Điều đáng nói, cơ hội sống của trẻ có sự không công bằng bởi trẻ được sinh ra ở những nơi tốt nhất có nguy cơ tử vong trong tháng đầu đời ít hơn 50 lần.
Khảo sát của UNICEF cho thấy, hàng năm có 2,6 triệu trẻ sơ sinh trên thế giới không sống qua được tháng đầu tiên của cuộc đời. Trong số này, có 1 triệu trẻ em bị tử vong vào chính ngày các em được sinh ra. 8 trong 10 nơi nguy hiểm nhất cho trẻ sơ sinh nằm trong khu vực châu Phi cận Xahara, nơi mà phụ nữ có thai ít có cơ hội được trợ giúp khi sinh nở do nghèo đói, chiến tranh và hệ thống y tế yếu kém. Hơn 80% tử vong ở trẻ sơ sinh do bị sinh non, các biến chứng khi sinh hoặc các bệnh truyền nhiễm khác như viêm phổi, nhiễm trùng.
Theo bà Henrietta H.Fore, Giám đốc điều hành UNICEF, các trường hợp tử vong này đều có thể ngăn ngừa nếu các bà mẹ được trợ giúp bởi các bà đỡ đã qua đào tạo và các biện pháp ngăn ngừa khác như nước sạch, vệ sinh, nuôi con bằng sữa mẹ trong giờ đầu sau sinh, trẻ được tiếp xúc da kề da và dinh dưỡng tốt.
Tuy nhiên, tình trạng thiếu cán bộ y tế và bà đỡ qua đào tạo ở nhiều nơi vẫn diễn ra. Điều này đống nghĩa với việc hàng ngàn trẻ sinh ra không được hưởng các trợ giúp y tế cần thiết để có thể sống sót qua 1 ngày, 1 tuần, 1 tháng và nhiều hơn nữa.
Với tỷ lệ tử vong trung bình là 27 trẻ/1.000 ca sinh ở nước có thu nhập thấp so với 3 trẻ/1.000 ca sinh ở nước có thu nhập cao, bà Henrietta H.Fore cho rằng: Chúng ta đã nỗ lực để giảm được một nửa số trẻ dưới 5 tuổi tử vong trong 1/4 thế kỷ qua, tuy nhiên, chúng ta đã không dạt được những tiến bộ như vậy trong việc giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ dưới 1 tháng tuổi. Cho dù phần lớn các ca tử vong có thể ngăn ngừa được, nhưng rõ ràng chúng ta đã thất bại đối với trẻ em nghèo nhất.
Từ thực trạng trên, các chuyên gia của UNICEF khuyến cáo các quốc gia hãy trao nhiều cơ hội hơn nữa cho trẻ sơ sinh. Đó là tuyển dụng, đào tạo, duy trì và quản lỷ một số lượng phù hợp các bác sỹ, y tá và nữ hộ sinh có chuyên môn về chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh;
Đảm bảo các cơ sở y tế vệ sinh sạch sẽ, hoạt động tốt, có nước sạch, xà phòng và điện để mọi bà mẹ và trẻ em có thể tiếp cận được;
Ưu tiên cung cấp cho các bà mẹ và trẻ sơ sinh các thuốc thiết yếu và các trang thiết bị cần thiết để đảm bảo sự khởi đầu khỏe mạnh…
Pakistan là nước có tỷ lệ trẻ sơ sinh tử vong cao nhất (1/22 trẻ sinh ra) trong khi Nhật Bản là nước có tỷ lệ trẻ sơ sinh tử vong thấp nhất (1/1.111 trẻ sinh ra).
Việt Nam xếp thứ 80/184 quốc gia được khảo sát với tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh là 1/87.