Tòa án nhân dân TPHCM cho biết sẽ mở phiên tòa xét xử vụ án lừa đảo xảy ra tại Công ty Cổ phần Địa ốc Alibaba (Công ty Alibaba) trong thời gian gần 1 tháng (từ ngày 8/12/2022 - 6/1/2023).
Số lượng bị hại kỷ lục
Đây là vụ án có số lượng người tham gia tố tụng rất lớn, ngoài 22 bị cáo thì có đến hơn 4.300 bị hại và khoảng 200 người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Trước vụ án có số lượng bị hại và người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan kỷ lục như trên, Tòa án nhân dân TPHCM đã phải đăng thông báo về thời gian xét xử vụ án trên cổng thông tin điện tử để thay thế cho giấy triệu tập.
Trước đó, vụ án này đã được lên lịch xét xử trong 2 tháng từ ngày 12/8 đến 12/10 nhưng sau đó phải hoãn lại với lý do Tòa án trả hồ sơ để Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM và Cơ quan CSĐT Công an TPHCM điều tra bổ sung.
Nhiều vấn đề đã được Tòa yêu cầu Viện Kiểm sát nhân dân làm rõ như tiền án, tiền sự đối với một số bị cáo, các thủ tục về việc bắt giữ người, tạm giam, số lượng các bị hại và thiệt hại của vụ án, số tiền thu lợi bất chính...
Tòa cũng yêu cầu điều tra, làm rõ các đối tượng là nhân viên Công ty Alibaba đã tham gia, giới thiệu, tư vấn cho các bị hại mua đất nền thổ cư dự án không có thật của Công ty Alibaba để hưởng hoa hồng. Nếu có căn cứ, đề nghị xử lý theo quy định của pháp luật.
 |
| Võ Thị Thanh Mai và Nguyễn Thái Lực. |
Chiêu lừa khiến hơn 4.300 người sập bẫy
Kê biên, phong tỏa khối tài sản khổng lồ
Quá trình điều tra, cơ quan công an đã tạm giữ hơn 9,2 tỷ đồng tiền mặt; 257 miếng kim loại màu vàng có trị giá theo giám định là hơn 645 triệu đồng; 15 miếng kim loại màu vàng có trị giá theo giám định là hơn 359 triệu đồng và 20 thỏi kim loại màu vàng nhưng không phải là vàng.
Cơ quan công an cũng đã tạm giữ tiền trong tài khoản của 49 cá nhân là nhân viên và pháp nhân thuộc Công ty Alibaba, với số tiền tổng cộng là hơn 45 tỷ đồng; 23 ô tô, xe máy các đối tượng sử dụng, có trị giá theo giám định hơn 16 tỷ đồng.
Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng kê biên 652 thửa đất với tổng diện tích là hơn 4 triệu m2 (tương đương 400 héc ta). Tổng giá trị theo kết quả định giá nhà và đất trên là hơn 1.536 tỷ đồng.
Quá trình thi hành lệnh bắt, khám xét với các bị can, cơ quan chức năng còn thu giữ 113 CPU, 171 máy tính xách tay, một máy tính bảng và 16 điện thoại di động do các bị can, nhân viên Công ty Alibaba sử dụng. Toàn bộ đã được nhập kho vật chứng để phục vụ xét xử, thi hành án.
Trong vụ án này, Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM truy tố bị can Nguyễn Thái Luyện (Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc điều hành Công ty Alibaba) và 21 bị can về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015.
Hai bị can Võ Thị Thanh Mai (vợ Luyện, giữ 49,5% cổ phần công ty) và Nguyễn Thái Lực (em trai Luyện) bị truy tố thêm tội rửa tiền theo Điều 324 Bộ luật Hình sự 2015. Riêng bị can Huỳnh Thị Kim Thắng (Kế toán trưởng Công ty Alibaba) chỉ bị truy tố về tội rửa tiền.
Theo nội dung cáo trạng, lợi dụng sự thiếu hiểu biết về pháp luật của nhiều người dân trong việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất, Nguyễn Thái Luyện đã thành lập 22 công ty trực thuộc Công ty Alibaba và giao những người thân trong gia đình hoặc thân tín của Luyện làm người đại diện theo pháp luật. Sau đó, các công ty này tổ chức mua một số lượng lớn đất nông nghiệp.
Công ty Alibaba và các công ty cùng hệ thống tự lập dự án dân cư, phân lô trái pháp luật, đưa ra các thông tin không có thật như đây là các dự án có tính pháp lý đầy đủ, tự đặt tên các dự án để kêu gọi, lừa ký hợp đồng bán đất nền dưới dạng thổ cư để huy động tiền từ khách hàng.
Hành vi phạm tội của Nguyễn Thái Luyện và đồng phạm được thực hiện bài bản theo quy trình 5 bước. Bước 1, Nguyễn Thái Luyện dùng phần nhỏ tiền cá nhân và phần lớn tiền chiếm đoạt từ khách hàng chỉ đạo các cá nhân là người thân, nhân viên thân tín thuộc Công ty Alibaba đứng tên nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp với số lượng lớn, tại các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và Bình Thuận.
