốc phòng Israel Katz nhấn mạnh: "Nếu họ không chấp nhận các điều kiện để chấm dứt chiến tranh, chủ yếu là những điều kiện liên quan đến việc thả tất cả con tin và giao nộp vũ khí, Hamas và Gaza sẽ bị phá hủy".
Các yêu cầu khác bao gồm: Giải trừ vũ khí của Hamas; phi quân sự hóa Gaza; việc thành lập một chính quyền dân sự mới tại Dải Gaza không gây ra mối đe dọa cho Israel; Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) đảm nhiệm an ninh ở Gaza.
"Ông Netanyahu đã nói rõ rằng ông không quan tâm đến bất kỳ cuộc đàm phán nào với Hamas. Ảo tưởng của giới lãnh đạo Mỹ rằng Israel có thể bị ép buộc đã phải chịu một đòn giáng mạnh", Lukyanov lưu ý.
Ông nói thêm: Thủ tướng Netanyahu và các cộng sự tin rằng đây là cơ hội duy nhất để đánh bại hoàn toàn Hamas.
"Đối với xã hội Israel, số phận của các con tin là một vấn đề rất đau lòng và quan trọng, nhưng giới lãnh đạo quân sự và chính trị của nước này tin rằng đây không phải là cái giá xứng đáng để dừng chiến dịch giành quyền kiểm soát Gaza. Nếu không, tất cả các nạn nhân sẽ đều vô ích", chuyên gia giải thích.
Theo ông, khả năng quay lại giải quyết bằng ngoại giao không bị loại trừ, nhưng nhiều khả năng Israel sẽ hành động theo hướng có những người khác ngồi ở phía bên kia bàn đàm phán và Hamas sẽ không còn là một lực lượng quân sự-chính trị nữa.
