Cuộc khủng hoảng ở Ukraine đã cho thấy tầm quan trọng của xe tăng thế nào với việc các lực lượng Kiev đốt cháy hàng chục xe tăng do phương Tây sản xuất, từng được quảng cáo là vượt trội so với bất cứ thứ gì mà Nga có.
Phương tiện truyền thông xã hội đã sôi sục với các cuộc thảo luận về màn trình diễn xe tăng chiến đấu chủ lực AbramsX sau khi nó được ra mắt công chúng tại Trung tâm hợp tác điều động các hệ thống trên bộ của General Dynamics ở Sterling Heights, Michigan trong tuần này.
Các bức ảnh từ sự kiện này cho thấy những người dân thường tạo dáng với chiếc xe khổng lồ bọc thép, được sơn màu xám Wehrmacht và có ít nhất 5 logo AbramsX cách điệu trên tháp pháo và mặt trước của nó.
Phương tiện truyền thông xã hội đã có một ngày thực địa để chế giễu nguyên mẫu, đặt câu hỏi liệu các thành phần của nó, như váy bên góc cạnh, có bất kỳ mục đích thực sự nào ngoài điểm thời trang hay không, và pha trò cười về đèn hậu mục đích chung rẻ tiền của nó, đèn hậu bằng gỗ.
Tấm ván được sử dụng thay cho chỗ đỗ xe và thứ dường như là mô-đun ngắm súng quang học được lắp đặt ngược. Một số người hỏi liệu chiếc xe tăng có phải là sản phẩm của Tesla, Gundam hay kết quả sẽ xảy ra nếu một chiếc Abrams cũ và một chiếc Lamborghini lai ghép.
Đặc điểm của AbramsX là gì?
General Dynamics đã cung cấp khá nhiều thông tin chi tiết về các tính năng của xe tăng nguyên mẫu kể từ khi nó được ra mắt lần đầu tiên tại một cuộc triển lãm ở Washington, DC vào tháng 10 năm 2022.
Mặc dù trông có vẻ giống với MBT Abrams tiêu chuẩn, nhưng AbramsX có trọng lượng được báo cáo chỉ khoảng 49 tấn, nhẹ hơn 17 tấn so với M1 Abrams chở đầy hàng và có chiều dài 7,9 mét, rộng 3,6 mét, cao 2,3 mét.
Nguyên mẫu có thiết kế tháp pháo không người lái với trọng pháo nòng trơn XM360 120 mm và bố trí kíp lái ba người trong buồng lái, ít hơn một người so với M1, bao gồm một cửa sập riêng cho mỗi thành viên tổ lái. Hình ảnh được đăng tải cho thấy tháp pháo của xe tăng bao gồm súng xích XM914 30mm, cộng với súng máy đồng trục 7,62 mm.
Như có thể được mong đợi ở xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ tiếp theo, AbramsX được cho là sẽ được trang bị các khả năng AI để giảm bớt khối lượng công việc của tổ lái, bao gồm cả việc xác định và ưu tiên mục tiêu cũng như liên lạc với các máy bay không người lái thân thiện đóng vai trò trinh sát hoặc tấn công UAV.
Xe tăng dự kiến được trang bị bao gồm kính ngắm ảnh nhiệt toàn cảnh 360 độ ngày/đêm – mỗi chiếc dành cho chỉ huy và xạ thủ.
General Dynamics cũng có kế hoạch trang bị cho AbramsX kiến trúc điện tử thế hệ tiếp theo Katalyst (NGEA) cùng loại mà gã khổng lồ quốc phòng đã đưa vào các robot chiến đấu không người lái trong tương lai của mình, cho phép chúng có khả năng điều hướng địa hình và tránh chướng ngại vật.
Thông tin chi tiết còn khan hiếm, nhưng những khả năng này trên AbramsX có thể cho phép xe tăng hoạt động hoàn toàn tự động.
Các nhà thiết kế cũng đang nghiên cứu hệ thống bảo vệ tích cực "bán cầu" để phát hiện và đánh chặn tên lửa chống tăng và lựu đạn phóng rocket của đối phương.
AbramsX có thực sự được chế tạo?
