Tầm quan trọng của tiết sinh hoạt lớp
Mỗi lớp học là một xã hội thu nhỏ mà ở đó mọi vấn đề xảy ra không phải chỉ giáo viên mới có quyền giải quyết. Sức mạnh thực sự của tiết SHL không chỉ nằm ở tiếng nói của GVCN, nó cần có sự đóng góp của mọi thành viên trong lớp.
Học sinh cần được trao quyền bởi GVCN. Chúng cần được nói, được hỏi, được nhận xét, được phán xét và được tôn trọng. Khi ấy, mỗi tiết SHL là một cơ hội để cả tập thể cùng chia sẻ, cùng giải quyết vấn đề và từ đó giáo viên sẽ thúc đẩy học sinh của mình học hỏi, giúp chúng khám phá ra những điểm mạnh của bản thân.
Khi cả học sinh và giáo viên có thể nói lên ý kiến và suy nghĩ trong một bầu không khí yên tĩnh, tôn trọng, và công bằng thì học sinh sẽ nhận ra rằng đó là lớp học của chúng và chúng cũng được nắm quyền sở hữu, quyền đưa ra quyết định và tự hào về điều đó.
Khi bản thân học sinh thấy mình có giá trị, chúng tự biết mình cần phải sống có trách nhiệm để bảo vệ danh dự của chính cái tập thể mà ở đó chúng có tiếng nói và được tôn trọng.
Vì thế, tổ chức tiết sinh hoạt lớp có hiệu quả sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho cả giáo viên lẫn học sinh. Mỗi GVCN cần nhận thức được việc SHL là vô cùng quan trọng trong quản lý lớp học cũng như giáo dục nhân cách cho học sinh của mình.
Tạo hứng thú trong giờ sinh hoạt lớp
Nhằm giảm bớt sự nhàm chán và căng thẳng trong mỗi tiết sinh hoạt tập thể của lớp mình, các thầy cô GVCN có thể tham khảo các cách tổ chức sau đây:
1. Để học sinh tự điều hành giờ sinh hoạt
Thầy cô hãy coi đấy là một cuộc họp và người điều hành cuộc họp này chính là học sinh, là ban cán sự lớp. Các thành viên trong ban cán sự lớp có trách nhiệm thống kê, tổng hợp các hoạt động diễn ra trong tuần theo chức vụ đã được phân công. Lớp trưởng là người giao việc, các lớp phó và tổ trưởng báo cáo. Ban cán sự phải đề cử được các cá nhân chưa thực hiện tốt cũng như xứng đáng được khen thưởng và đưa ra được phương hướng, mục tiêu của tuần tiếp theo.
Hãy cho học sinh thời gian tự nhận lỗi để dạy các em ý thức tự giác và biết sửa lỗi, sống có trách nhiệm hơn. Hãy cho học sinh được quyền nói, tự nhận xét để đảm bảo sự công bằng và khuyến khích các em phát triển cái tôi của mình theo chiều hướng tích cực.
Tuyệt đối GVCN không được áp đặt học trò phải làm theo mình một điều gì.Trong cuộc họp này GVCN chỉ đóng vai là một thư ký tổng hợp mọi vấn đề và đưa ra quyết định cuối cùng ở cuối cuộc họp một cách hợp lí nhất.
2. Biến tiết SHL thành một buổi hội thảo nhỏ.
GVCN đưa ra một chủ đề (khuyến khích các vấn đề đang được dư luận quan tâm) và yêu cầu học sinh chuẩn bị trước một tuần để tiết sinh hoạt tuần tiếp theo cả lớp sẽ bàn về chủ đề đấy. Tất cả đều có cơ hội được bày tỏ suy nghĩ và quan điểm của mình.
Có thể vấn đề được đưa ra gây nhiều tranh cãi và không đi được đến cách giải quyết tốt nhất như thầy cô mong đợi, nhưng thông qua hoạt động này thầy cô sẽ giúp học sinh của mình biết đưa ra ý kiến cá nhân và đặc biệt là biết cách kiềm chế cảm xúc khi tranh luận với bạn.
Học sinh sẽ học cách giữ bình tĩnh và tôn trọng đối phương. Chúng sẽ xây dựng được các kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề một cách độc lập. Tuy nhiên, GVCN cần linh hoạt kiểm soát cao trào của cuộc tranh luận này, tránh xảy ra cãi lộn.
3. Biến lớp học thành nơi chia sẻ kinh nghiệm học tập, kinh nghiệm sống của học sinh
GVCN cho học sinh đăng ký chủ đề mình muốn nói trước lớp, có thể mỗi tuần là một cá nhân hoặc đại diện của một tổ lên thuyết trình về vấn đề mà mình thích trong khoảng thời gian được giới hạn, ví dụ 5 phút. Sau đó sẽ là thời gian cho những người còn lại đặt câu hỏi phản biện.
Hoạt động này giúp học sinh phát triển tư duy phản biện và kỹ năng thuyết trình trước đám đông. Qua đó, chúng sẽ học cách duy trì tình bạn lành mạnh thông qua chia sẻ, lắng nghe, và học hỏi lẫn nhau.
4. Biến giờ SHL thành một buổi biểu diễn văn nghệ
Khuyến khích các em hát hoặc thể hiện các tài năng khác của bản thân sẽ giúp các em tự tin hơn trong cuộc sống. Ví dụ, giáo viên bốc thăm một người bất kì lên hát, sau đó bạn này có quyền chỉ định người tiếp theo.
Hoạt động này còn giúp lớp học thoải mái, đoàn kết hơn và khiến cho học sinh yêu lớp học của mình hơn. Nếu giáo viên cũng đóng góp tiết mục trong hoạt động tìm kiếm tài năng này thì tiết sinh hoạt còn thú vị hơn nhiều vì lúc này khoảng cách giữa GVCN với học trò là số không.
5. Để học sinh tự tổ chức các trò chơi cho nhau
Mỗi tuần giao cho một tổ tổ chức một trò chơi cho lớp và tự điều khiển hoạt động. Việc này giúp học sinh phát triển kỹ năng sáng tạo cũng như kỹ năng lãnh đạo. Không khí của giờ SHL sẽ trở nên nhẹ nhàng, vui vẻ mà học sinh nào cũng thích và muốn nó được kéo dài thêm nữa.
Bằng việc đa dạng hóa các hoạt động giờ sinh hoạt lớp, học sinh vừa được làm việc cá nhân, vừa được làm việc nhóm trong một bầu không khí rất dễ chịu mà không hề có rào cản giữa giáo viên với học sinh.
Một khi học sinh cảm thấy yêu thích lớp học của mình, chúng sẽ muốn được tới trường, muốn được học, muốn được đóng góp thành tích để cùng xây dựng một tập thể lớp vững mạnh để chúng có thể tự hào về chính cái tập thể ấy, tự hào về người GVCN ấy và tự hào về chính bản thân mình.