Trao "cần câu" hơn là trao "con cá"
Dự án “Hỗ trợ chăn nuôi bò sinh sản, tạo cơ hội thoát nghèo cho các hộ gia đình người khuyết tật, trẻ mồ côi” do Hội bảo trợ Người khuyết tật và Trẻ mồ côi tỉnh Tuyên Quang triển khai có những thành công bước đầu.
Những con vật nuôi được hỗ trợ là hành trình trao “cần câu”, một sinh kế, một tương lai cho những người yếu thế.
Tháng 4/2025, dưới sự tài trợ từ Tổ chức Green Cross Switzerland Thụy Sỹ, dự án đã chính thức khởi động. Tổng trị giá trên 600 triệu đồng được chuyển thành 30 con bò sinh sản và 6 con bê con, trao tận tay 30 hộ gia đình thuộc diện yếu thế nhất tại thôn 10.
Bà Nguyễn Thị Hòa, Chủ tịch Hội bảo trợ Người khuyết tật và Trẻ mồ côi tỉnh Tuyên Quang, chia sẻ với chúng tôi bằng giọng đầy quyết tâm: “Mục tiêu của chúng tôi không phải là hỗ trợ "con cá" để họ có cái ăn tạm thời, mà phải là trao "cần câu" để họ tự nuôi sống mình và gia đình lâu dài. Con bò cái sinh sản chính là chiếc "cần câu" bền vững nhất, bởi nó không chỉ mang lại thu nhập từ con bê con mà còn là tài sản có khả năng nhân đôi, nhân ba theo thời gian.”
Sáng tạo giúp ra "trái ngọt"
Điểm đặc biệt và sáng tạo nhất của dự án nằm ở mô hình tổ chức cộng đồng. Để đảm bảo dự án không phải là sự hỗ trợ đơn lẻ mà là một phong trào chung, Đảng ủy, HĐND, UBND xã Yên Nguyên đã nhanh chóng thành lập Câu lạc bộ (CLB) Người khuyết tật làm kinh tế xã Yên Nguyên.
Anh Nông Đình Thuyết, Phó Chủ nhiệm CLB, một người khuyết tật vận động nhưng đầy nghị lực, hồ hởi kể: “CLB hiện có 44 thành viên. Nhưng điều quan trọng hơn, chúng tôi đã lập ra nhóm Zalo chung. Nhóm này có đủ cán bộ thú y xã, cán bộ Hội, đại diện chính quyền và tất cả các hộ tham gia. Chúng tôi thường xuyên cập nhật tình hình sức khỏe bò, chia sẻ kinh nghiệm nuôi dưỡng, trao đổi thông tin về dịch bệnh, hay thậm chí là cách làm chuồng trại sạch sẽ nhất.”
Chính nhóm Zalo này đã biến khoảng cách địa lý và sự bất tiện về vận động của người khuyết tật thành một không gian hỗ trợ tức thời, hiệu quả. Khi một con bò có dấu hiệu bệnh, chỉ cần chụp ảnh và gửi vào nhóm, ngay lập tức cán bộ chuyên môn sẽ hướng dẫn cách xử lý, phòng tránh. Sự kết nối này là sợi dây vô hình nhưng vô cùng mạnh mẽ, bảo vệ đàn bò khỏi dịch bệnh và giúp các hội viên yên tâm làm kinh tế.
Hơn thế nữa, các hội viên còn được tập huấn bài bản về kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng bò cái sinh sản từ sự hướng dẫn của Hội và sự hợp tác của Hợp tác xã nông nghiệp công nghệ cao Tiến Thành Tuyên Quang. Họ được trao kiến thức và sự tự tin.
Sau hơn sáu tháng miệt mài chăm sóc, dự án đã bắt đầu gặt hái những quả ngọt đầu tiên.
Từ 36 con bò được trao ban đầu, tổng đàn bò hiện tại của CLB đã tăng lên 46 con. Trong đó, có 29 bò cái sinh sản và đáng mừng hơn là 17 con bê con đã chào đời khỏe mạnh. Sự tăng trưởng này, tuy chỉ là bước đầu, đã chứng minh tính khả thi và hiệu quả nhân lên của mô hình.
Ngồi bên cạnh chuồng bò sạch sẽ, được che chắn kỹ lưỡng, chị Hoàng Thị Tuyên, người khuyết tật vận động ở thôn Khuân Trú, không giấu được niềm hạnh phúc khi ngắm nhìn chú bê con vừa ra đời.
Chị chia sẻ: “Con bò này trị giá hơn 25 triệu đồng, là tài sản lớn nhất từ trước đến nay của gia đình. Nhờ sự hướng dẫn kỹ thuật, tôi tiêm phòng đầy đủ, vệ sinh chuồng trại thường xuyên. Giờ đây, từ bò giống của dự án, tôi đã có thêm một con bê. Nó không chỉ là tiền, mà là hy vọng của gia đình tôi.”
Cùng chung niềm vui, anh Hoàng Công Đổi, thôn Bảo Ninh, cũng là người khuyết tật vận động, bày tỏ biết ơn sâu sắc.
"Nếu không có nguồn hỗ trợ kịp thời này, những người yếu thế như chúng tôi không biết bao giờ mới có cơ hội thoát nghèo. Con bê con là minh chứng cho thấy người khuyết tật vẫn có thể làm kinh tế, vẫn có thể vươn lên.”
Ngoài việc hỗ trợ vật chất, Hội bảo trợ còn tổ chức các hoạt động thăm hỏi, tặng 30 triệu đồng tiền mặt và nhu yếu phẩm. Đặc biệt, Hội đã tuyên truyền người thân, dòng họ cùng tham gia giúp đỡ người khuyết tật trong công việc chăm sóc, chăn thả bò, nhất là trong giai đoạn sinh sản quan trọng. Chính sự đồng hành của gia đình và cộng đồng đã tạo nên một mạng lưới an sinh vững chắc.
Dự án “Hỗ trợ chăn nuôi bò sinh sản” ở Yên Nguyên không chỉ là một chương trình kinh tế, mà còn là một dự án mang tính nhân văn sâu sắc. Nó không chỉ giúp người khuyết tật có thêm thu nhập, mà còn giúp họ xóa bỏ mặc cảm, tìm lại sự tự tin và giá trị của bản thân, tự tin vươn lên hòa nhập cộng đồng.
Thành công bước đầu tại Yên Nguyên là lời khẳng định mạnh mẽ nhất cho mô hình hỗ trợ sinh kế bền vững này.
