Tai nạn đáng tiếc
Ngày 10/8, đoàn khách 300 người của một công ty ở Bình Dương đến nghỉ dưỡng ở thị xã La Gi. Hơn chục người tắm biển rồi bị sóng cuốn ra xa, với tay kêu cứu. Trong lúc tiếp cận các nạn nhân, ông Nguyễn Minh Tâm (56 tuổi), nhân viên cứu hộ cũng bị sóng đẩy đi.
Với sự hỗ trợ của người dân địa phương, 9 người được đưa vào bờ sơ cứu rồi chuyển viện cấp cứu. Ông Tâm cùng ba nữ du khách (cùng 23 tuổi) sau đó tử vong, năm người khác sức khỏe đang hồi phục. Đến ngày 12/8, thi thể hai người mất tích đã được tìm thấy.
Sáng cùng ngày 10/8, tại bãi biển Đá Ông Địa, TP Phan Thiết cũng xảy ra vụ đuối nước khác. Đoàn 17 người cùng công ty từ TPHCM ra nghỉ dưỡng cuối tuần tại resort. Hai người đang tắm thì bị nước cuốn. Một người may mắn được cứu. Ông Nghiêm Xuân Việt, 43 tuổi, cũng được đưa vào bờ, nhưng đã tử vong.
Ông Võ Thanh Dũng, Giám đốc Đất Lành Resort, nơi xảy ra vụ việc cho biết, những ngày gió bão, mùa nước lớn, đơn vị đều cảnh báo, yêu cầu khách ngưng tắm biển, đồng thời kết hợp với những đơn vị làm tour để thông báo cho du khách.
Riêng vụ đuối nước thương tâm này, ông cho hay đã có nhắc nhở, cảnh báo nhưng du khách vẫn cố ý xuống. Ông giải thích thêm nguyên nhân xảy ra vụ việc có thể do nước có vùng ao, cuốn nạn nhân vào.
TS Nguyễn Bá Xuân, nguyên cán bộ Viện Hải dương học Nha Trang là người có nhiều năm nghiên cứu về dòng Rip trên các vùng biển gần bờ.
Quan sát và đọc thông tin về vụ tai nạn, ông khẳng định với PV Báo GD&ĐT rằng, tai nạn của nhóm du khách là do gặp phải đúng dòng Rip nên mới bị hút, đẩy ra xa.
Dòng Rip không phải là một hiện tượng thiên nhiên bí ẩn, mà thực chất đó là một bộ phận đặc biệt của hệ dòng chảy tổng cộng xảy ra ở khu vực gần bờ trong vùng sóng đổ. Đó là một luồng nước mạnh chảy theo hướng vuông từ bờ ra biển, tuy với kích thước rất nhỏ, nhưng tốc độ có thể đạt cực đại tới 2 m/s.
Với vận tốc này, trong khoảng thời gian 1 phút, dòng Rip có thể cuốn trôi người tắm biển ra ra khoảng 120m. Khi đó, hầu như không ai có khả năng bơi ngược nó để vào bờ.
Do có kích thước của dạng hoàn lưu tế bào, nên dòng Rip rất nhạy cảm với sự biến đổi của thời tiết. Bởi thời tiết thay đổi thì trường gió biến đổi, hướng gió thay đổi thì sóng vào bờ thay đổi, dẫn đến xói lở bờ biển thay đổi. Từ đó hình thành các dòng Rip.
So với sóng biển thì dòng Rip chỉ nhỏ như các tế bào, nên rất khó nhận diện. Dòng Rip có bề rộng dọc bờ từ 3 - 30m và chiều dài ra biển từ 100 - 150m.
Với sự tồn tại của dòng Rip chảy xoáy ở các bãi tắm, người tắm biển nếu chủ quan, không hiểu biết và không nắm được cách phòng tránh thì rất nguy hiểm và dễ bị chết đuối khi rơi vào dòng Rip.
Nhận diện dòng chảy nguy hiểm
Theo TS Nguyễn Bá Xuân, dòng Rip xảy ra tại các bãi biển do có các yếu tố thành tạo khác nhau, nên vị trí, thời gian và chu kỳ xuất hiện rất khác nhau.
Tại một số bãi biển, dòng Rip có thể tồn tại quanh năm, tồn tại theo mùa, theo tháng, ngày, giờ và phút. Tuy nhiên đại bộ phận các dòng Rip đều có thời gian sống rất ngắn, trung bình vào khoảng vài phút. Và dòng Rip có thể xuất hiện ở bất cứ vùng biển nào, đặc biệt là những vùng biển có cấu trúc địa hình đáy ít ổn định.
Cũng cần nhớ rằng, dòng Rip thường tồn tại chủ yếu ở những vùng biển có sự tồn tại của các đỉnh nhọn địa hình cố định nhô ra biển, như trên đầu và bên cạnh các bờ kè, đê chắn sóng, cầu cảng và các công trình nhân tạo khác xây sát bờ biển.
Dòng Rip xảy ra tại các bãi biển không phải khi nào chúng ta cũng có thể phân biệt được, vì nó là một hiện tượng thủy thạch động lực học biến đổi rất phức tạp, nên rất khó có thể dự báo trong mọi thời điểm và tại mọi nơi của các bãi tắm.
Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp chúng ta có thể dễ dàng nhận biết sự tồn tại của các dòng Rip tại các bãi biển.
Bằng mắt thường hoặc ảnh kỹ thuật số, máy quay camera, chúng ta có thể nhận thấy dòng Rip xuất hiện trên nền chung tương đối đồng nhất của nước biển tại các bãi tắm.
Nơi các dòng Rip xuất hiện thường để lại những dấu vết khác biệt có thể dễ nhận biết, như: Sự xuất hiện của một vùng xáo trộn lăn tăn hay một vùng bọt nước trắng xóa trên mặt biển gần sát bờ; hoặc một dấu hiệu rõ nét về màu sắc của nước biển so với xung quanh khi nhìn từ trên cao xuống; hoặc một dải hẹp tập trung những rác rưởi và vật trôi nổi trên mặt nước…
Du khách tắm biển hoặc những người làm những công việc ven biển cần quan sát và nhận biết những dấu hiệu như vậy để đề phòng dòng Rip, đặc biệt đối với những người không biết bơi, bơi yếu hoặc trẻ em chơi đùa trên bãi biển thiếu sự theo dõi của những người lớn.
Người tắm biển cũng có thể tự bản thân mình nhận biết dòng Rip tác động ở khu vực mình đang tắm, thông qua dấu hiệu sụt lún dần dần của cát dưới chân chỗ mình đang đứng. Tức là khi bạn đang đứng ở khu vực mình đang tắm, nếu bạn nhận thấy cát nằm dưới chân mình từ sụt lún xuống rất nhanh, điều này có nghĩa là bạn đang bị tác động của hiện tượng dòng Rip.
Nguyên nhân là do khi dòng Rip hoạt động mạnh, dòng sẽ cuốn nước cùng với cát biển ở khu vực gần bờ chảy ngược ra khơi. Trong trường hợp này thì bạn nên rời khỏi ngay vị trí bạn đang đứng càng nhanh càng tốt.
