(GD&TĐ) - Trời lạnh, nhiều gia đình đã mua chăn điện, lò sưởi, túi điện...để sưởi ấm. Nhưng sử dụng như thế nào cho an toàn và thuận tiện, đặc biệt với trẻ nhỏ?
Khí CO- thủ phạm gây ngộ độc có thể gây tử vong
Theo số liệu của Trung tâm Chống độc BV Bạch Mai, mỗi năm, Trung tâm cấp cứu từ 10 đến 20 bệnh nhân ngộ độc do hít phải khí than. Đây là những trường hợp may mắn phát hiện sớm và cứu sống, nhưng cũng không ít người phải sống thực vật vì tổn thương não. TS Phạm Duệ, Giám đốc Trung tâm chống độc Bạch mai cho biết, các ca được chuyển đến bệnh viện chỉ là những ca nặng, thực trạng số người bị ngộ độc còn tăng rất nhiều, đặc biệt là các vùng nông thôn. Nhiều trường hợp do phát hiện muộn đã bị hôn mê sâu, có trường hợp không cứu được đã bị tử vong và không ít trường hợp đã để lại di chứng tại não không phục hồi được, phải sống đời sống thực vật.
 |
| Sưởi ấm bàng than có thể gây hậu quả đáng tiếc |
Việc để bếp than trong phòng ngủ, phòng tắm, không có lỗ thông hơi, than cháy sẽ đốt hết khí oxy, sinh ra khí CO2. Đặc biệt nếu bếp than tổ ong để ở chế độ ủ vì than cháy dần trong tình trạng thiếu khí sẽ sinh ra khí CO, có độc tính cao. Người nào hít phải khí CO và CO2, cơ thể sẽ bị ngộ độc do thiếu oxy, dẫn tới tổn thương vỏ não. Càng ở phòng kín thì ngộ độc khí CO càng mạnh.
Các nhà khoa học cho biết, cái chết từ than là “cái chết nhẹ nhàng”. Bởi CO là khí độc thải ra do sự đốt cháy không hoàn toàn, không màu, không mùi vị nên rất khó nhận biết, khi ngộ độc sẽ ảnh hưởng đến não, rối loạn nhịp tim, trụy mạch… Bệnh nhân khi hít phải khí độc thường lịm đi không biết gì và chết rất nhanh nếu không được cấp cứu kịp thời. Nhiều người cũng bị bỏng nặng do ngã vào bếp than đang cháy. Tất cả các trường hợp còn sống cấp cứu vào nhập viện đều phải thở oxy liều cao 100% trong nhiều giờ đồng hồ.
BS Nguyễn Trung Nguyên, Trung tâm Chống độc bệnh viện Bạch Mai cho biết, không chỉ than mà sưởi ấm bằng gaz, xăng… nếu không có đủ oxy (phòng khép kín, không có lối thoát) cũng sẽ sản sinh ra chất cacbon mônôxít rất độc nguy hại. Chất này xâm nhập vào cơ thể và gắn chặt với hemoglobin của hồng cầu làm mất khả năng vận chuyển của oxy dẫn tới tình trạng thiếu oxy cho các cơ quan của cơ thể gây tổn thương vỏ não, hệ thần kinh, tim… dẫn tới hôn mê, thậm chí tử vong nhanh chóng trong vòng vài phút.
Thận trọng khi dùng thiết bị sưởi ấm bằng điện
Bác sĩ Thanh Nhàn - Viện Da liễu Quốc gia cho biết, những ngày thời tiết rét đậm như hiện nay, việc sử dụng các thiết bị sưởi ấm như quạt sưởi, điều hòa, túi giữ nhiệt... là phương án cần thiết để tăng cường nhiệt độ.
 |
| Cẩn thận nứt nẻ, chảy máu cam bởi các thiết bị sưởi ấm bằng điện đặc biệt ở trẻ nhỏ và người già |
Tuy nhiên mọi người cần biết nguyên lý chung của các thiết bị ủ ấm (quạt, điều hòa) và phần lớn các thiết bị làm ấm là tỏa nhiệt, đốt cháy ô xy, làm mất độ ẩm trong không khí. Đặc biệt, trong thời tiết khô hanh như miền Bắc thì độ ẩm trong không khí càng thiếu. Vì vậy, nếu sử dụng thiết bị sưởi với công suất lớn trong phòng nhỏ, chỉ sau một thời gian ngắn hiện tượng khô da, nứt nẻ da sẽ xảy ra.
