Bốn năm sau, Phạm Văn Vương nhìn bàn tay mới được ghép của mình, tự tin trả lời người vợ vừa sinh con thứ hai chưa tròn một tuổi: “Giờ em cứ ở nhà chăm con, anh đã có thể nuôi được vợ con rồi”.
Đó là câu chuyện của người đàn ông 32 tuổi, tròn một năm sau khi được nhận cánh tay được hiến và trở thành người đàn ông Việt Nam đầu tiên trên thế giới có được cánh tay ghép thành công từ người cho sống.
Phạm Văn Vương đã trải qua một năm rất nhiều cung bậc cảm xúc mà anh bảo “ngỡ ngàng đến như trong mơ”.
Tự tin là trụ cột gia đình
Lấy bàn tay phải giữ nâng bàn tay trái còn khá yếu, Vương hồ hởi khoe, giờ anh đã có thể tự chủ được trong sinh hoạt cá nhân, như tự vệ sinh cá nhân, tự mặc quần áo, mặc quần áo cho con nhỏ, bê bát đũa dọn mâm cơm.
Thậm chí, anh có thể tự đi xe máy xa không còn phụ thuộc vào vợ như trước. “Hạnh phúc nhất là giờ tôi có thể mặc quần áo cho con trai nhỏ, bế con chắc chắn hơn”, Vương nói.
Tai nạn lao động năm 2016 cướp đi bàn tay trái của chàng trai khỏe mạnh Phạm Văn Vương khi đứa con trai đầu mới chào đời. Công việc làm công nhân đột dập vậy là phải từ bỏ. Cuộc sống thật sự bế tắc.
Thời gian đầu rất khó khăn với Vương vì anh đang quen với cuộc sống hai tay. “Nhiều lúc cứ đưa bàn tay trái ra như một thói quen để làm việc, nhưng bàn tay rơi vào hư không. Tay trái bị cụt tới 1/3 cẳng tay. Nhiều lúc, tôi nằm khóc một mình, nhưng khi đối diện với người nhà phải tươi cười che giấu đi nỗi buồn của mình”, Vương tâm sự.
Bấy giờ, người vợ cũng làm công nhân ở một nhà máy, vừa sinh con đầu lòng chưa đầy một năm nói với chồng mình đừng quá suy sụp, không kiếm được tiền, vợ sẽ đi kiếm.
Ôm nỗi đau đớn vài tháng, Vương nghĩ, mình không thể ở nhà mãi được. Vương quay lại công ty xin làm việc bảo vệ. Ban Giám đốc sợ tuổi trẻ mà ngồi một chỗ thì nhanh chán, quyết định đưa Vương vào làm vị trí thủ kho. Vương tập quen với quyển sổ chỉ bằng một tay. Và đương nhiên, anh không thể đi đâu rời cái bàn để ghi chép vì không còn bàn tay trái kê sổ.
Thế nhưng, một năm qua, khi có bàn tay mới, anh đã không còn gặp khó khăn trong công việc làm thủ kho nữa. “Tay trái tôi đã có thể cầm được quyển sổ để ghi chép”, Vương kể.
Một năm qua, Vương giảm tới 9 kg. Vương bảo, giảm cân nặng để cơ thể nhanh nhẹn, linh hoạt hơn, sức khỏe tốt hơn.
Điều mà Vương hạnh phúc hơn cả - với tư cách là một người đàn ông trụ cột trong gia đình là trước khi ghép gần như phụ thuộc vào người khác, còn hiện nay tự làm được rất nhiều việc. Vương có thể tự tin đi làm nuôi vợ.
Cậu con trai nhỏ mới chào đời cũng đã được bố ẵm bồng bằng hai bàn tay vững vàng. “Năm qua là một năm có nhiều niềm vui lớn. Tôi có bàn tay mới, đón chào một thành viên mới chào đời. Không hạnh phúc nào có thể nào bằng”, Vương nói.
Phép màu đến với cuộc đời Vương
Giữa tháng 1-2020, thời điểm cận Tết nguyên đán, Vương nhận được cuộc gọi từ GS, TS Nguyễn Thế Hoàng – Phó Giám đốc Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. “Đã có người đồng ý hiến tay cho Vương, em thu xếp lên bệnh viện để làm các xét nghiệm”.
