Căng thẳng tìm nguồn vốn nâng cấp trường học
Bức tranh về cơ sở vật chất (CSVC) các trường học ở vùng đất cực Nam Tổ quốc này hiện khá ảm đạm. Hầu hết, các trường đã được công nhận danh hiệu đạt chuẩn quốc gia (ĐCQG) trước năm 2012 của Cà Mau: Do xây dựng đã lâu, nên đến nay thiết kế cũ đã lỗi thời, phần lớn các tiêu chí trường ĐCQG không đạt, so với quy định của trường ĐCQG hiện tại. Theo các tiêu chuẩn quy định về mô hình trường ĐCQG, thì tiêu chí số 5 (trường học) của ngành GD-ĐT Cà Mau khá thấp, chỉ đạt 30,27%.
Để theo kịp tiến độ của “Chương trình Mục tiêu quốc gia về Xây dựng Nông thôn mới” (XD NTM), hơn 300 trường ở 82 xã của 9 huyện và TP Cà Mau thuộc tỉnh đang cấp bách cần nguồn vốn đầu tư lên tới cả ngàn tỷ đồng. Số tiền này, chủ yếu để chi cho xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp CSVC và mua sắm trang thiết bị trường học.
Kinh phí đầu tư cơ sở vật chất cho 82 xã XD NTM của Cà Mau, chủ yếu trông chờ vào nguồn vốn từ ngân sách Nhà nước hàng năm, nhưng nguồn vốn này nói chung được rót nhỏ giọt, cấp phát chậm, không kịp yêu cầu tiến độ đề ra.
Bên cạnh đó, việc huy động sự đóng góp của người dân và các tổ chức xã hội khác, vào việc tăng cường CSVC cho các trường hiệu quả là khá thấp. Ngành GD Cà Mau rất tích cực triển khai đồng bộ nhiệm vụ GD, đẩy mạnh các công tác: Chống mù chữ; phổ cập GD mầm non cho trẻ 5 tuổi; phổ cập GD tiểu học và THCS; đẩy mạnh công tác xã hội hoá GD. Đồng thời, lãnh đạo Sở GD - Phòng GD các thành phố - thị xã các huyện của tỉnh: Tăng cường kiểm tra, giúp đỡ các địa phương về XD trường ĐCQG. Nhưng rào cản về kinh phí quá lớn: Vượt quá xa khả năng của riêng ngành GD-ĐT?
Không lẽ cư “ngồi chờ - được chăng hay chớ?”
Được biết, trong 5 xã được chỉ đạo điểm XD NTM năm 2018 của Cà Mau, thì tiêu chí số 5 (trường học) của ngành GD-ĐT tỉnh, hiện mới có 2 địa phương đạt (xã Tân Trung, huyện Đầm Dơi trên 70% và xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển đạt 83%). Còn 3 xã chưa đạt tiêu chí này là: Thạnh Phú (huyện Cái Nước); Hồ Thị Kỷ và Tân Lộc Bắc (huyện Thới Bình).
Riêng 3 xã này đang rất cần tổng kinh phí đầu tư XD CSVC trường học trên 22 tỷ đồng, nhưng hiện tại các công trình đang đói vốn trầm trọng… Đã ấp ủ bao mơ ước, khi được tỉnh xác định là 3 xã trọng điểm cần ưu tiên đầu tư XD trường ĐCQG, để xã sớm đạt các tiêu chuẩn xã NTM. Vậy mà buồn thay, năm 2018 đã sắp trôi qua…
Theo quy định của “Chương trình Mục tiêu quốc gia về XD NTM”, thì tiêu chí số 5 (trường học) mỗi địa phương phải đạt từ 70% trở lên. Theo đó, mỗi trường muốn ĐCQG phải được cấp số tiền bình quân 10 tỷ đồng.
Tuy nhiên, vì sự đầu tư chậm trễ, nhỏ giọt, đã đưa đến một thực trạng nữa đáng lo! Đó là, trong khi chờ đợi khánh thành, đưa vào sử dụng CSVC ngôi trường mới, thì do quá trình thi công chậm tiến độ quá lâu, CSVC trường mới đã xuất hiện một số hạng mục công trình bắt đầu… xuống cấp!
Các chuyên gia xây dựng cho biết: Đối với vùng đất bồi ngặp mặn như bán đảo Cà Mau, tính riêng việc xử lý chất lượng nền móng các công trình XD cơ bản, chi phí XD bình quân gấp 2-3 lần so với vùng đất cứng thuận lợi giao thông. Trong khi đó, chất lượng là yếu tố khắt khe nhất của việc XD trường học, vì nó ảnh hưởng trực tiếphàng ngày đến an toàn tính mạng của hàng ngàn thầy và trò mỗi trường. Do vậy, tiến độ XD trường học là không được phép nóng vội.
Theo Sở GD&ĐT Cà Mau: Số trường từ năm 2012 về trước của tỉnh từng được công nhận danh hiệu trường ĐCQG, đến nay cần phải kiểm tra, xem xét công nhận lại là 134 trường (mầm non 24 trường, tiểu học 82 trường, THCS 27 trường và THPT 1 trường)…