Nhiễm sán từ bếp ăn bán trú?
Ông Nguyễn Quang Thiều – Phó Viện trưởng Viện Ký sinh trùng cho biết, riêng ngày 15/3, viện này đã tiếp nhận 135 trẻ trong độ tuổi từ 2 - 7 tuổi ở khu vực 2 xã Mão Điền và Thanh Khương (Thuận Thành, Bắc Ninh) đến xét nghiệm.
Kết quả cho thấy, 13/135 em đến khám dương tính với kháng thể nhiễm sán lợn.
Tuy nhiên, theo ông Thiều, các gia đình không nên quá hoang mang, lo lắng, để có kết quả chính xác nhất và xác định tình trạng bệnh, phụ huynh nên cho các em xét nghiệm thêm một số bước để yên tâm hơn.
“Ngoài ra, bệnh hiện tại cũng chia ra làm 2 tình trạng: Nhiễm sán lợn trưởng thành và nhiễm ấu trùng sán lợn. Và tất cả đều được điều trị bằng thuốc khá dễ dàng, chỉ có trường hợp nhiễm ấu trùng sán lợn là cần có liệu trình điều trị kéo dài hơn, nhưng do bệnh có thuốc đặc trị nên cha mẹ nên yên tâm”, ông Thiều nhấn mạnh.
Cũng theo ông Thiều, trong buổi sáng 15/3, đại diện Trung tâm Y tế huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh cũng lên Viện Ký sinh trùng để tham vấn.
“Chúng tôi cũng có liên hệ với Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật của tỉnh Bắc Ninh để tìm hiểu nhưng chưa có thông tin gì thêm. Sắp tới, Viện sẽ cử một đoàn xuống tận địa bàn một số xã của huyện Thuận Thành để khảo sát và làm các xét nghiệm cụ thể”, ông Thiều cho biết.
Như vậy, tính từ trước đó tới thời điểm đêm 15/3, ngoài 5 trường hợp trước đó nhiễm sán lợn thì tổng số các em học sinh cho kết quả dương tính với sán lợn là 62 em. Dự kiến, trong những ngày tới, số lượng trẻ đến thăm khám, xét nghiệm tại Hà Nội sẽ tăng thêm do tâm lý lo ngại của các phụ huynh học sinh.
Trước đó, ngày 14/2 khi phụ huynh tại trường Mầm non Thanh Khương (xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh) phát hiện thịt lợn đã nấu chín cho trẻ em có nhiều hạt nhỏ như gạo nghi là sán. Vì vậy, nhiều phụ huynh đã yêu cầu nhà trường làm rõ sự việc, một số không cho con ăn bán trú.
Đến trưa 5/3, một số phụ huynh lại phát hiện nhà trường dùng thịt gà đông lạnh nghi không đảm bảo an toàn. Qua kiểm tra, cơ quan chức năng đã phát hiện khoảng 10kg thịt gà đông lạnh được cất giữ trong tủ lạnh của khu bếp ăn nhà trường.
Đơn vị cung cấp thực phẩm cũ là Công ty TNHH Hương Thành bị cắt hợp đồng và nhà trường tìm đơn vị cung cấp thực phẩm mới.
Chính quyền xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh đã tạm đình chỉ công tác đối với bà Cao Thị Hòe, Hiệu trưởng trường Mầm non Thanh Khương để phục vụ công tác điều tra.
Hình ảnh sán lợn di chuyển lên mắt |
Các nguy cơ khi nhiễm sán lợn
Các chuyên gia y tế cho biết, nếu nhiễm sán lợn mà nang sán nằm trong não, người bệnh có thể bị động kinh, liệt tay chân hay liệt nửa người, nói ngọng, rối loạn trí nhớ hoặc đau đầu dữ dội...
Theo Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), tùy thuộc ăn hoặc nuốt phải trứng, hay nang ấu trùng, có thể mắc các thể bệnh liên quan đến sán lợn.
Với bệnh ấu trùng sán lợn, người ăn phải trứng sán dây lợn nhiễm trong thức ăn, sau khi ăn hay nuốt phải trứng sán, trứng vào dạ dày, nở ra ấu trùng, đến ruột non, ấu trùng xuyên qua thành ống tiêu hóa vào máu và di chuyển đến ký sinh tại các cơ vân, não, mắt… Trường hợp này là nhiễm từ môi trường bên ngoài cơ thể nên có thể thấy ít ấu trùng ở các mô.
Trong trường hợp người bệnh có sán trưởng thành trong ruột, khi đốt sán già rụng, có thể đốt sán bị trào ngược lên dạ dày do phản ứng của nhu động ruột, sẽ tương tự như ăn phải đốt sán mới, do đó số lượng ấu trùng sẽ rất lớn. Ấu trùng sán theo máu đến các cơ, mắt hay não của người và sẽ hóa nang.
Tùy thuộc vào vị trí ký sinh của nang sán mà người nhiễm có những biểu hiện khác nhau.
Nếu nang sán nằm trong cơ sẽ thấy có những u nhỏ, chắc, kích thước khoảng 1-2cm hoặc bằng hạt đỗ, hạt lạc, di động dễ, không ngứa, không đau, nằm ở vị trí cơ vân, không ở trên đường đi của hạch bạch huyết;
Nếu nang sán nằm trong não, người bệnh có thể bị động kinh, liệt tay chân hay liệt nửa người, nói ngọng, rối loạn trí nhớ hoặc đau đầu dữ dội; nếu nang sán nằm trong mắt có thể gây tăng nhãn áp, giảm thị lực hoặc mù.
Với bệnh sán trưởng thành ở ruột, người bệnh ăn phải thịt lợn sống hay chưa chín có chứa các nang sán (lợn gạo), khi đến dạ dày, ấu trùng sán sẽ thoát nang và bám dính vào ruột non rồi phát triển thành sán dây trưởng thành.
Sán dây trưởng thành phát triển dần bằng cách nẩy chồi, sinh đốt mới từ cổ, tạo ra hàng ngàn đốt sán mới, mỗi đốt có khoảng 50.000 trứng, kéo dài chiều dài của sán trưởng thành lên tới 2m đến 12 m, và chúng ký sinh trong ruột non nhiều năm.
Bệnh sán dây trưởng thành thường không biểu hiện triệu chứng rõ rệt, chủ yếu là người bệnh có cảm giác khó chịu, bứt rứt, có những đốt sán tự rụng theo phân ra ngoài. Đốt sán là những đoạn nhỏ, dẹt, trắng ngà như xơ mít, đầu sán phẳng, một số trường hợp phát hiện thấy có trứng sán trong phân.