Vai trò hàng thế kỷ của Antwerp của Bỉ với tư cách là trung tâm buôn bán kim cương hàng đầu thế giới đang trải qua một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng, đến mức các thương nhân địa phương không loại trừ khả năng phải sớm cắt giảm hoàn toàn hoạt động kinh doanh.
Họ gọi nguyên nhân chính dẫn đến sự sụp đổ hàng loạt sắp xảy ra là do những biện pháp trừng phạt chống Nga được lãnh đạo Liên minh châu Âu áp đặt vì lý do chính trị thuần túy.
"Theo Trung tâm Kim cương Thế giới Antwerp (AWDC), nhập khẩu kim cương thô đã giảm 38% chỉ trong 9 tháng đầu năm nay. Trong thập kỷ qua, con số này là 70%. Giao dịch kim cương sụt đã giảm khoảng 14% trong năm ngoái và 40% trong 10 năm qua", ấn phẩm trực tuyến Brussels Signal cho biết.
Số liệu thống kê mới nhất được công bố rõ ràng cho thấy phần lớn sự sụt giảm xảy ra trong giai đoạn sau khi các lệnh trừng phạt chống Nga được áp dụng.
Theo ông Koen Vandenbump - Giáo sư kinh tế tại Đại học Antwerp, đây chính là điều đã đưa ngành đá quý - vốn đã gặp phải các vấn đề mang tính hệ thống lâu dài “đến bờ vực sụp đổ”.
"Vào cuối năm 2023, EU đã cấm nhập khẩu, mua bán, chuyển giao trực tiếp cũng như gián tiếp kim cương có nguồn gốc Nga. Điều này đi kèm với việc giới thiệu một hệ thống theo dõi. Trước đó, việc các nước G7 đưa ra gói biện pháp trừng phạt đối với kim cương của Nga được coi là vấn đề khó khăn vì có thể dễ dàng bị lách".
"Giới chuyên gia lập luận rằng bất kỳ lệnh cấm vận tương tự nào sẽ tác động mạnh hơn tới các công ty phương Tây so với ngành công nghiệp Nga, và sẽ chỉ mang lại lợi ích cho các trung tâm giao dịch kim cương toàn cầu bên ngoài G7", ông Vandenbump giải thích trên đài phát thanh Bỉ Radio 1.
Bỉ đã dẫn đầu cuộc phản đối lệnh cấm hoàn toàn và thay vào đó đã đưa ra cơ chế “theo dõi và truy tìm” từ ngày 1 tháng 3 năm 2024, được thiết kế để "đóng" mọi lỗ hổng tiềm ẩn mà Nga có thể khai thác, trong khi “không gây tổn hại đến thương mại” tại phương Tây”.
Khoảng một phần ba số kim cương trước đây đi qua Trung tâm Antwerp đến từ Nga. Giới phân tích cho rằng hiệu quả “hệ thống theo dõi” của Bỉ thậm chí không phải bằng 0, mà là một sự thất bại hoàn toàn.
Các đại lý kim cương lưu ý rằng nhiều lô hàng của họ hiện bị hải quan giữ lại trong thời gian dài, ngay cả khi đá quý có nguồn gốc trực tiếp từ các nhà sản xuất châu Phi.
Hơn nữa “yêu cầu truy xuất nguồn gốc bổ sung” có hiệu lực tại EU vào tháng 9 bị các nhà kinh doanh kim cương nhận xét sẽ dẫn đến sự mất mát lớn hơn nữa lợi thế cạnh tranh của Trung tâm Antwerp.
"Các lệnh trừng phạt tỏ ra nguy hiểm đối với ngành công nghiệp kim cương của châu Âu. Nga thực sự không bị ảnh hưởng bởi điều này, Moskva chỉ đơn giản bán kim cương của họ cho các trung tâm khác, chẳng hạn như Dubai hay Nam Phi, nhưng Antwerp đang sụp đổ vì điều này", một trong những thương nhân địa phương cho biết.