Sáng chế vừa được nhóm nghiên cứu của Trung tâm Khoa học Công nghệ Dược Sài Gòn công bố.
Tìm ra dược chất quý
Sao nhái hoa vàng là một loài cây cảnh được trồng nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đây còn là loại dược liệu ứng dụng trong y học cổ truyền ở Trung Quốc, Malyasia, Thái Lan bởi các chất chiết xuất từ loài cây này được chứng minh có khả năng ức chế vi khuẩn, nấm và virus; có tác dụng chống viêm mạnh trong các thí nghiệm động vật trong phòng thí nghiệm với chứng loét dạ dày, gan, viêm, hoặc sưng kiểu viêm khớp…
Hiện nay, nhu cầu sử dụng chế phẩm hỗ trợ sức khỏe từ dược liệu ngày càng tăng, nhưng các dạng sản phẩm bảo vệ sức khỏe có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh gout còn rất ít. Trên thị trường mới có một vài sản phẩm nổi bật, nhưng thường kết hợp nhiều dược liệu, khó phát triển thành dạng thuốc điều trị, thiếu đa dạng về các dạng bào chế, giá thành tương đối cao…
Tại Việt Nam cũng chưa xuất hiện chế phẩm nào bào chế từ sao nhái hoa vàng, trong khi loài cây này được trồng ở khắp nơi, được biết đến là một dược liệu có nhiều tác dụng sinh học quý, an toàn.
“Nghiên cứu điều chế các dạng chế phẩm từ hoa cây sao nhái hoa vàng” do TS Ngô Kiến Đức - Trung tâm Khoa học Công nghệ Dược Sài Gòn làm chủ nhiệm, đã nghiên cứu thành phần hóa học, đánh giá hoạt tính sinh học của cao chiết và nghiên cứu điều chế một số dạng chế phẩm từ hoa cây này.
Nhóm đã tiến hành các nội dung như mô tả thực vật và định danh loài sao nhái hoa vàng, tiêu chuẩn hóa nguyên liệu đầu vào; chiết xuất các cao toàn phần hoa sao nhái hoa vàng dùng cho thử nghiệm tác dụng sinh học hướng điều trị gout; nghiên cứu xây dựng và tối ưu hóa quy trình chiết xuất cao định chuẩn theo định hướng sinh học;
Đồng thời nhóm khảo sát tác dụng hạ acid uric máu và kháng viêm in vivo của cao định chuẩn; xây dựng tiêu chuẩn cơ sở và đánh giá độ ổn định của cao định chuẩn hoa sao nhái hoa vàng; xây dựng công thức và quy trình sản xuất một số dạng chế phẩm từ cao chiết định chuẩn bao gồm: Dạng viên nang cứng, dạng viên nén bao phim và dạng cốm hòa tan ở quy mô phòng thí nghiệm; nâng cấp cỡ lô các quy trình sản xuất, xây dựng tiêu chuẩn và quy trình kiểm nghiệm các dạng chế phẩm, đánh giá độ ổn định chế phẩm.
Hỗ trợ điều trị hiệu quả
Kết quả đề tài cũng chiết xuất được các cao chiết sao nhái hoa vàng và sơ bộ sàng lọc định hướng điều trị gout, tối ưu hóa quy trình chiết xuất cao định chuẩn sao nhái hoa vàng dựa trên kết quả sàng lọc và định hướng theo tác dụng sinh học. Quy trình đề xuất có thể tạo được cao định chuẩn với hiệu suất 40% tính trên dược liệu khô.
TS Ngô Kiến Đức cho biết, qua thử nghiệm tính an toàn bao gồm độc tính cấp và độc tính bán trường diễn, đã xác định cao định chuẩn không có độc tính cấp, với liều 250 - 500 mg/kg cao định chuẩn không gây độc tính bán trường diễn trên chuột thử nghiệm. Xác định được tác dụng hạ acid uric máu của cao chiết sao nhái hoa vàng liều 250 mg/kg tương đương thuốc đối chiếu allopurinol liều 10 mg/kg thể trọng chuột.
Tác dụng kháng viêm của cao chiết sao nhái hoa vàng liều 250 mg/kg tương đương thuốc đối chiếu celecoxib liều 25 mg/kg thể trọng chuột. Với mức liều này, có thể xác định liều sử dụng cho người trong một ngày là khoảng 900 mg cao khô sao nhái hoa vàng dùng để hỗ trợ điều trị gout.
Các sản phẩm chính của đề tài đạt được gồm: Cao định chuẩn; viên nén có thành phần cao hoa sao nhái hoa vàng và tá dược, đóng trong chai thủy tinh (30 viên/lọ/1 hộp); cốm hòa tan chứa thành phần cao hoa sao nhái hoa vàng và tá dược, đóng trong vỉ nhôm; viên nang có thành phần cao hoa sao nhái hoa vàng và tá dược, đóng trong chai thủy tinh (30 viên/lọ/1 hộp).
Công thức và quy trình điều chế các sản phẩm viên nén, viên nang và cốm phân tán chứa cao sao nhái hoa vàng cũng được hoàn thành và kiểm tra tính ổn định qua 3 lô thử nghiệm ở mỗi quy trình: Điều chế cốm hòa tan từ cao bán thành phẩm quy mô 500 – 1.000 gói; điều chế viên nang cứng từ cao bán thành phẩm quy mô 5.000 – 10.000 viên; điều chế viên nén bao phim từ cao bán thành phẩm quy mô 5.000 – 10.000 viên. Sản phẩm tạo ra đạt tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam V.
Theo nhóm nghiên cứu, đề tài này được xây dựng để nghiên cứu tác dụng điều trị gout từ hoa sao nhái hoa vàng, kết quả đạt được có thể tiếp tục phát triển quy trình sản xuất ở quy mô công nghiệp, tạo ra các sản phẩm đa dạng từ hoa sao nhái hoa vàng, có khả năng thương mại hóa trên thị trường.
