Về định hướng phát triển công nghiệp trong giai đoạn tới, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, 5 năm tới, mục tiêu phát triển công nghiệp của nước ta là kết hợp hài hòa giữa phát triển theo cả chiều rộng, chiều sâu.
Theo đó, chú trọng chiều sâu để tạo đột phá trong nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh, giá trị gia tăng nội địa của sản phẩm công nghiệp.
Phải tận dụng tối đa lợi thế của nước đang trong thời kỳ dân số vàng; khai thác triệt thành tựu cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và lợi thế thương mại khi Việt Nam tham gia vào Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới.
Do đó, Bộ Công thương sẽ tham mưu Chính phủ đánh giá kỹ hơn kết quả thực hiện mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong những năm qua. Từ đó có chủ trương, chính sách đủ mạnh, đồng bộ và khả thi để phát triển ngành công nghiệp có tính chất nền tảng như công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp vật liệu, hóa chất, cơ khí chế tạo, chế biến và điện tử.
Thứ hai, tập trung từng bước hoàn thiện thể chế theo các quan điểm của Đảng để bảo đảm công nghiệp, thương mại nước nhà phát triển mạnh mẽ, đúng hướng, khả thi.
Theo Bộ trưởng Bộ Công thương, trước mắt, sửa đổi, bổ sung những cơ chế, chính sách còn bất cập, mâu thuẫn, chồng chéo để giải phóng được sức phát triển công nghiệp của cả khu vực nhà nước và tư nhân.
Đồng thời thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về cắt giảm mạnh mẽ thủ tục hành chính, giảm trung gian, tăng phân cấp, chú trọng hậu kiểm, cá thể hóa trách nhiệm, tăng cường ứng dụng công nghệ trong chỉ đạo, điều hành.
Quyết liệt hơn trong việc triển khai thực hiện chỉ đạo Thủ tướng Chính phủ về chống tham nhũng, tiêu cực trong tham mưu xây dựng cơ chế chính sách thực hiện các dự án trọng điểm.
Đối với các dự án chậm tiến độ, thua lỗ kéo dài từ nhiều năm trước thì cần kiên trì, kiên quyết đề nghị cấp có thẩm quyền giải quyết theo hướng khẩn trương định giá đúng, giải quyết dứt điểm, đúng luật, hợp tình hình để nhà nước không mất thêm tiền và mất thêm người vào các dự án kém hiệu quả.
Đồng thời để khu vực kinh tế ngoài nhà nước tham gia giải cứu càng sớm càng tốt đối với những dự án càng để càng thua lỗ này.
Thứ ba, tập trung huy động mọi nguồn lực để phát triển hạ tầng công nghiệp thương mại, nhất là giao thông của các khu công nghiệp, khu chế xuất theo cơ chế kết hợp công tư. Trong đó, vốn nhà nước chỉ là mồi, vốn tư nhân, vốn xã hội là cơ bản.
Để thực hiện mục tiêu này, Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết Bộ sẽ cùng các bộ, ngành và các địa phương tham mưu Chính phủ sớm ban hành chính sách nhằm thu hút nguồn lực trong dân. Đa dạng hóa hình thức đầu tư, hình thức quản lý như kinh nghiệm một số nước trong khu vực và một số địa phương đã thí điểm thành công thời gian vừa qua. Hình thức đầu tư công quản trị đầu tư, quản trị công, đầu tư công tư kết hợp và quản lý theo cơ chế đấu thầu khách quan.
Đồng thời tập trung cao cho việc đào tạo nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao, sẵn sàng thu hút đáp ứng nhu cầu lao động có trình độ tay nghề cao cho các dự án đầu tư lớn của các doanh nghiệp nước ngoài. Sẵn sàng đón làn sóng chuyển dịch đầu tư ở nước ngoài vào Việt Nam sau COVID-19.
Thứ tư, tham mưu Chính phủ khẩn trương đánh giá lại hiệu quả đầu tư và các chính sách thu hút đầu tư FDI vào nước ta trong giai đoạn qua. Từ đó có chính sách phù hợp hơn, tăng tính ràng buộc hơn đối với các doanh nghiệp FDI phải có công nghệ thật sự cao sản xuất ngành mà Việt Nam đang thực sự khuyến khích mang lại giá trị lớn.
Bộ trưởng Bộ Công thương nhấn mạnh, phải có lộ trình để các doanh nghiệp trong nước từng bước tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng, nhất là khâu nguyên vật liệu và tiêu thụ sản phẩm. Phải bảo đảm quyền lợi tốt hơn cho người lao động Việt Nam cả trước mắt và lâu dài. Đồng thời, phải khẩn trương đánh giá lại những hạn chế, yếu kém trong hội nhập kinh tế quốc tế để có những cơ chế, chính sách phù hợp.
Rà soát, sửa đổi, bổ sung chính sách đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ. Có cơ chế, chính sách đối những doanh nghiệp lớn để các doanh nghiệp này đủ sức tham gia vào hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ trong nước tham gia vào chuỗi sản xuất, cung ứng toàn cầu để Việt Nam không bị thua ngay trên sân nhà.
Thứ năm, đẩy nhanh tiến độ lập quy hoạch về năng lượng điện và khoáng sản, hạ tầng thương mại từ năm 2030 đến năm 2045. Đồng thời tham mưu Chính phủ chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện một cách linh hoạt và kiên quyết tạo điều kiện cho công nghiệp và thương mại nước nhà phát triển.
Thứ sáu, tăng cường phối hợp với các bộ, ngành, địa phương trong việc hoàn thiện chiến lược phát triển ngành công thương ở các địa phương dựa trên tiềm năng, lợi thế của mỗi vùng. Từ đó đề nghị để được tích hợp vào trong quy hoạch trong quá trình xây dựng quy hoạch tỉnh quy hoạch vùng và quy hoạch quốc gia trong thời gian tới.
Bộ trưởng Bộ Công Thương cũng đề nghị các Ủy ban của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và các đại biểu Quốc hội tăng cường giám sát, phối hợp chặt chẽ và tạo điều kiện thuận lợi để Chính phủ, ngành công thương thực hiện thành công những nhiệm vụ, giải pháp nêu trên.
