1.
Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân đang gây sốt những diễn đàn điện ảnh trực tuyến vì vai bà Mai trong bộ phim truyền hình “Gạo nếp gạo tẻ”. Dù làm lại từ kịch bản của Hàn Quốc, nhưng không gian tác phẩm lại gần gũi và sinh động với những gia đình Việt trong cơn lốc kinh tế thị trường. Sự đay nghiến và sự toan tính của bà Mai phản ánh rất rõ nét những mưu cầu vật chất nhỏ nhen đã len lỏi vào từng mối quan hệ hôm nay. Trong phim “Gạo nếp gạo tẻ”, bà Mai đối xử với con rể rất cay nghiệt. Ngoài đời, Nghệ sĩ Nhân dân cũng vừa gả con gái lấy chồng, liệu chị có làm một bà mẹ vợ như bà Mai không?
Trong giới nghệ thuật Việt hiện tại, Hồng Vân đã thành một tên tuổi đại diện cho sự thành đạt về nghề nghiệp và về đời sống. Hồng Vân vừa là nghệ sĩ vừa là doanh nhân. Hồng Vân vừa là diễn viên, vừa là đạo diễn, vừa là bầu show. Hồng Vân từng thất bại trong cuộc hôn nhân với một bác sĩ, nhưng chị quay lại với mối tình đầu - diễn viên Lê Tuấn Anh và vun đắp được một mái ấm hạnh phúc mà chính chị thổ lộ: “Để có được hôm nay, cả hai chúng tôi đều phải mạnh mẽ, dám sống, dám chứng minh điều mình hướng đến là một gia đình đích thực. Chúng tôi hãnh diện vì đã làm được điều đó. Cả hai đều đã một lần đổ vỡ, từng nếm đắng cay, con đường chúng tôi tìm lại được nhau cũng đầy truân chuyên”.
Bây giờ, khen thêm Hồng Vân một câu thì chẳng khác gì thêu hoa lên gấm. Thế nhưng, khi xem bộ phim “Gạo nếp gạo tẻ” thì không thể không trầm trồ “gừng càng già càng cay” cho diễn xuất của Hồng Vân.
2.
“Gạo nếp gạo tẻ” chỉ xoay quanh câu chuyện gia đình giằng co giữa tình cảm và tiền bạc. Đề tài ấy, tình huống không quan trọng, chi tiết không quan trọng, mà thần thái của diễn viên mới quyết định tất cả. Bà Mai không chỉ có thái độ bên ghét bên yêu với ba cô con gái, mà còn dùng ánh mắt phân biệt sang hèn với con rể. Bà Mai là một nhà giáo về hưu, có thừa sự hiểu biết để phán xét mọi chuyện, nhưng bà Mai bị thói ích kỷ dắt vào những tỏn lỏn, những chì chiết, những nanh độc với những người xung quanh mà bà cảm thấy không mang lại danh lợi gì cho mình. Con rể ngày xưa giàu có được nâng niu hết mực, nhưng con rể đã phá sản thì giống như cái gai phải nhổ đi, bà Mai thẳng thừng: “Nếu cậu thực sự thương nó thì hãy buông tha cho nó, để nó đi kiếm hạnh phúc mới. Cậu có thể coi tôi là bà mẹ vợ độc ác nhưng thật lòng đó, ly dị con gái tôi đi”.
Nhân vật bà Mai mê tiền đến mức ngu muội ư? Chưa hẳn, bà Mai đại diện cho một quan niệm sống thực dụng khi con người hoang mang trước những giá trị tưởng chừng bền vững nhưng lúc nào cũng lung lay.
Dõi theo những thiệt hơn của nhân vật bà Mai trong bộ phim “Gạo nếp gạo tẻ”, có người trách, có người giận, có người ghét, mà cũng có người thông cảm, cũng có người xót xa. Riêng Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân thì nhận định với tư cách người diễn vai bà Mai: “Trời ơi tôi không có gì biện hộ cho cái bà này! Thực ra khi tôi coi phim tôi đóng mà tôi còn ngồi chửi từ đầu đến cuối, vì bực mình quá! Tại sao bà ấy có thể mù quáng một cách ngu xuẩn như vậy? Tại sao bà ấy không thể cảm nhận được đứa nào nó thương mình, đứa nào nó không thương? Mình thương đứa nào, tại sao lại thương đứa này ghét đứa kia? Không có nguyên nhân luôn! Bà sống hoàn toàn cảm tính, vì bà chịu cảnh quẩn quanh, mở mắt ra là cái bếp, cây lau nhà, thau giặt đồ. Lý trí của bà không hoạt động, bà chỉ sống bằng cảm tính mà thôi!”.
