Cuộc gặp sẽ có sự tham gia của các nhân chứng lịch sử tiêu biểu là tướng lĩnh, Anh hùng Lực lượng vũ trang đã trực tiếp chiến đấu với lính bộ binh Mỹ trên chiến trường; cựu trại trưởng, quản giáo tù binh Mỹ tại Hỏa Lò, một số phi công MIG 21 đã trực tiếp không chiến với phi công Mỹ trên bầu trời miền Bắc và cựu cán bộ ngoại giao… Các nhân chứng của một thời đau thương sẽ cùng nhau nhìn lại quá khứ, xem lại những bài học lịch sử và những ký ức không thể nào quên.
Sự kiện được mở màn bằng trình chiếu bộ phim tư liệu về lịch sử quan hệ Việt - Mỹ 75 năm qua. Nhân dịp này, cuốn sách“American Pilots in Vietnam” (Phi công Mỹ ở Việt Nam) sẽ ra mắt với mong muốn góp phần giải mã lịch sử, khép lại quá khứ và hướng tới tương lai. Đây không chỉ là cuốn sách mang thông điệp nhân văn mà còn mang ý nghĩa tri ân, tôn vinh những người lính đã ngã xuống, mất cả tuổi thanh xuân hoặc chịu thương tật suốt đời bởi chiến tranh. Cuốn sách được nhà báo Đặng Vương Hưng thực hiện trong 16 năm (1997 - 2013).
Cuốn sách bản tiếng Việt dày 320 trang khổ nhỏ, được ấn hành thử nghiệm lần đầu tiên vào năm 2010. Năm 2013, được chỉnh sửa, bổ sung thêm tư liệu, nâng độ dày lên 424 trang khổ lớn, in chính thức và được tái bản nhiều lần.
Phiên bản tiếng Anh của“Phi công Mỹ ở Việt Nam” được thực hiện chuyển ngữ và hiệu đính từ năm 2018 dưới hình thức trình bày và ấn hành gọn nhẹ để hướng tới đối tượng bạn đọc nước ngoài sang Việt Nam du lịch và làm việc. Ấn phẩm bản tiếng Anh sẽ được giới thiệu trong dịp này tại Di tích Nhà tù Hỏa Lò, Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, Bảo tàng Phòng không - Không quân, Bảo tàng Chiến thắng B-52 Hà Nội và Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam…
Những năm qua, nhiều cựu binh Mỹ cùng thân nhân đã trở lại Việt Nam, mang theo các kỷ vật và di vật chiến tranh để trao trả, với mong muốn góp phần giảm đi những đau thương, mất mát. Nhiều bảo tàng và thân nhân các gia đình liệt sĩ ở khắp các địa phương trong cả nước đã được nhận lại hàng nghìn kỷ vật, di vật, tư liệu quý.
Tiếp tục những hoạt động thiết thực và giàu ý nghĩa này, Trung tâm Lưu trữ quốc gia III - Cục Văn thư và Lưu trữ Nhà nước phối hợp với một số cơ quan, tổ chức phát động “Cuộc vận động sưu tầm và hiến tặng kỷ vật, di vật và tư liệu liên quan đến những cựu binh Mỹ và Việt Nam”. Mục đích mà các nhà tổ chức hướng đến là nhận được sự ủng hộ sưu tầm, hiến tặng kỷ vật, di vật và tư liệu từ phía các tổ chức, cá nhân, cựu chiến binh, thân nhân các gia đình thương binh, liệt sĩ trong cả nước.
Kết thúc đợt I của cuộc vận động (từ 15/7/2019 - 30/4/2020), các kỷ vật, di vật và tư liệu sẽ được tổng hợp, trưng bày trong chuỗi các triển lãm do các cơ quan lưu trữ của Việt Nam và Hoa Kỳ phối hợp thực hiện tại hai nước, hướng tới kỷ niệm 45 năm ngày kết thúc cuộc chiến tranh Việt Nam (30/4/1975 - 30/4/2020).
