Bước ngoặt đáng giá của nam sinh chuyên Tin

Điều đặc biệt là nam sinh này đang học lớp 11 chuyên Tin, chuyển hướng sang đội tuyển tiếng Anh vào giữa năm lớp 10.

Kết quả bất ngờ

Nhìn lại chặng đường hơn 1 năm kể từ khi xin vào đội dự tuyển đến lúc chính thức nằm trong đội tuyển thi học sinh giỏi quốc gia môn Tiếng Anh, nam sinh này phải thốt lên “vô cùng vất vả, đầy áp lực và kiên trì nỗ lực”. Nhưng kết quả là thí sinh duy nhất của Trường THPT chuyên Phan Bội Châu giành giải Nhất quốc gia môn Tiếng Anh vẫn khiến cậu học trò chuyên Tin bất ngờ, không diễn tả hết niềm vui mừng.

“Em nghĩ rằng ở đội tuyển tiếng Anh các thành viên đều xuất sắc với thiên phú riêng cùng sự nỗ lực, chăm chỉ, quyết tâm cao độ đạt mục tiêu cho riêng mình. Vì thế, ai cũng có thể là ứng cử viên cho giải Nhất. Bản thân đến với cuộc thi này với mục tiêu ban đầu là để hướng tới con đường du học, nên có tâm lý thoải mái hơn một chút. Và một chút may mắn đã giúp em có được kết quả vượt mong đợi”, Quang Thanh chia sẻ.

Từ khi vào Trường THPT chuyên Phan Bội Châu, Nguyễn Quang Thanh đã có dự định đi du học nước ngoài sau khi xong lớp 12. Để “săn” được học bổng cao, hồ sơ cần phải đẹp, vì thế, em đồng thời đặt mục tiêu thi và đoạt giải quốc gia nhằm có thêm điểm cộng. Tuy nhiên, trái với lẽ thường là phấn đấu vào đội tuyển môn Tin học - theo đúng lớp chuyên, Quang Thanh lại xin vào đội tuyển tiếng Anh.

Người đầu tiên em chia sẻ nguyện vọng này là cô Đặng Thị Kim Oanh - giáo viên dạy Tiếng Anh của lớp 11A2. Cô Oanh kể lại, Quang Thanh là trường hợp hi hữu, vì thông thường học sinh các lớp chuyên ở trường đều xác định khá rõ thế mạnh và môn học mà mình theo đuổi. Tất nhiên vẫn có những em lọt vào đội tuyển khác lớp chuyên, nhưng chủ yếu là với môn cùng lĩnh vực.

Ví dụ học sinh chuyên Văn thi Lịch sử, Địa lý, hoặc chuyên Toán vào đội tuyển môn Tin… Sau này, khi được các thầy cô tạo điều kiện và chính thức lọt vào đội tuyển, em tiến bộ rất nhanh, chắc chắn, thể hiện sự thông minh về tư duy ngôn ngữ. Dù vậy, vẫn hiếm có học sinh nào “rẽ ngoặt” như vậy và còn giành được giải Nhất trong lần thi quốc gia đầu tiên.

Phần thưởng từ giải quốc gia được Quang Thanh trích ra để tặng cho Hội Nạn nhân chất độc da cam Nghệ An vào dịp Tết Nguyên đán. Ảnh: NVCC

Trải nghiệm đáng giá

Xuất phát điểm của Nguyễn Quang Thanh là học sinh chuyên Tin, với môn thi đầu vào lớp 10 là Toán. Trước đó, em cũng có nền tảng khá vững chắc đối với khối Khoa học tự nhiên khi học chuyên Toán của Trường THCS Đặng Thai Mai – trường trọng điểm của thành phố Vinh, Nghệ An. Việc thi vào chuyên Tin là do em thích lĩnh vực công nghệ, khoa học máy tính trong khi không quá đam mê với Toán – môn mà em cho rằng có quá nhiều tính toán, quy tắc, luật lệ.

Tuy nhiên, sau một học kỳ năm lớp 10, Quang Thanh tự đánh giá năng lực bản thân và thấy mình không bì được với các bạn. Khả năng lọt tốp đầu của lớp để vào đội tuyển quốc gia lại càng không khả thi. Vì thế, em bắt đầu suy nghĩ lại con đường đang đi, bản thân có thế mạnh nào để tập trung phát triển.

“Thực ra, từ nhỏ đến lớn em “nhạy” với ngôn ngữ từ tiếng Việt, tiếng Anh và cả tiếng Trung. Với môn Tiếng Anh, em bắt đầu làm quen từ khi 5 tuổi. Đến cuối THCS, em đã thi IELTS đạt 7.5 trong đó điểm nghe tối đa 9,0, điểm đọc 8,5, còn điểm viết và nói lần lượt đạt 6,0 và 6,5. Bên cạnh đó, em cũng tham gia thi SAT với điểm đọc và điểm viết tiếng Anh khá cao”, Quang Thanh cho hay.

Làm các bài thi thử và có nhiều bài đạt điểm tối đa, vì thế, Thanh nghĩ rằng các kỹ năng của mình cơ bản tốt. Nhưng nếu so với các bạn chuyên Tiếng Anh, nam sinh có một khoảng hụt lớn. Lý do trước đây em chỉ xem ngoại ngữ là công cụ để hỗ trợ cho các môn học khác hoặc cuộc sống sau này.