Nhân vật bà Mai trong bộ phim “Gạo nếp gạo tẻ” không phải trường hợp cá biệt. Ở các đô thị lớn ngột ngạt và dửng dưng, nỗi ham muốn vật chất cứ sôi sùng sục khắp phố ngang ngõ dọc đang có nguy cơ tạo ra hàng trăm, hàng ngàn bà Mai khác. Đó là dấu hiệu của cuộc sống nhiều áp lực, nhiều bức bối, nhiều đố kỵ, nhiều âu lo. Nhìn vào nhân vật bà Mai để tránh lầm lạc hay để bắt chước, lại là một vấn đề cần đắn đo.
Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân cũng vừa tổ chức đám cưới cho con gái đầu lòng - Hoàng Châu khá hoành tráng tại một khách sạn 5 sao. Liệu Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân có là một bà mẹ vợ như bà Mai không? Hồng Vân chia sẻ, chính con gái chị xem phim còn… chửi bà Mai không ngớt lời, thì chị làm sao dám hành động như vậy: “Tôi cũng yêu con mình nhưng tình thương rất đồng đều, chưa bao giờ phân biệt giữa các con, đối với con rể thì tất nhiên lại càng không. Ở nhân vật bà Mai trong phim, tôi thấy có một chút thương cảm là bà ấy cứ suốt ngày quần quật bếp núc, chăm sóc gia đình nên đâm ra tính tình hay cáu bẳn. Trong khi đó ngoài đời tôi lại không phải bận rộn việc gia đình như thế, nhà chồng cũng rất tốt tính, không hề hà khắc với tôi”.
3.
Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân năm nay 52 tuổi. Thế hệ của chị đã có không ít người rời khỏi sân khấu và phim trường, nhưng Hồng Vân vẫn chưa nguôi đam mê diễn xuất. Có thể nói Hồng Vân là một ví dụ về sự rèn luyện không ngừng trong nghệ thuật. Bố mẹ đều hoạt động nghiên cứu khoa học, nên từ nhỏ cô bé Hồng Vân quê gốc Từ Sơn - Bắc Ninh gần như giấu kín sở thích làm diễn viên của mình. Suy nghĩ của Hồng Vân cũng không giống hai đấng sinh thành, nên năm học lớp 6 đã có lần Hồng Vân bỏ nhà đi bụi vì… xung đột với bố. Điều ấy, sau này chị tự rút kinh nghiệm trong quan hệ gia đình, mọi người phải tôn trọng cảm xúc của nhau, bố mẹ phải tôn trọng cảm xúc của con cái mà con cái cũng phải tôn trọng cảm xúc của bố mẹ.
Nghệ sĩ Nhân dân Hồng Vân không vụt sáng như nhiều ngôi sao đồng trang lứa. Chính xác là chị thành danh muộn hơn. Chị khởi nghiệp bằng những vai diễn nhỏ, rồi diễn hài, rồi đóng phim. Chị từng bước tạo dựng sự nghiệp cho mình, có cả nụ cười lẫn nước mắt không phải ai cũng thấu hiểu. Sự yêu nghề bền bỉ giúp diễn xuất của Hồng Vân càng ngày càng chín muồi. Nói cho sòng phẳng, thời trẻ thì Hồng Vân không có vai nào quá vượt trội, nếu so với Lê Khanh hoặc Thành Lộc.
Thế nhưng, càng nhiều tuổi càng thấy cái bản lĩnh hoá thân của Hồng Vân. Vai bà Mai trong bộ phim truyền hình “Gạo nếp gạo tẻ” chứng minh rằng, bây giờ muốn tìm một người đóng lại vai này, có lẽ không ai thay chỗ được Hồng Vân. Tuy nhiên, đừng tưởng vai bà Mai là ăn may. Cũng vai lớn tuổi trong điện ảnh, vai An Khánh của Hồng Vân trong bộ phim “Cô Ba Sài Gòn” gần như che mờ dàn diễn viên chân dài đang nóng bỏng giới showbiz. Đến mức, nhiều đồng nghiệp phải thốt lên: “Giao vai An Khánh lúc già cho Hồng Vân thì khán giả làm sao nhớ vai An Khánh lúc trẻ do diễn viên nào đóng nữa!”.
