Độ lớn của làn sóng dịch này phụ thuộc vào việc thực thi biện pháp phòng chống dịch của thành phố.
Kịch bản khả năng lây của Omicron gấp 5 lần
Theo thống kê của Bộ Y tế, số ca nhiễm mới ở Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian gần đây thường xuyên ở ngưỡng 1.000 - 1.500 ca/ngày. Đỉnh điểm là Thành phố Hồ Chí Minh ghi nhận 1.700 trường hợp/ngày. Ngoài ra, số F0 tử vong tại Thành phố Hồ Chí Minh (trừ nhóm chuyển đến từ địa phương khác) cũng dao động khoảng từ 50 - 80 ca/ngày.
Trước đó, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, bài học kinh nghiệm quan trọng trong đợt bùng phát dịch vừa qua là huy động mọi nguồn lực trong xã hội cùng tham gia công tác phòng, chống dịch. Đặc biệt là trong giai đoạn hầu hết lực lượng chi viện đã rút khỏi thành phố. Do đó, trong bối cảnh hiện tại, Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh đã vận động, kêu gọi khoảng 6.500 nhà thuốc tư nhân tham gia công tác phòng, chống dịch Covid-19 trên địa bàn.
Song, việc số ca mắc Covid-19 mới liên tục tăng khiến nhiều người bày tỏ lo ngại. Mới đây, ThS Ngô Hoàng Anh và TS Romain Ragonnet, dưới sự hỗ trợ và theo dõi của Đơn vị Mô hình hóa Dịch tễ tại Đại học Monash (Australia), đã phân tích và cung cấp dự báo liên quan tình hình dịch Covid-19 tại Thành phố Hồ Chí Minh. Quá trình phân tích cũng được bà Nguyễn Thu Anh - Giám đốc Viện Nghiên cứu Y khoa Woolcook Việt Nam làm đầu mối dữ liệu và tư vấn về các kịch bản chính sách.
Nhóm nghiên cứu đã hiệu chỉnh mô hình của Việt Nam với ba dữ liệu đích: Số ca dương tính hằng ngày được cung cấp bởi Sở Y tế Thành phố Hồ Chí Minh (bao gồm các ca dương khẳng định bằng xét nghiệm RT-PCR và các ca dương nghi ngờ do test nhanh kháng nguyên), số giường bệnh nhân nặng đang được dùng và số ca tử vong hằng ngày. Dữ liệu được thu thập từ ngày 25/5 - 1/12 và được công bố tại địa chỉ Github của AuTuMN.
“Từ những dữ liệu này, chúng tôi đã có được kết quả hiệu chỉnh rất tốt, trùng khớp hoàn toàn với diễn biến tại Thành phố Hồ Chí Minh trong thời gian vừa qua. Phân tích các chính sách khác nhau được ban hành bởi Bộ Y tế, Sở Y tế và UBND Thành phố Hồ Chí Minh, chúng tôi đề ra 8 kịch bản chính sách khác nhau liên quan đến tiêm mũi tăng cường, mở cửa trường học, giãn cách xã hội và quan trọng nhất, sự xuất hiện của biến thể Omicron trong thành phố”, nhóm nghiên cứu cho biết.
Họ giả sử rằng, tất cả các kịch bản đều được bắt đầu từ ngày 1/12 với 60% và 90% trẻ em tuổi từ 12 - 17 sẽ được tiêm tương ứng vào các ngày 15/12; 31/1/2022. Ngoài ra, mỗi tháng, sẽ có thêm 400.000 người từ 18 tuổi trở lên sẽ được tiêm đủ 2 mũi vắc-xin.
Trường học được mở cửa bắt đầu từ 13/12 theo tiến độ khoảng 30% học sinh trở lại lớp mỗi 2 - 3 tuần. Với biến thể Omicron, nhóm nghiên cứu giả sử rằng, tỷ suất tiếp xúc (thể hiện cho khả năng lây truyền) cao hơn gấp 5 lần. Trong khi đó, tỷ lệ tử vong là tương đương với biến thể Vũ Hán.
“Chúng tôi chưa đưa vào giả định rằng biến thể này, với số lượng đột biến cao bất thường như vậy, sẽ có khả năng lẩn trốn hệ miễn dịch của cơ thể. Đã có những kết quả bước đầu cho thấy hiệu quả của hai liều vắc-xin Pfizer - BioNtech hay AstraZeneca thấp hơn đáng kể với biến thể này và nếu điều này thực sự xảy ra, tình hình sẽ xấu hơn. Kết quả của mô hình chỉ có thể tính đến yếu tố tăng khả năng lây nhiễm của biến thể này và có thể thay đổi khi chúng ta biết nhiều hơn về những yếu tố khác của nó”, các nhà khoa học nhận định.
Hơn 1 triệu ca mắc?
Kết quả cho thấy, từ nay đến cuối tháng 3/2022, nhiều khả năng sẽ có ít nhất một làn sóng dịch mới diễn ra. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu dự báo, độ lớn của làn sóng dịch này phụ thuộc hoàn toàn vào việc thực thi biện pháp phòng chống dịch của Thành phố Hồ Chí Minh. Với các kịch bản chính sách được đưa ra, từ 1/12 năm nay đến 30/6/2022, số ca nhiễm Covid-19 của Thành phố Hồ Chí Minh sẽ dao động từ 700.000 - 1.200.000.
Trong khi đó, số ca tử vong do Covid-19 dao động từ khoảng 11.500 - 26.000. Số giường hồi sức cấp cứu (bao gồm các giường ECMO, thở máy xâm lấn và không xâm lấn) cần phải chuẩn bị ít nhất là 1.700 giường.
“Vẫn chưa đủ bằng chứng khoa học về độc lực và hiệu quả của vắc-xin hiện có với biến thể Omicron, nên các ước tính trên chỉ dựa vào giả định tạm thời. Tuy nhiên, nếu điều đó xảy ra, hệ thống y tế của Thành phố Hồ Chí Minh sẽ chịu áp lực rất lớn, cùng với đó là số ca tử vong sẽ tăng gấp 1,5 đến 2 lần”, nhóm nghiên cứu cảnh báo.
Trong bối cảnh này, các nhà nghiên cứu cho biết, biện pháp phòng chống dịch hữu hiệu và khả thi nhất là nhanh chóng tiêm chủng bổ sung mũi 3 sau 6 tháng, đặc biệt là đối với nhóm có nguy cơ cao, bao gồm: Nhân viên y tế, người cao tuổi và người có bệnh nền, người tiêm các loại vắc-xin có hiệu quả chưa cao.
Ngoài ra, có thể xem xét tiêm mũi 3 sau 3 tháng nếu nguồn vắc-xin cho phép. Đồng thời, cần hạn chế tụ tập đông người, đặc biệt là trong phòng kín. Hạn chế di chuyển nếu không cần thiết, đặc biệt là trong dịp Giáng sinh và năm mới.
