Ngọn đèo ấy có tên là đèo Khánh Lê, còn được gọi là đèo Omega, đèo Long Lanh… Một cung đường lãng mạn khiến cho từ Nha Trang đi Đà Lạt lúc trước dài 230 km vì phải đến Phan Rang xong vượt đèo Ngoạn Mục nay chỉ còn 140 km.
Hiện nay, việc đến Đà Lạt bằng xe máy đã trở thành chuyện bình thường với những người ham mê du lịch. Riêng bản thân người viết đã đi trên cung đường này mấy chục lần, đủ mọi mùa để ngắm nhìn ngọn đèo thay sắc, đi giữa ngày nắng và cả những ngày mưa bão.
Con đường đèo Khánh Lê - Lâm Đồng, chính thức khai thông năm 2007, con đường đẹp như một bài thơ, cho ta đủ cảm giác hân hoan lẫn lo ngại. Khánh Lê là một xã thuộc huyện Khánh Vĩnh (tỉnh Khánh Hòa).
Gọi là đèo Khánh Lê bởi vì ngọn đèo bắt đầu từ Khánh Lê, chân đèo bắt đầu từ dưới chân núi Hòn Giao, nơi này cũng là điểm dừng chân cho những du khách khi vượt đèo hay từ Đà Lạt về lại Nha Trang.
Để thực hiện cuộc hành trình, ngoài việc chăm sóc chiếc xe cho tốt, bạn nhớ đổ đầy bình xăng. Bạn cũng nên mang theo đồ uống hoặc thức ăn vặt, thậm chí cả cà phê pha sẵn, để có cái nhâm nhi trong lúc nghỉ ngơi nhìn ngắm một đoạn đường đèo nào đó. Nếu không, bạn có thể dừng chân ở quán cà phê nào đó ở các địa danh sẽ qua: Long Lanh, Đa Nhim, Lạc Dương, Đa Sa.
Từ Nha Trang đi theo Đại lộ Võ Nguyên Giáp rồi Quốc lộ 27C, lối đi chân đèo, không vào thị trấn Khánh Vĩnh mà chỉ đi ngang cổng chào. Khi bạn đến trung tâm xã Khánh Lê, một khu dân cư nhỏ xen lẫn người Kinh và người Raglai sinh sống tạo cho bạn cảm giác lạ. Trên đường, bạn sẽ gặp rất nhiều người Raglai thong dong đi bộ với chiếc gùi sau lưng. Phải đến lúc này, con đường mới thật thênh thang, kỳ ảo.
Rất nhiều thác nước nhỏ trên cung đường, như đang reo vui, chỉ vừa đủ cho bạn nghe. Có thể nói đây là cung đường có nhiều thác nước nhỏ nhất, nhất là vào mùa mưa. Và điểm đặc biệt là khi chạm độ cao 1.700m. Đó là chỉ tính nơi con đường đi qua, còn lên tới đỉnh cao nhất của Hòn Giao có độ cao tới 2.062m.
Theo phân chia ranh giới thì rừng Hòn Giao thuộc Vườn quốc gia Bidoup Núi Bà. Rừng ở Hòn Giao là một dạng rừng lùn đỉnh núi. Khi tới đỉnh Hòn Giao thì có cảm giác như gần tới Đà Lạt, vì chỉ qua vài vòng cua sẽ gặp Trại nuôi cá nước lạnh, tiếp đến là một địa danh rất độc đáo: Long Lanh (K.Long K.Lanh).
Nơi giáp ranh giữa hai tỉnh Lâm Đồng và Khánh Hòa, có một đoạn đường “đi trong sương mù” vô cùng kỳ thú. Có lần, tôi đã được vượt 5 km trong sương mù dù lúc đó đang là 12 giờ trưa và cũng có lần trên đường về tôi đã vượt qua 30 km sương mù và mưa.
Những rừng thông ven cung đường đầy mê hoặc giống như đang vẫy chào bạn, và cách Đà Lạt 40 km, có thể dừng chân trên đồi thông, đó là ZooDoo, một vườn thú với những con thú đem từ Úc đến, mua vé tham quan hoặc uống một ly cà phê rồi tiếp tục cuộc hành trình.
140 km nối Nha Trang và Đà Lạt cũng đã nối những cuộc tình. Bao đôi lứa đã lên chiếc xe máy và đi trong mênh mông đất trời, cảm nhận các cảm giác thời tiết khác nhau, để yêu cuộc sống này hơn nữa.