Bước 2, những cá nhân đứng tên nhận chuyển nhượng đất như nêu trên lập Hợp đồng ủy quyền cho các pháp nhân do Luyện thành lập để các công ty này tự vẽ dự án không có thật trên nền đất nông nghiệp, phân lô, tách thửa trái quy định theo chỉ đạo của Luyện.
Bước 3, sau khi nhận ủy quyền, các pháp nhân nêu trên với tư cách là chủ đầu tư các dự án không có thật trên nền đất nông nghiệp, phân lô, tách thửa từ 100m2 đến dưới 400m2 rồi dùng truyền thông để quảng cáo bán sản phẩm.
Bước 4, Luyện tiếp tục chỉ đạo các chủ đầu tư ký Hợp đồng hợp tác kinh doanh phân phối bán đất nền trong dự án “tự vẽ” với Công ty Alibaba để Công ty Alibaba trở thành đại lý phân phối đất nền cho các khách hàng, nhằm mục đích che giấu nguồn gốc bất hợp pháp của các dự án.
Đồng thời, tạo ra giao dịch ảo để khách hàng tin tưởng là các dự án có đủ tính pháp lý, đủ điều kiện chuyển nhượng theo Luật Kinh doanh bất động sản mà đồng ý mua.
Bước 5, sau khi khách hàng đồng ý mua, theo sự quảng cáo của Công ty Alibaba, Nguyễn Thái Luyện chỉ đạo các pháp nhân đứng tên nêu trên ký hợp đồng thỏa thuận, chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho khách hàng nhưng tiền được nộp về Công ty Alibaba để Luyện quản lý, sử dụng.
Để tạo lòng tin và thu hút khách hàng, Nguyễn Thái Luyện sử dụng các thủ đoạn như: Cam kết mua lại với giá cao hơn từ 30% sau 12 tháng hoặc 38% sau 15 tháng kể từ ngày nộp tiền; thuê lại với giá 2%/tháng kể từ ngày ký và thanh toán 95% giá trị hợp đồng.
Cũng theo nội dung cáo trạng, bằng các thủ đoạn nêu trên, Nguyễn Thái Luyện và đồng bọn đã lừa đảo chiếm đoạt hơn 2.264 tỷ đồng của 4.316 khách hàng.
Thủ đoạn “rửa tiền” của vợ và em trai Luyện
Về hành vi rửa tiền, của 3 bị can Võ Thị Thanh Mai, Nguyễn Thái Lực và Huỳnh Thị Kim Thắng, nội dung cáo trạng của Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM xác định, Nguyễn Thái Lực có 4 tài khoản cá nhân tại 4 ngân hàng.
Trong số này có 2 tài khoản không sử dụng, 2 tài khoản còn lại một để nhận lương hàng tháng (1 trong số này để nhận tiền từ Võ Thị Thanh Mai chuyển và đi rút tiền mặt giao lại cho Mai).
Ngày 21/11/2018, Võ Thị Thanh Mai chỉ đạo Nguyễn Thái Lĩnh (em trai Luyện) nộp 50 tỷ đồng vào tài khoản số: 179797988 của Lực, sau đó chỉ đạo Lực rút, mở sổ tiết kiệm số tiền 50 tỷ đồng, kỳ hạn 6 tháng tại một ngân hàng. Nguồn gốc 50 tỷ đồng trên được xác định đều là tiền khách hàng thanh toán tiền mua nền đất tại Công ty Alibaba.
Tiếp đó, Mai chỉ đạo Lực rút 31 tỷ đồng, mở sổ tiết kiệm cho Huỳnh Thị Kim Thắng đứng tên tại ngân hàng. Tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Mai, Thắng rút số tiền 18 tỷ đồng trong sổ tiết kiệm, mua 2 căn nhà tại địa chỉ 96A, 96B, khu phố 6 (phường Tân Tiến, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai). Còn lại 13 tỷ đồng vẫn giữ trong sổ tiết kiệm.
Sau khi cơ quan công an khởi tố vụ án, thi hành lệnh bắt và khám xét ngày 18/9/2019, ngày 19/9/2019, Mai chỉ đạo Thắng chuyển toàn bộ số tiền gốc và lãi là hơn 13,9 tỷ đồng vào tài khoản số: 90606168 do Mai đứng tên. Cùng ngày 19/9/2019, Mai chuyển 13 tỷ đồng vào tài khoản số: 179797988 của Lực, rồi chỉ đạo Lực rút ra và giao lại cho Mai.
Cáo trạng cũng thể hiện, các bị can Võ Thị Thanh Mai, Nguyễn Thái Lực và Huỳnh Thị Kim Thắng đều thừa nhận biết rõ số tiền 13,9 tỷ đồng nêu trên là tiền thu của khách hàng, do Luyện lừa đảo chiếm đoạt tài sản mà có nhưng vẫn thực hiện theo chỉ đạo của Mai nhằm che giấu nguồn gốc số tiền. Số tiền 13 tỷ đồng nêu trên, Mai khai đã sử dụng hết vào việc cá nhân và trả tiền vay bên ngoài, đến nay, cơ quan cảnh sát điều tra chưa thu hồi được.