Vì thế, Quang Thanh quyết định đề xuất với cô giáo cho mình theo lớp ôn thi môn Tiếng Anh và tin rằng, với nền tảng sẵn có và việc tiếp thu nhanh sẽ bù được lượng kiến thức đang thiếu hụt và có cơ hội vào đội tuyển quốc gia.

Tuy nhiên, khi được cô giáo đồng ý và bước vào lớp học ôn với các bạn chuyên Anh đều đang đặt mục tiêu theo đuổi đội tuyển quốc gia, nam sinh chuyên Tin “thực sự bị sốc”. “Thời điểm đó em thấy mình “như cá bơi ra khỏi nước”. Đội tuyển chính thức có 10 thành viên, trong khi chỉ tiêu cho khối 11 thường chỉ từ 3 - 4 bạn. Chưa kể, nếu như cách học của các bạn ngay từ đầu đã theo hướng nặng kiến thức để thi học sinh giỏi, thì em lại học một cách “tự nhiên, bản năng” qua phim, nhạc…”, Thanh kể.

Thiếu hụt lớn nhất mà Nguyễn Quang Thanh nhận ra chính là từ vựng tiếng Anh – điều em tưởng chừng mình đã tích lũy được không ít. Nam sinh kể lại khi mới vào đội dự tuyển, cả lớp thường có một trò chơi là tìm trong từ điển một từ khóa bất kỳ và giải nghĩa để các bạn đoán nhanh. Những ngày mới chơi em “im như hến” và gần như mất phản ứng khi không thể “bật” ra được từ khóa. Dù khi lật đáp án, đó không phải là từ mới đối với em.

Vì vậy, bước đầu tiên, Nguyễn Quang Thanh đã “cày” từ vựng bằng nhiều cách, bao gồm đọc từ điển, xem phim, đọc tin tức, thậm chí nói chuyện với bạn bè hoàn toàn bằng tiếng Anh để luyện phản xạ. Em còn học lại toàn bộ các cấu trúc ngữ pháp một cách bài bản. Sau khoảng 2 tháng, nam sinh đã bắt kịp được các bạn trong trò chơi đoán từ nhanh. Em lọt vào đội dự tuyển và chặng đường tiếp theo để được ghi tên vào danh sách chính thức còn khắc nghiệt hơn rất nhiều.

Nguyễn Quang Thanh nhớ lại, học đội tuyển vô cùng áp lực nhưng chưa bao giờ em nản. “Lúc đó em nghĩ rằng mình không còn con đường nào khác, đã đâm lao phải theo lao. Hơn nữa mình đã gần 18 tuổi rồi mà còn băn khoăn, không xác định được con đường học tập, không đủ cố gắng cho một kỳ thi thì sau này khó thành công. Cái giá khi đi sai đường ban đầu rất lớn, nhưng khi quyết định chọn lại, thì bắt đầu một hành trình với trải nghiệm ý nghĩa”, nam sinh lớp 11 tâm sự.

Đội tuyển học sinh giỏi quốc gia môn Tiếng Anh Trường THPT chuyên Phan Bội Châu. Ảnh: NTCC

Giá trị phía sau giải quốc gia

Cậu học trò chuyên Phan Bội Châu chia sẻ về khái niệm học tiếng Anh từ người thầy mà mình rất tôn trọng. Theo đó, người học tiếng Anh có mục tiêu riêng, nhưng có thể tạm chia thành 4 cấp độ. Cấp độ 1 để xã giao; cấp độ 2 là sử dụng trong ngôn ngữ học thuật; cấp độ 3 để hiểu được sự hài hước trong ngôn ngữ như khi xem truyện ngụ ngôn, hài kịch của người nước ngoài; cấp độ 4 phải hiểu tầng sâu nhất của tiếng Anh, đó là nghệ thuật - thơ và tiểu thuyết.

Ban đầu, Quang Thanh chỉ xem tiếng Anh là công cụ nên việc học tự phát, theo sở thích, nhưng để tham gia các kỳ thi thì các kỹ năng ở mức độ 1 và mức độ 2 lại hết sức quan trọng.

Hành trình này, Thanh cũng xem là một “sự đột phá bản thân”, khiến em thay đổi nhận thức trong học tập nói chung và môn Tiếng Anh nói riêng. Cuộc thi học sinh giỏi quốc gia nặng về học thuật, trong khi trước đây nam sinh chủ yếu thiên về cảm hứng. Vì vậy, thay vì bài trừ, Thanh đã chấp nhận thay đổi bản thân, học theo hướng “học thuật”, đồng thời tiếp tục theo đuổi tiếng Anh “ứng dụng” như đam mê của mình. Việc tìm được sự cân bằng giúp em học tiếng Anh hệ thống, hiệu quả hơn.

Kết quả giải Nhất học sinh giỏi quốc gia môn Tiếng Anh đã giúp Nguyễn Quang Thanh đạt được mục tiêu. Nhưng thành quả này còn giúp em nhận được thêm nhiều giá trị khác, hơn cả một danh hiệu. “Bản thân em thực dụng khi thi quốc gia để có lợi trong hồ sơ xin học bổng du học. Nhưng sau kỳ thi, em còn có được nhiều kỹ năng, nhận thức vấn đề cuộc sống.

Đồng thời mở ra hướng đi mới trong tương lai. Trước đây, em từng nghĩ mình sẽ du học ngành Khoa học máy tính, nhưng giờ đây sẽ tiếp tục theo đuổi môn Tiếng Anh và khám phá các tầng sâu hơn. Mục tiêu của em có thể là trở thành nhà ngoại giao”, nam sinh cho biết.