Có thể cho rằng một trong những tính năng quan trọng nhất của xe tăng là động cơ hybrid điện-diesel, được hy vọng sẽ cải thiện hiệu suất tiêu hao nhiên liệu lên tới 50% so với M1 (động cơ tua-bin đa nhiên liệu Honeywell đã biến xe tăng Abrams hiện có thành một trong số những kẻ ngốn xăng nặng nhất).
AbramsX dự kiến sẽ có khả năng chạy ở chế độ im lặng trong thời gian ngắn bằng năng lượng điện, do đó cho phép xe tăng theo dõi kẻ thù (nghĩa là nếu kẻ khổng lồ không bị phát hiện từ cách xa vài km).
Không rõ liệu General Dynamics có nhận được sự hỗ trợ cần thiết từ Lầu Năm Góc để tham gia nghiên cứu sâu hơn và chuẩn bị đưa nền tảng AbramsX vào sản xuất hay không.
AbramsX có tương đồng với Armata?
Các chuyên gia quân sự cũng như người dùng mạng xã hội không thể không tìm thấy nhiều điểm tương đồng lớn giữa AbramsX và T-14 Armata, xe tăng chiến đấu chủ lực thế hệ tiếp theo của Nga được sản xuất giới hạn, được chế tạo trên Nền tảng Chiến đấu Đa năng Armata lần đầu tiên được ra mắt vào năm 2015.
Những điểm tương đồng nổi bật bao gồm thiết kế tháp pháo không người lái, tổ lái ba người, bộ nạp tự động và kế hoạch tích hợp AI.
"Cả AbramsX và Armata đều là những xe tăng triển vọng", Dmitry Kornev chuyên gia quân sự Nga cho biết.
"Armata là xe tăng chiến đấu triển vọng của chúng tôi, còn AbramsX hiện là nguyên mẫu của một loại xe tăng tiên tiến của Mỹ. Rõ ràng là xe tăng của chúng tôi cạnh tranh với xe tăng của Mỹ, ít nhất là trên giấy tờ", Kornev giải thích.
"Chúng tôi đã có Armata. Nó ít nhất đã được thử nghiệm. Thậm chí đã có sản xuất hàng loạt hạn chế; nó đang được sản xuất, trải qua các thử nghiệm của quân đội. AbramsX vẫn chỉ là một mẫu thử nghiệm. Đây là bản sao duy nhất và thậm chí còn chưa phải là một chiếc xe tăng thử nghiệm", vị chuyên gia cho biết thêm.
Kornev đã chỉ ra một số tính năng nổi bật giúp phân biệt hai loại xe tăng, bao gồm pháo chính 120 mm của AbramsX, so với pháo chính 125 mm của Armata. Pháo của chúng tôi hóa ra lớn hơn một chút.
Ngoài ra, một khẩu pháo 152 mm tiềm năng đang được phát triển cho Armata. Khi nó xuất hiện, rõ ràng là hỏa lực của Armata sẽ lớn hơn nhiều so với đối thủ Mỹ.
"Tiếp theo, về thiết kế bố trí của xe tăng. Chúng tôi không biết tất cả các chi tiết, nhưng bố cục của AbramsX có vẻ như sẽ không thay đổi nhiều so với Abrams hiện tại cũng như của Armata – thứ đã thay đổi theo một cách khá cách mạng so với các thế hệ xe tăng Nga trước đây.
Armata thực sự là một chiếc xe tăng thuộc thế hệ khác – và có thiết kế kiểu mô-đun, tức là các mô-đun riêng biệt; một mô-đun kíp lái riêng biệt, một mô-đun khoang truyền động cơ riêng biệt, một mô-đun chiến đấu riêng biệt.
Với AbramsX, rất có thể, mọi thứ đều đơn giản hơn. Đó là, một chiếc Abrams tiêu chuẩn đã được lấy và cải tiến một chút, có thể nói như vậy. Và Abrams tiêu chuẩn không có kiểu thiết kế mô-đun này", Kornev nói.
Nhà quan sát quân sự nhận thấy sự "ngang ngửa" rõ ràng trong đặc điểm chung của tháp pháo không người lái của hai xe tăng, mặc dù xét về ngoại hình, nguyên mẫu AbramsX dường như có tháp pháo đồ sộ hơn, có lẽ để chứa đạn dược. Ông chỉ ra rằng kích thước của tháp pháo Armata được giảm thiểu so với hình dáng tổng thể của xe tăng.
