Lâu nay, trong Kế hoạch thời gian năm học Bộ GD&ĐT công bố chỉ đưa ra mốc với hoạt động tựu trường, tổ chức khai giảng, kết thúc học kỳ I, hoàn thành kế hoạch giáo dục học kỳ II, kết thúc năm học, xét công nhận hoàn thành chương trình tiểu học, tốt nghiệp THCS, hoàn thành tuyển sinh các lớp đầu cấp.
Riêng thời gian thi tốt nghiệp THPT thường được công bố vào tháng 3; chỉ trước thời gian kết thúc năm học khoảng 3 tháng, trước thời gian diễn ra kỳ thi khoảng 4 tháng.
Điều này khiến các nhà trường, địa phương không tránh khỏi bị động trong xây dựng kế hoạch giáo dục. Đặc biệt, thời gian tổ chức kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 - một trong hai kỳ thi quan trọng nhất với địa phương - luôn phải phụ thuộc vào Kỳ thi tốt nghiệp THPT. Theo đó, các công đoạn tuyển sinh cho THPT cần hoàn tất trước ngày diễn ra công tác coi thi tốt nghiệp. Bởi vậy, từ trước đến nay, địa phương không chủ động được sớm thời gian tổ chức kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10.
Trước thực tế này, đáp ứng nguyện vọng chính đáng của ngành Giáo dục địa phương, trong Kế hoạch thời gian năm học 2024 - 2025, Bộ GD&ĐT đưa luôn dự kiến thi tốt nghiệp THPT năm 2025 vào ngày 26, 27/6. Không chỉ địa phương chủ động hơn, các nhà trường cũng thuận lợi trong xây dựng kế hoạch ôn tập ngay từ đầu năm học. Việc này rất có ý nghĩa, bởi tới đây là năm học Chương trình GDPT 2018 triển khai phủ tất cả khối lớp phổ thông, cũng là năm đầu tiên tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT theo chương trình mới.
Năm học 2024 - 2025, một trong những nhiệm vụ quan trọng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông là chuẩn bị tốt các điều kiện để tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 bảo đảm an toàn, nghiêm túc, khách quan. Đồng thời, phân tích, đánh giá, khai thác hiệu quả cơ sở dữ liệu kết quả của kỳ thi để phục vụ công tác quản lý chuyên môn, ban hành chính sách dạy và học cấp THPT ở các địa phương, cơ sở giáo dục.
Để thực hiện tốt nhất nhiệm vụ này, không chỉ lịch thi mà nhiều thông tin quan trọng khác liên quan đến kỳ thi được Bộ GD&ĐT ban hành sớm. Đáng chú ý, quyết định phê duyệt phương án tổ chức kỳ thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT từ năm 2025 được công bố trong tháng 11/2023; cấu trúc định dạng đề thi được công bố đầu tháng 3/2024. Bộ GD&ĐT cũng đang triển khai thủ tục cần thiết để xây dựng hệ thống phần mềm phục vụ kỳ thi; tích cực thực hiện các công đoạn xây dựng ngân hàng đề thi…
Từ phương án thi tốt nghiệp THPT năm 2025 được công bố, có thể thấy nhiều đổi mới nhằm giảm áp lực, có lợi cho thí sinh. Đơn cử, số môn thi rút xuống còn 4, thay vì 6 môn (dù vẫn là 4 bài thi); thời gian thi trong 2 ngày với 3 buổi thi (thay vì 4 buổi như trước)… Dù vậy, công tác chuẩn bị, tổ chức lại phức tạp hơn; việc có tới 36 tổ hợp tự chọn sẽ là thách thức lớn cho bố trí và tổ chức thi.
Bởi vậy, các địa phương cần tiến hành khảo sát nguyện vọng đăng ký môn thi của thí sinh sớm; xây dựng phương án phòng thi, bố trí thực hiện thử nghiệm nhằm bảo đảm việc sắp xếp phòng thi là tối ưu, tạo thuận lợi nhất cho thí sinh. Về phía địa phương thì mong mỏi Bộ GD&ĐT sớm công bố quy chế, hướng dẫn tổ chức kỳ thi này; từ đó có dài hơn thời gian chuẩn bị cho Kỳ thi tốt nghiệp THPT đầu tiên theo chương trình mới.