Những mẩu chuyện ấy đã góp phần lan tỏa văn hóa ngày càng phát triển nơi học đường.
Đi tìm cảm hứng
Ở xã vùng cao Điềm He (tỉnh Lạng Sơn), cậu học trò Nông Đức Huy - Trường PTDTBT TH&THCS Liên Hội (Lạng Sơn) luôn được thầy cô và bạn bè nhắc đến với niềm tự hào. Những ngày này, Huy đang háo hức chuẩn bị bước vào bậc học THPT, mang trong mình niềm vui khi mở ra một cánh cửa mới. Hơn thế, em còn ấp ủ mong ước được sống và học tập trong một môi trường nơi văn hóa dân tộc luôn được trân trọng, gìn giữ và lan tỏa.
Trong câu chuyện của mình, Huy thường nhắc đến tiếng đàn then, điệu sli, lượn hay không khí náo nức mỗi dịp lễ hội truyền thống của dân tộc Nùng. Với em, đó không chỉ là ký ức tuổi thơ, mà còn là “mạch nguồn” để nuôi dưỡng tình yêu quê hương.
“Mỗi lần cùng bà mặc trang phục truyền thống đi hội, em thấy tự hào lắm. Em chỉ mong rằng, sau này bạn bè cùng trang lứa cũng có cơ hội được trải nghiệm và gắn bó với những nét đẹp văn hóa đó”, Huy chia sẻ.
Điều khiến Đức Huy tự hào nhất là lễ hội Lồng Tồng truyền thống của người Nùng. Trong không khí rộn ràng của ngày hội, bà con cùng nhau cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Với em, lễ hội ấy không chỉ là một nét sinh hoạt văn hóa đặc sắc mà còn là biểu tượng thiêng liêng của cội nguồn. Ngoài ra, đó còn là nơi lưu giữ những giá trị tinh thần sâu sắc của dân tộc.
Chuẩn bị bước vào môi trường nội trú, Huy luôn trăn trở làm sao để thế hệ trẻ không rời xa gốc rễ văn hóa của dân tộc mình. Em cho rằng việc giữ gìn bản sắc không thể chỉ đặt lên vai từng cá nhân, mà rất cần sự đồng hành của nhà trường và thầy cô.
“Em nghĩ rằng nếu có thêm nhiều hoạt động và trải nghiệm gắn với văn hóa dân tộc, chắc chắn các bạn học sinh sẽ cảm thấy hứng thú hơn. Từ đó, mỗi người sẽ chủ động tìm hiểu và gắn bó hơn với những giá trị truyền thống của quê hương mình”, Huy bày tỏ.
Trong ánh mắt cậu học trò 15 tuổi ấy, không chỉ có niềm tin vào những điều mình nói. Ở đó còn ánh lên khát vọng được tham gia và góp sức trong các hoạt động gìn giữ, lan tỏa bản sắc. Huy mong rằng ở ngôi trường sắp tới, em sẽ tìm thấy một môi trường học tập, nơi văn hóa dân tộc luôn được đề cao trở thành niềm tự hào chung, chứ không chỉ là ký ức trong những ngày lễ hội.
Bằng những suy nghĩ mộc mạc nhưng sâu sắc, Huy đã khiến thầy cô và bạn bè thêm tin tưởng rằng thế hệ trẻ hôm nay hoàn toàn có thể trở thành những “người giữ hồn quê” nếu được khích lệ và trao cơ hội. Niềm tin, sự háo hức và mong muốn của cậu học trò nhỏ vùng cao như lời nhắn gửi chân thành: bản sắc dân tộc không chỉ là quá khứ để nhớ, mà còn là tương lai để gìn giữ và lan tỏa.
Hành động thiết thực
Với trái tim luôn hướng về cội nguồn và những giá trị truyền thống, nam sinh người Nùng Nông Đức Huy đang tìm kiếm những cách riêng để gìn giữ di sản của dân tộc. Đối với Huy, những giá trị ấy không chỉ là kho báu ông cha để lại mà còn là niềm tự hào cần được gìn giữ và làm mới để gần gũi hơn với thế hệ trẻ.
Ngay từ thơ ấu, em đã thường xuyên được mẹ dạy về phong tục ngày Tết và ý nghĩa của từng món ăn trong mâm cỗ. Những câu chuyện giản dị ấy dần trở thành nền tảng để Đức Huy thêm gắn bó với bản sắc quê hương.
Khi trở lại lớp học, em hào hứng chia sẻ với bạn bè về những phong tục, tập quán của quê hương. Huy tin rằng, những câu chuyện nhỏ như vậy cũng là một cách để khơi gợi sự tò mò và khiến bạn bè cảm thấy văn hóa dân tộc không hề xa lạ.
“Nghe mẹ kể đi kể lại nhiều lần, những phong tục ấy thấm dần vào em lúc nào chẳng hay. Càng hiểu, em càng thấy tự hào và muốn chia sẻ lại với bạn bè, để mọi người cũng thấy văn hóa dân tộc mình đẹp và đáng quý đến nhường nào”, Huy nói.
Không chỉ dừng lại ở việc kể chuyện, Huy còn khéo léo gắn những câu chuyện văn hóa, lịch sử dân tộc vào bài học. Đó không phải là kiến thức xa xôi, mà là cách để hiểu bản thân mình đến từ đâu, để biết yêu và trân trọng những giá trị ông bà đã để lại.
Khi gặp bạn bè chưa mấy quan tâm, Huy thường nhẹ nhàng nhắc nhở: “Nếu chúng ta không giữ gìn văn hóa truyền thống, mai này những giá trị ấy có thể mất đi vĩnh viễn”.
Đến với mái trường nội trú giàu bản sắc, Huy càng ấp ủ trong mình nhiều dự định hơn. Em hy vọng được tham gia các hoạt động tìm hiểu và tuyên truyền văn hóa dân tộc tại trường nội trú, được học thêm ngôn ngữ của dân tộc mình để giữ gìn bản sắc. Bên cạnh đó, Huy cũng nghĩ tới việc tận dụng mạng xã hội để lan tỏa văn hóa, biến những nét đẹp truyền thống thành điều gần gũi với giới trẻ.
Trong tương lai, Huy mong trở thành người hiểu biết sâu rộng về văn hóa quê hương để giới thiệu và lan tỏa giá trị ấy đến nhiều người hơn. Và để hiện thực hóa ước mơ đó, em tin rằng giữ gìn bản sắc không phải chuyện xa vời mà cần bắt đầu từ những việc nhỏ bé hằng ngày.
