Hội thảo do Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam chủ trì, cùng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và TP Hà Nội tổ chức.
Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm các ngày lễ lớn và sự kiện lịch sử quan trọng trong ba năm 2023 - 2025, nhân dịp kỷ niệm lần thứ 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Phát biểu khai mạc hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh, cách mạng Tháng Tám không chỉ mang ý nghĩa to lớn với dân tộc Việt Nam, mà còn có tầm ảnh hưởng sâu rộng tới phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. Từ thắng lợi này, nhiều bài học lịch sử vô giá được đúc kết: Vai trò lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh là nhân tố quyết định mọi thắng lợi; biết nắm bắt thời cơ; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; tin tưởng tuyệt đối vào nhân dân.
Để hội thảo đạt kết quả tốt đẹp, ông Nguyễn Trọng Nghĩa đề nghị tập trung thảo luận ba nhóm vấn đề trọng tâm: Phân tích, luận giải sâu sắc bối cảnh lịch sử, diễn biến và các nhân tố tạo nên thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9; khẳng định tầm vóc lịch sử và giá trị thời đại của thắng lợi này, từ đó khẳng định con đường độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là sự lựa chọn tất yếu, phù hợp với quy luật phát triển và xu thế thời đại
Thứ hai, kế thừa, phát huy giá trị lý luận và thực tiễn của thắng lợi Cách mạng Tháng Tám trong sự nghiệp cách mạng hiện nay; đặc biệt là bài học về “Ý Đảng - lòng dân”, về nghệ thuật giành và giữ chính quyền, nhằm củng cố đại đoàn kết toàn dân tộc.
Thứ ba, vận dụng sáng tạo những giá trị, bài học ấy trong công cuộc xây dựng, phát triển và bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.
Theo Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 là dịp tri ân các thế hệ tiền bối, các tầng lớp nhân dân và bạn bè quốc tế đã đóng góp, hy sinh cho cách mạng Việt Nam. Đây cũng là lời hiệu triệu toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đồng lòng, phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên mạnh mẽ.
Ông Nguyễn Trọng Nghĩa tin tưởng rằng, những ý kiến tâm huyết, kết quả nghiên cứu và luận cứ khoa học tại hội thảo sẽ góp phần làm rõ hơn giá trị lý luận, thực tiễn của Cách mạng Tháng Tám; khẳng định con đường cách mạng mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn; củng cố niềm tin, tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động để toàn Đảng, toàn dân, toàn quân kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, vững vàng bảo vệ Tổ quốc, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, quan điểm sai trái, thù địch.
Tại hội thảo, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài khẳng định, Cách mạng Tháng Tám là sự kiện có tầm vóc thời đại, là thắng lợi của đường lối cách mạng đúng đắn, sự lãnh đạo sáng suốt, tầm nhìn chiến lược, sự nhạy bén tạo thời cơ và chớp thời cơ ngàn năm có một, kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, mà Hà Nội vinh dự, tự hào là nơi khởi nguồn và tạo tiền đề thành công của cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trên phạm vi cả nước.
Hà Nội mãi mãi khắc ghi hình ảnh hàng chục vạn người dân tề tựu tại Quảng trường Ba Đình trong ngày 2/9/1945, cùng nhau cất lên lời thề thiêng liêng tại Lễ Tuyên ngôn độc lập “Toàn thể dân Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do và độc lập ấy”; cùng đồng bào cả nước đổ biết bao công sức, trí tuệ, xương máu để giữ vững thành quả và thực hiện các mục tiêu cao cả của Cách mạng tháng Tám: Độc lập cho Tổ quốc, tự do, hạnh phúc cho nhân dân.
Điểm lại hành trình lịch sử cùng đất nước 80 năm qua với nhiều thành tựu đáng tự hào của Hà Nội, bà Bùi Thị Minh Hoài cho biết, Thủ đô Hà Nội đang đứng trước những thời cơ, vận hội mới để phát triển nhanh và bền vững hơn, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội quyết tâm xây dựng Thủ đô "Văn hiến - Văn minh - Hiện đại", xứng đáng là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế của cả nước.
Trên cơ sở đó, Bí thư Thành ủy Hà Nội khẳng định, Hội thảo khoa học cấp quốc gia với chủ đề “Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9: Giá trị thời đại và sức sống trường tồn” hôm nay có ý nghĩa rất quan trọng cả về khoa học và giá trị thực tiễn...
Hội thảo khẳng định tầm vóc lịch sử, giá trị thời đại của hai sự kiện vĩ đại đã làm thay đổi vận mệnh dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX: Cách mạng Tháng Tám thành công và sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân Việt Nam đã vùng dậy giành chính quyền, lật đổ ách thống trị của thực dân, phát xít và phong kiến, lập nên nhà nước dân chủ nhân dân.
Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám là mốc son chói lọi trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, là một trong những chiến công hiển hách và thắng lợi có ý nghĩa lịch sử và thời đại của dân tộc Việt Nam trong thế kỷ XX, mở ra kỷ nguyên mới trong lịch sử phát triển của nước ta - kỷ nguyên của một nước Việt Nam độc lập và có quyền tự quyết. Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ đã trở thành người làm chủ đất nước, làm chủ vận mệnh của mình.
Cùng với việc khẳng định giá trị trường tồn của sự kiện Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, khẳng định giá trị thời đại của bản Tuyên ngôn độc lập, Hội thảo còn mang tới những tham luận của các nhà nghiên cứu, nhà quản lý có nội dung tôn vinh và ngợi ca những thành tựu rực rỡ mà đất nước đạt được trong 80 năm qua trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội và hội nhập quốc tế, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện.
Hội thảo đã thảo luận các vấn đề then chốt như cải cách thể chế, phát triển kinh tế tư nhân, khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, phát triển con người, và thúc đẩy hội nhập quốc tế để hiện thực hóa mục tiêu phát triển đất nước. Hội thảo là diễn đàn khoa học kết nối truyền thống và hiện đại, góp phần bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, củng cố niềm tin và khơi dậy khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc - vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng.
