Nên chọn loại có chỉ số an toàn cao
Hiện nay có rất nhiều loại thiết bị sưởi ấm cho gia đình. Phần lớn nó hoạt động theo nguyên lý chuyển từ điện thành nhiệt. Hoặc đó là thiết bị sưởi bằng cách đun nóng chất lỏng rồi dùng sưởi: Máy sưởi dầu, đệm sưởi, túi sưởi... Cũng có thể là thiết bị sưởi đèn halogen hay điều hòa hai chiều.
Theo TS Trần Văn Thịnh, nguyên Trưởng Bộ môn thiết bị điện, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội cho rằng, sử dụng thiết bị nào thì tiêu chí đầu tiên là an toàn. Tức không chạm trực tiếp vào điện, không gây cháy... Sau đó mới tới tiêu chí tiết kiệm điện hay tính thẩm mỹ, phù hợp diện tích gia đình...
So sánh tính an toàn của các thiết bị sưởi thì quạt sưởi (đốt nóng bằng dây điện trở) là kém an toàn nhất. Nhiều loại quạt sưởi không được che kín thanh may so, khiến người dùng dễ chạm tay hay vướng tóc vào, khi đó nguy cơ điện giật rất cao.
Các thiết bị đốt bằng hồng ngoại (đèn hồng ngoại) có hình giống như một cái phễu, có tráng lớp kim loại để phản chiếu và phía trước đèn thủy tinh có màu đỏ. Thiết bị này an toàn hơn so với quạt sưởi.
Đèn sưởi halogen cơ bản là an toàn. Nó sinh nhiệt bằng cách đốt cháy ion, phát nóng giống nguyên lý đèn nê-ông. Tuy nhiên, vùng đèn sưởi halogen khá nóng và sáng khi hoạt động. Có thể gây bỏng nhẹ nếu chạm trực tiếp và làm không khí khô.
Điều hòa nhiệt độ 2 chiều là thiết bị sưởi ấm an toàn nhất, có thể điều chỉnh nhiệt vừa phải, nhiệt độ thanh dẫn, sợi đốt không cao bằng các loại thiết bị sưởi khác.
Sưởi bằng đun nóng nước có 2 hình thức. Máy sưởi dầu sử dụng điện để làm nóng dầu chứa trong các thanh sưởi. Loại này thường ít đốt oxy và tương đối an toàn. Số lượng thanh sưởi là yếu tố quan trọng trong việc lựa chọn máy sưởi phù hợp với phòng. Thông thường, loại 9 thanh sưởi dành cho diện tích phòng dưới 25 m2, loại 11 thanh dành cho phòng từ 25 đến 40 m2, và 13 thanh cho diện tích tới 60 m2.
Loại chăn, đệm điện tốn ít điện và làm ấm trực tiếp. Chăn điện (đệm điện, đệm sưởi) tương đối an toàn, nhưng cũng là loại thiết bị điện, do đó có thể đứt dây dẫn nhiệt bên trong hoặc hở điện ra bên ngoài trong một số trường hợp.
Khi sử dụng phải lưu ý không để bị hở, chạm vào cơ thể. Đôi khi có thể do mèo, chuột cắn nên bị hở, và có thể gây giật khi chạm vào. Trước khi dùng phải kiểm tra kỹ, không nên ngâm nước, giữ khô ổ cắm và bộ điều khiển, tránh ẩm.
TS Bùi Mạnh Tú, Trường Đại học Điện lực cho biết, các thiết bị sưởi chạy bằng dầu không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Máy hoạt động dựa vào các tấm sưởi chạy ống dẫn dầu, chuyển hóa năng lượng điện thành hơi nước để làm ấm không khí, đảm bảo da không bị khô, phù hợp với gia đình có người già và trẻ nhỏ.
Đối với các thiết bị sưởi bằng điện thì hiệu quả và sự an toàn thấp hơn. Nó đốt cháy oxy với nguồn nhiệt cao, khiến không khí khô hơn và diện tích làm nóng nhỏ, đối lưu không khí dễ mang bụi vào, nguy cơ cháy cao hơn.
