Trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024, Trần Thị Minh Thanh - lớp 9A2 Trường THCS thị trấn Đồi Ngô số 1 (huyện Lục Nam) trở thành thủ khoa môn Văn toàn tỉnh Bắc Giang với số điểm 9,5. Hai môn Toán và Tiếng Anh cũng đạt điểm số rất cao lần lượt là 9,45 và 8,3.
Lối viết văn sáng tạo
Câu chuyện Trần Thị Minh Thanh đạt thủ khoa môn Văn không bất ngờ vì em đã bộc lộ năng khiếu văn học từ những năm cấp hai. Khi đó, nhiều học sinh lớp 6 thường viết văn theo kiểu văn mẫu. Khác với các bạn, Thanh chọn viết văn theo lối tư duy chiều sâu, nhìn nhận đa chiều. Với đề văn mở, cô học trò này khai thác các góc cạnh của vấn đề và lồng ghép suy nghĩ của bản thân thay vì dập khuôn theo mẫu.
Một thế mạnh nữa là Thanh viết văn sáng tạo, mềm mại và có nét riêng. Ví dụ, khi đề bài yêu cầu phân tích đoạn trích bài thơ: Đồng chí của thi nhân Chính Hữu, ngoài yêu cầu phân tích chung, Thanh lồng thêm lý luận văn học để bài viết sắc nét hơn, ghi điểm cao. Đồng thời, em còn bổ sung phần liên hệ với tác phẩm, tác giả cùng giai đoạn, quan điểm sống của thế hệ trẻ để nâng tầm giá trị nội dung và thông điệp của tác phẩm.
Theo Thanh, người viết nên lồng ghép kiến thức ngoài văn bản, kiến thức thực tế đời sống để bài viết tránh nhàm chán, rập khuôn. Kiến thức này được nuôi dưỡng dần dần từ tuổi thơ đọc sách kỹ năng sống, sách dạy kinh doanh, sách về tư duy phản biện cũng như các tác phẩm kinh điển của những tác giả nổi tiếng.
“Ngoài định hướng của thầy cô giáo, em tự học và lên kế hoạch luyện đề từ sớm. Trong các buổi học đội tuyển, mỗi khi có bài tập khó, em không chờ đợi sự gợi ý mà chủ động suy nghĩ, trao đổi với các bạn cách giải. Sau đó, mọi người cùng phản biện xem phương pháp nào đúng nhất.
Học trong lớp có nhiều bạn học giỏi môn Toán, Anh, em không coi đó là nỗi sợ mà coi các bạn như “gia sư riêng”. Em hỗ trợ các bạn môn Văn, các bạn giúp đỡ lại môn Toán, Anh. Đây là cách ôn luyện hiệu quả nhất vì những lỗ hổng kiến thức được vá lại khi chia sẻ với bạn bè.
Khi nào bó tay thì em mới nhờ thầy cô hướng dẫn. Về nhà, em thường lên internet tìm dạng đề mới và xem bài giảng online. Với các môn học, em luôn chú trọng nắm vững lý thuyết để không mất thời gian ôn tập lại. Trước ngày thi, em chỉ lướt qua coi như giải trí để tránh stress…”, Thanh chia sẻ.
 |
| Trần Thị Minh Thanh chia vui với cô giáo Ngô Minh Lý. |
Về kinh nghiệm thi vào lớp 10, Trần Thị Minh Thanh chia thời gian học và ôn tập các môn luân phiên trong tuần và dậy sớm đầu giờ sáng để tận dụng khoảng thời gian tĩnh lặng, không khí trong lành. Ngoài ra, Thanh còn cùng các bạn và cô giáo lập nhóm zalo “Hội cú chuyên văn”.
Thanh kể tên nhóm nhằm tạo động lực học xuyên đêm vì “cú là loài động vật chăm chỉ, mọi người hay bảo học như cú”. Nhóm này nhằm chia sẻ câu chuyện hay, bài văn đẹp, tấm gương nghị luận xã hội điển hình để làm dẫn chứng trong bài thi.
