Bà Meng Wanzhou, 46 tuổi, Phó Chủ tịch hội đồng quản trị và giám đốc tài chính (CFO) của Tập đoàn công nghệ Huawei đã bị bắt tại sân bay Vancouver theo yêu cầu dẫn độ của Mỹ vào ngày 1/12.
Các nhà chức trách tuyên bố về vụ bắt giữ này vào 5/12 và cho biết họ bắt bà Meng vì bà bị cáo buộc vi phạm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran nhưng không đưa thêm thông tin chi tiết.
Việc bắt giữ bà Meng – vốn là con gái của người sáng lập tập đoàn Ren Zhengfei – đã khiến Bắc Kinh tức giận. Trung Quốc đã đe dọa phá vỡ cuộc đình chiến thương mại giữa Bắc Kinh và Washington.
Hôm qua (9/12), Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng Thứ trưởng Ngoại giao Le Yucheng đã triệu tập ông Terry Branstad một ngày sau khi ông Le triệu tập đại sứ Canada John McCallum để nói lên sự bất bình của Trung Quốc.
“Ông Le Yucheng chỉ ra rằng phía Mỹ đã vi phạm nghiêm trọng quyền hợp pháp và lợi ích của công dân Trung Quốc, bản chất của việc vi phạm này vô cùng tồi tệ”.
Ngoài ra, Trung Quốc cũng thúc giục Mỹ “có ngay các biện pháp sửa chữa những hành vi sai trái và thu hồi lệnh bắt giữ đối với công dân Trung Quốc”.
Hôm 7/12, một công tố viên Canada nói rằng bà Meng đã che đậy mối quan hệ của công ty mình với một công ty đang cố gắng bán thiết bị cho Iran – một việc vốn bị cấm theo lệnh trừng phạt của Mỹ. Công tố viên này cho biết thêm rằng bà đã bị buộc tội “âm mưu lửa đảo nhiều tổ chức tài chính”.
Hồi tháng 5, Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi Thỏa thuận Iran (JCPOA) và quyết định áp đặt lại các lệnh trừng phạt chống lại Tehran.
Nếu bị dẫn độ sang Mỹ, bà Meng có thể phải đối mặt với các tội danh về âm mưu lừa gạt nhiều tổ chức tài chính với mức án tối đa cho mỗi tội danh là 30 năm.
Bắc Kinh đã kêu gọi cả Washington và Otawwa ngay lập tức làm rõ lý do bắt bà Meng và thả bà ngay.
Việc bà Meng bất ngờ bị bắt diễn ra đúng vào ngày Tổng thống Trump và Chủ tịch Tập Cận Bình có cuộc gặp tại thượng đỉnh G20 ở Argentina – nơi họ đạt được một thỏa thuận tạm dừng một cuộc chiến tranh thương mại.
Việc bắt bà Meng đã gây ra nguy cơ tan vỡ thỏa thuận đình chiến thương mại trên sau nhiều tháng đàm phán khó khăn về thuế nhập khẩu đối với hàng hóa trị giá hàng trăm tỉ đô la.