Đặc biệt, ở trẻ nhỏ, do da còn mỏng nên sẽ bị căng, rát, rất khó chịu. Nếu sử dụng lâu trong điều kiện phòng chật, đóng kín cửa sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp, làm viêm niêm mạc mũi, khô mũi và dễ dẫn tới chảy máu cam. Ngoài ra tia hồng ngoại từ các thiết bị sưởi có thể xiên vào cơ thể gây hại cho mắt, gáy, vùng đầu mặt cổ....
Để khắc phục tình trạng khô da, khi bật các thiết bị sưởi nên để chậu nước tạo độ ẩm cho không khí. Ngoài ra mọi người nên bôi kem giữ ẩm ban đêm., đặc biệt là với trẻ nhỏ, người già.
Các chuyên gia cảnh báo, tình trạng tình trạng bị bỏng do quạt sưởi, lò sưởi, đèn sưởi cũng dễ xảy ra. Vì vậy, không nên để gần trẻ nhỏ, người già; luôn phải có người bên cạnh trẻ, tránh để trẻ sờ vào gây bỏng.
Đặc biệt để an toàn không bị điện giật khi sử dụng chăn điện, người sử dụng cần bật điện trước, khi chăn ấm thì tắt điện rồi mới dùng đắp, tuyệt đối không nên lạm dụng những sản phẩm này vì có thể bị mẩn ngứa, phát ban, thậm chí điện giật.
Túi sưởi cũng có thể gây họa
Nhiều gia đình không có điều kiện dùng các thiết bị sưởi tiêu hao điện năng có thể dùng loại túi sưởi (có thể giữ nhiệt trong tám tiếng), đặc biệt là tiện lợi mang theo người khi ra ngoài trời, lên tàu xe, tới trường học, đến công sở hay đi thăm người thân.
 |
| Túi sưởi cũng có thể gây bỏng |
Túi được làm nóng bằng chất kích thích tăng nhiệt. Chất dẫn nhiệt bên trong là nước và muối. Sau một vài năm sử dụng dẫn tới sự thẩm thấu, nước hao dần và làm cho không khí lọt vào bên trong túi. Khi cắm điện, nhiệt độ tăng, làm cho lượng không khí sinh ra bên trong túi căng phồng, nhiều lần sẽ bị giãn, làm rách đường viền hoặc bục túi.
Cũng có trường hợp nổ rách túi bên ngoài do cắm lâu quá, nước giãn nở, đầy bọt khí... trong khi túi không thể giãn nở to hơn dẫn tới bục... Vì thế khi sử dụng cần lưu ý, với trẻ nhỏ dưới 2 tuổi, không nên cho dùng vì có thể bị bỏng. Với những trẻ lớn hơn, khi dùng, có thể lấy miếng lót may sẵn hoặc gói vào chiếc khăn bông tránh tiếp xúc trực tiếp làm bỏng da trẻ.
Tuyệt đối không để phòng quá kín
Dù trời lạnh, chạy điều hòa, quạt sưởi cũng cần không khí trong phòng được lưu thông. Nếu phòng ngủ quá kín, lại thêm máy sưởi sẽ gây ra hiện tượng ổ nhiễm không thoát được, khiến con người ngột ngạt, thiếu không khí, mệt mỏi khí thức dậy.
Để tránh ngộ độc, tuyệt đối không nên dùng bếp than để sưởi ấm. Trường hợp thường xuyên phải dùng bếp than để đun nấu nên đặt bếp ở nơi thông thoáng, có gió để chuyển đổi không khí. Người hay tiếp xúc với bếp than nếu thấy xanh xao, mệt mỏi, đau đầu phải được kiểm tra sức khỏe để phát hiện bệnh, điều trị kịp thời.
Không phủ nhận những tiện ích các thiết bị làm ấm mang lại, song các thiết bị điện sưởi ấm đều có khả năng gây ra tai nạn nếu như người dùng bất cẩn hoặc sử dụng không đúng cách.
| Theo các bác sĩ, tuyệt đối không được sử dụng bếp than tổ ong để sưởi ấm, đặc biệt là trong những phòng kín hoặc đóng kín cửa. Khí than từ bếp tỏa ra rất độc, có thể gây hôn mê và tử vong. |
Hải Hà