Cẩn trọng rủi ro khi dùng thiết bị sưởi
Theo TS Trần Văn Thịnh, khi sử dụng các thiết bị sưởi ấm cần lưu ý lớn nhất là khả năng gây cháy. Mùa hanh khô, thiết bị điện dễ gây cháy. Các nguy cơ đều có thể xảy ra, nhất là vào ban đêm khi mọi người ngủ say. Chẳng hạn, đặt quạt sưởi ở cuối giường, đêm ngủ trẻ đạp chăn, dính vào lò có thể gây cháy. Thực tế hầu như năm nào cũng ghi nhận những tai nạn cháy, bỏng do sưởi ấm.
Các loại thiết bị sưởi ấm đều tốn điện. Muốn tiết kiệm, cần cố gắng không để thoát nhiệt ra ngoài khi sử dụng thiết bị. Sử dụng loại phù hợp diện tích và mục đích. Chẳng hạn, nếu chỉ cần sưởi cho một người, sưởi khi tắm có thể dùng đèn hồng ngoại. Nếu cần làm ấm cả diện tích rộng hơn có thể nghĩ đến máy sưởi dầu hay điều hòa nhiệt độ.
TS Trần Văn Thịnh lưu ý khi sử dụng các thiết bị sưởi ấm trong phòng như quạt sưởi, máy sưởi thanh, đèn sưởi thường sinh ra một lượng nhiệt lớn đủ để sưởi ấm phòng, làm tăng nhiệt độ. Vì vậy, người dùng luôn cảm giác bí, khó thở, khi sinh ra lượng nhiệt sẽ đốt cháy oxy trong phòng.
Thông thường những căn phòng đặt máy sưởi là phòng ngủ cửa đóng kín, phòng tắm. Đây là những không gian vừa phải, lưu lượng lưu thông oxy rất hạn chế. Nó sẽ dẫn tới tình trạng thiếu oxy.
Người già và trẻ nhỏ rất dễ dẫn tới nguy cơ khó thở, ảnh hưởng tới hô hấp và các vấn đề liên quan tới sức khỏe. Khi sử dụng các thiết bị sưởi trong phòng ngủ cần thỉnh thoảng mở cửa sổ để không khí lưu thông, điều hòa lượng oxy cân đối. Đối với phòng tắm sử dụng đèn sưởi cũng hạn chế bật quá lâu.
Theo chuyên gia, thiết bị sưởi đốt oxy, khi đốt cháy sinh nhiệt nó làm cho không khí trong phòng trở nên khô. Việc thường xuyên hít không khí khô sẽ ảnh hưởng rất lớn tới hệ hô hấp, khô mũi, đau mũi, đau họng, viêm xoang. Đối với trẻ em, hệ hô hấp còn non rất dễ bị tác động của không khí quá khô. Ngoài ra, độ ẩm giảm thấp luôn làm da nứt nẻ, thô ráp.
Trong phòng có sử dụng máy sưởi cũng vậy. Quá trình đốt cháy sinh nhiệt sẽ làm hơi ẩm trong phòng bị triệt tiêu, làm cho da người sử dụng bị thô ráp, nứt nẻ. Để tránh trường hợp này nên chọn những loại quạt sưởi có chế độ phun sương, và các mở cửa sổ để lưu thông độ ẩm. Sử dụng kem dưỡng da, tạo độ ẩm thường xuyên cho da, bổ sung lượng nước thường xuyên đối với các dạng máy có tích hợp phun sương.
Những thiết bị sưởi từ đời cũ, không có chế độ cảm biến nhiệt, tự ngắt khi nhiệt độ đủ vừa nhu cầu thì nguy cơ đối với tai nạn ngày càng cao. Vì vậy cần mua những sản phẩm công nghệ mới, hiện đại, có các công nghệ cảm biến nhiệt, và điều khiển từ xa để tránh lại gần các thiết bị sưởi. Nên để có khoảng cách các thiết bị này khi ngủ, và cần có giá cao nếu nhà có trẻ con, có khung giàn bảo vệ để tránh chạm trực tiếp vào thiết bị đang hoạt động….
