Học sinh cần có phương pháp ôn khoa học, suy luận logic
Cô giáo Dương Thị Kiều Anh cho biết: Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành dự thảo phương án tổ chức thi tốt nghiệp trung học phổ thông từ năm 2025. Trong đó, các môn thi bắt buộc gồm Văn, Toán, Ngoại Ngữ, Lịch sử (đối với GDPT) và Văn, Toán, Lịch sử (đối với GDTX).
Những ngày qua, nhiều ý kiến ủng hộ đưa môn Lịch sử trở thành môn thi bắt buộc. Đây vừa là động lực vừa là thách thức mới đối với những thầy cô giáo giảng dạy môn Lịch sử. Bởi nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập môn Lịch sử là một vấn đề cấp bách, ngày càng nhận được sự quan tâm từ dư luận xã hội.
Đây là môn học khá "kén" học sinh, nhiều em cảm thấy lo lắng do kiến thức của môn học rộng dài, luôn phải ghi nhớ nhiều sự kiện và mốc thời gian… Điều này, đã khiến cho nhiều học sinh cảm thấy áp lực và không biết phải bắt đầu từ đâu, dẫn đến nhiều bạn bị điểm kém môn này.
“Được phân công thực hiện công tác ôn luyện môn Lịch sử cho học sinh lớp 12, không chỉ riêng tôi mà các thầy cô giáo bộ môn Lịch Sử luôn trăn trở để tìm ra những biện pháp mới, phù hợp và hiệu quả để nâng cao chất lượng bộ môn, đặc biệt là chất lượng thi tốt nghiệp trung học phổ thông đối với học sinh lựa chọn tổ hợp KHXH”. Cô Kiều Anh chia sẻ thêm.
Để giúp các em khắc phục khó khăn và có được điểm số như mong đợi, với nhiều năm kinh nghiệm ôn thi môn Lịch Sử, cô Kiều Anh đã đưa ra lời khuyên rằng các em học sinh cần có phương pháp ôn khoa học, suy luận logic thì mới đạt được kết quả tốt. Bởi, môn học này không phải học thuộc mọi thứ mà là học nội dung cơ bản ngắn gọn, thông hiểu được bản chất của mỗi vấn đề.
Bài giảng ôn thi tốt nghiệp THPT môn Lịch sử do cô giáo Dương Thị Kiều Anh biên soạn. |
Tại trường THPT Đại Từ, các em học sinh được hướng dẫn xây dựng và hệ thống hóa kiến thức với sơ đồ tư duy môn Lịch sử với ứng dụng whimsical, genialy… Xây dựng ngân hàng câu hỏi trắc nghiệm, biên soạn thành hệ thống đề ôn luyện có cấu trúc phát triển từ đề tham khảo Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố, lập các nhóm học tập, luyện đề; fanpage trên nền tảng mạng xã hội: zalo, facebook lập các nhóm học tập, luyện đề; fanpage trên nền tảng mạng xã hội: zalo, facebook…
Thực hiện thi thử trên nền tảng các ứng dụng thi thử như azota, taodethi… Xây dựng hệ thống từ khóa lịch sử gắn với các chương bài cụ thể; phân tích dấu hiệu nhận biết một số dạng câu hỏi trắc nghiệm phổ biến. Áp dụng một số công thức làm trắc nghiệm môn lịch sử gồm phương pháp loại trừ dựa trên mốc thời gian, từ khóa…
Những lưu ý khi làm bài thi tốt nghiệp môn Lịch sử
Cô giáo Dương Thị Kiều Anh chia sẻ: Các em học sinh nên chuẩn bị sức khỏe tốt, tinh thần bình tĩnh, tránh ôn tập khuya và căng thẳng trong quá trình thi. Trước khi vào phòng, các em cần kiểm tra đầy đủ những đồ dùng vật dụng được mang vào phòng thi theo đúng quy định, chọn những vật dụng có chất lượng tốt như bút chì, tẩy tránh làm rách, bẩn bài thi. Khi nhận đề nên dành thời gian để kiểm tra kỹ tình trạng của đề thi, tô đầy đủ mã đề rồi mới làm bài.
Đối với một câu hỏi trắc nghiệm môn lịch sử, trước tiên, học sinh cần đọc kĩ đề, đánh dấu các mốc thời gian bằng số và bằng chữ có trong nội dung câu hỏi. Tiếp theo đánh dấu (hoặc thêm vào bên cạnh các đáp án nếu đề chưa cho sẵn) các mốc thời gian bằng số và bằng chữ ở 4 đáp án. So sánh các mốc thời gian ở câu hỏi và đáp án, các em có thể loại bỏ được phương án sai.
Đánh dấu các từ khóa quan trọng ở câu hỏi: các dấu hiệu phân loại câu hỏi (đúng/sai, không đúng/không phải là, điểm tương đồng/điểm khác biệt, trực tiếp/gián tiếp, khách quan/chủ quan, trong nước/quốc tế, cơ bản/quan trọng nhất, nguyên nhân/ý nghĩa, hoàn cảnh/nội dung…), các nội dung, lĩnh vực câu hỏi đề cập đến (chính trị/quân sự/đối ngoại/văn hóa, trong cuộc kháng chiến chống Pháp/trong cuộc kháng chiến chống Mỹ và tay sai/Đổi mới; hậu phương/tiền tuyến, cách mạng miền Bắc/cách mạng miền Nam…)
Học sinh trường THPT Đại Từ tích cực ôn luyện chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2023. |
Cần loại trừ lần thứ 2 những đáp án chưa đúng căn cứ vào từ khóa ở câu hỏi (bước 3) và nội dung đáp án, cuối cùng là chốt phương án đúng. Bên cạnh đó, học sinh cần phân bổ thời gian một cách hợp lý, không chủ quan: nên kiểm tra lại chu đáo các câu hỏi ở mức độ nhận biết, thông hiểu (mức độ dễ) và dành thời gian để nghiên cứu những câu hỏi ở mức vận dụng và vận dụng cao.
Phân tích những câu hỏi vận dụng và vận dụng cao qua đặc điểm dấu hiệu như dạng làm rõ ý nghĩa, đánh giá tác động, rút ra đặc điểm, dạng so sánh, những kinh nghiệm lịch sử áp dụng trong giai đoạn hiện nay, chủ trương chính sách của Đảng kế thừa và phát huy những truyền thống lịch sử… đối với dạng câu hỏi này cần vận dụng tư duy khoa học, lo gic và thực tiễn đời sống để phân tích, loại trừ.
Nhờ việc chủ động ôn tập và sử dụng một số phương pháp đã nêu trên, tại kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 – 2022, trường THPT Đại từ đã có những học sinh đạt điểm 9, 9,25 9,5 môn Lịch Sử.
Trong quá trình làm bài thi, học sinh nên tránh những việc sau: Tô ngay lập tức các đáp án vào phiếu trả lời trắc nghiệm khi chưa chắc chắn, việc làm này sẽ dẫn đến tẩy xóa nhiều và làm bẩn bài thi. Dành quá nhiều thời gian cho các câu hỏi khó, không còn thời gian để hoàn thành tổng thể bài thi. Tránh nhầm lẫn các đáp án và thứ tự các câu hỏi khi tô đáp án từ giấy nháp hoặc đề vào phiếu trả lời trắc nghiệm. Chủ quan với các câu hỏi ở mức độ nhận biết, các câu hỏi có thể nhìn ngay ra đáp án đúng mà không kiểm tra lại…