Một lĩnh vực mà AbramsX có thể có lợi thế hơn đối thủ Nga, nếu nó được sản xuất, là động cơ hybrid của nó.
"Tức là nó sẽ trang bị động cơ đẩy điện, và chạy bằng động cơ diesel – với nguyên lý hoạt động tương tự như xe hybrid. Họ có kế hoạch giảm một nửa mức tiêu thụ nhiên liệu – đây là một lợi thế khá lớn", Kornev nhấn mạnh.
Vị chuyên gia này giải thích rằng động cơ hybrid có nghĩa là khối lượng thấp hơn, giảm độ ồn và có thể tăng các đặc tính tăng tốc, điều này có thể chứng minh tầm quan trọng trên chiến trường.
Về khả năng bảo vệ, Kornev tự tin cho rằng xe tăng Nga vượt trội hơn hẳn. Armata là một trong những xe tăng được bảo vệ tốt nhất trên thế giới. Nó có tính năng bảo vệ năng động, áo giáp cách nhau, lựu đạn khói thông minh và tổ hợp bảo vệ tích cực có thể cài đặt.
AbramsX đơn giản hơn. Đó là, trong khi có thể triển khai lớp bảo vệ động trên xe tăng, những mẫu xe đơn giản nhất có thể chỉ có lớp giáp cách nhau, đôi khi là chèn uranium. Cấu tạo chính xác của lớp giáp xe tăng vẫn chưa được biết, nhưng rất có thể nó sẽ có khả năng bảo vệ kém hơn Armata, và thậm chí có thể là T-90M Proryv, MBT thế hệ thứ ba của Nga.
Khi tất cả được sản xuất loạt, Kornev hy vọng Armata sẽ rẻ hơn AbramsX, mặc dù cả hai đều đắt (ví dụ, một chiếc Armata có giá đắt hơn hẳn giá sản xuất một chiếc T-90M mới).
"Có lẽ không hoàn toàn đúng khi so sánh chi phí của xe tăng Nga và Mỹ, bởi vì chi phí tiền lương là khác nhau, điều kiện là khác nhau. Theo truyền thống, thiết bị của Mỹ đắt hơn, đắt gấp rưỡi so với thiết bị tương tự do Nga sản xuất.
Điều này cũng áp dụng cho máy bay, tên lửa, tàu ngầm, tàu thủy. Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc vũ khí của họ mạnh hơn và tối tân hơn", nhà quan sát Nga nhấn mạnh.
Bài học tại Ukraine
Cuộc chiến ủy nhiệm NATO-Nga ở Ukraine đã chứng minh rằng các nguyên tắc của chiến tranh xe tăng không mất đi ý nghĩa của chúng, hơn 80 năm sau lần triển khai xe tăng quy mô lớn đầu tiên trong Thế chiến thứ hai.
Sau khi tuyên bố giao xe tăng chiến đấu chủ lực của NATO cho Ukraine, các quan chức và phương tiện truyền thông phương Tây đã tự tin dự đoán rằng những chiếc Leopard 1 và 2 của Đức và Challenger II của Anh sẽ xuyên qua xe tăng và hệ thống phòng thủ của Nga như một con dao nóng xuyên qua bơ.
Tuy nhiên, cuộc phản công của Ukraine bị đình trệ và việc những chiếc xe tăng hạng nặng của Ukraine bị các bãi mìn, không quân và pháo binh của Nga tấn công đã chứng minh điều mà giới quân sự Nga đã nói từ lâu: rằng sự phối hợp hợp hiệu quả giữa tình báo chiến trường, năng lực chỉ huy và kỹ năng của kíp lái xe tăng Ukraine thường kém xa Nga.
| Clip Mỹ giới thiệu nguyên mẫu tăng AbramsX |
Giới quân sự bình luận về sự ra mắt của AbramsX dường như đã nắm bắt được thực tế đơn giản này, chỉ ra rằng "không có hỗ trợ trên không" và sự phổ biến của các công cụ chiến tranh bất đối xứng giá rẻ như máy bay không người lái, MBT thế hệ tiếp theo có thể dễ dàng trở thành phế liệu.