Ngắt cuộc điện thoại, Vương tiếp tục dấy lên niềm hy vọng, nhưng kèm với đó là một nỗi hoài nghi lớn. Không phải nỗi hoài nghi ghép tay không thành công, mà lo lắng về cơ hội có thể sẽ bị hụt như lần trước.
“Tháng 8/2019, tôi cũng được gọi lên, làm các xét nghiệm xong được thông tin các chỉ số rất hòa hợp chỉ chờ ghép, nhưng đến phút cuối thì bác sĩ nói người nhà không đồng ý cho người chết hiến tạng hiến tay. Mình lại đi về trong nỗi buồn”, Vương kể.
Thế nhưng, lần này, người hiến còn sống đã giấu gia đình, đồng ý hiến cánh tay đã bị tai nạn lao động bị máy đè ép nén đứt từ phần bắp tay cho Vương.
Một năm trước, một cuộc đại phẫu chưa từng có đã được các bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 triển khai ngay cận kề dịp Tết Canh Tý.
GS, TS Nguyễn Thế Hoàng kể lại, trước cơ hội có một bàn tay được hiến từ người cho sống, Vương là người thích hợp nhất về các chỉ số. Trước khi quyết định ghép cho Vương, các bác sĩ nêu mọi nguy cơ có thể xảy ra, đặc biệt nguy cơ nhiễm trùng vì người cho có cánh tay phần trên bị bội nhiễm. Khác với ghép các tổ chức khác, chi thể có nhiều cấu trúc da, mỡ dưới da, gân, xương, khớp, dịch khớp, mạch máu, thần kinh… tiềm ẩn nhiều kháng nguyên, thải ghép khó khăn hơn nhiều so với các ca ghép khác.
BS Hoàng cũng bày tỏ quan ngại, bốn năm qua, bệnh nhân Vương quen với một bàn tay trái bị mất hoàn toàn. Nếu chẳng may bệnh nhân ghép bị nhiễm trùng thì sẽ nguy hiểm tính mạng. Nguy cơ bị thải ghép, ức chế miễn dịch cũng có thể xảy ra khi đây là ca ghép đầu tiên tại Việt Nam.
“Chúng tôi lường hết khả năng, làm sao bảo đảm an toàn tuyệt đối cho người nhận để khi ghép sang bệnh nhân mới tốt về thẩm mỹ, vận động, hoàn toàn sử dụng chi ghép cho hoạt động thông thường trong cuộc sống. Cuộc hội chẩn kéo dài hơn 2 giờ đồng hồ và chúng tôi quyết định ghép tay cho Vương”, BS Hoàng kể.
Vương tâm sự, trước khi được ghép, các bác sĩ cũng đã giải thích về khả năng thất bại là 50%. Vương vẫn tin vào một phép màu đến với mình. “Đến khi ghép xong, tỉnh dậy trên giường, nhìn bàn tay gắn trên cơ thể mình mới tin là mình được ghép. Nhìn bàn tay, tôi thấy như mình đang mơ, không tin vào sự thật”, Vương hạnh phúc kể.
Ngày 13/1, tại lễ tổng kết thành tựu ghép tạng của Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Vương mới có cơ hội được gặp lại người đã hiến cho mình cánh tay. Vương kể, đó là một cảm xúc rất khó tả cho cả hai, khi người cho là một người chú đáng tuổi bố mình.
Nắm chặt bàn tay của mình giờ đây đang hiện hữu trên cơ thể Vương, người hiến bàn tay không khỏi xúc động. Vương cũng nghẹn ngào không kém kể lại: “Chú nhìn bàn tay tôi xúc động lắm. Tuy nhiên, chú cũng giấu gia đình không cho biết chuyện đã hiến tay, nên tôi và chú cũng đã xin số điện thoại của nhau để giữ mối quan hệ liên lạc. Hai chú cháu sẽ thỉnh thoảng rủ rỉ tâm tình riêng”.
Sau dịp Tết nguyên đán năm nay, Vương cho biết, anh sẽ dành thời gian, kiên trì tập phục hồi chức năng để bàn tay phục hồi nhanh hơn, vận động tinh hơn, giúp đỡ nhiều hơn được vợ con trong cuộc sống.