Tuy vậy, Thanh cũng kể bản thân áp lực khi điểm thi thử môn Toán vào lớp 10 không cao. Khi đó, em đã dành nhiều thời gian ôn luyện cùng anh trai để “nâng tầm” điểm môn học .
9,5 điểm môn Văn rất hiếm
Nhiều năm bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn của trường THCS thị trấn Đồi Ngô số 1 - cô Ngô Minh Lý không khỏi tự hào về cô học trò “vàng” của mình.
Cô Lý cho biết, trong quá trình dạy học và ôn tập, cô chuẩn bị tương đối tốt cho học sinh kể cả về kiến thức và tâm lý. Trước kỳ thi, học sinh được bốc thăm chọn bài văn bất kỳ để làm. Sau đó, cô dành thời gian viết tặng chữ “lucky” (may mắn) vào phần chấm điểm để động viên các em.
Cô cũng dặn học sinh sau khi thi sẽ không hỏi điểm hay làm được bài không nhưng có thể trao đổi với cô để giải toả căng thẳng. “Từ trước đến nay, năm 2023 là năm đầu tiên có học sinh thi vào lớp 10 đạt điểm 9,5, cả trường THCS Đồi Ngô số 1 có 3 bạn điểm 9 môn Văn. Riêng em Thanh đạt 9,5 điểm. Vui và bất ngờ vì điểm 9,5 rất hiếm gặp…”, cô Lý bày tỏ.
Chia vui với học trò, cô Lý cũng cho rằng, sứ mệnh của người thầy không phải là trao kiến thức mà là trang bị cho học trò những phẩm chất, năng lực, truyền cảm hứng. Qua đó để học sinh có thể chinh phục tri thức, vận dụng linh hoạt những điều đã học vào trong từng hoàn cảnh, thay đổi và hoàn thiện bản thân.
“Một con thuyền ra khơi không thể thiếu vai trò của người căng buồm, bẻ lái. Nhưng con thuyền đó có đi xa được hay không lại phụ thuộc vào sức mạnh nội tại của nó. Vì thế, với bản thân tôi, yêu thương - thấu hiểu - khơi nguồn - khích lệ - ghi nhận là cách để có thể gắn kết, truyền cảm hứng cho học trò yêu thích và nỗ lực học tập môn học.
Học văn gắn với thói quen đọc sách nhưng không xa rời với cuộc đời. Dạy học theo đối tượng người học, tăng cường thực hành các dạng bài tập theo mức độ từ dễ đến khó, rèn cho học sinh kĩ năng luyện đề và bản lĩnh trong các kì thi…”, cô Lý bộc bạch.
 |
| Trần Thị Minh Thanh dành nhiều thời gian cho đọc sách và ôn tập. |
Còn cô Bùi Thị Nga - Hiệu trưởng Trường THCS thị trấn Đồi Ngô số 1, Trần Thị Minh Thanh là học sinh đa tài, đa năng. Trước thi HSG văn hóa cấp tỉnh, em từng tham gia thi cầu lông và đạt nhiều giải cao cấp huyện.
Qua thành tích thủ khoa của cô học trò, cô Nga hy vọng nhiều thế hệ học sinh của nhà trường sẽ noi gương, phấn đấu học tập. Tuy vậy, cô vẫn dành thời gian nhắc nhở, chia sẻ Thanh không tự mãn, tiếp tục phấn đấu học tập để giành nhiều thành tích cao, nhất là trong môn Văn thời gian tới.
Thần tượng với nhà vô địch SEA Games
Không chỉ học giỏi, Minh Thanh còn tích cực tham gia vào các hoạt động, phong trào của lớp, của nhà trường. Em cũng dành thời gian rảnh để chơi bóng rổ, cầu lông, bóng bàn. Với Thanh đây vừa là cách giải trí vừa rèn luyện sức khoẻ vì chỉ có khoẻ, thể lực tốt mới duy trì cường độ học tập cao.
Chính từ sự cố gắng và cân đối việc học lẫn tập thể thao, cô học trò này đạt nhiều thành tích như giải Nhất môn Cầu lông cấp huyện lớp 8, giải Nhì cả môn Cầu lông và Bóng bàn cấp huyện lớp 9.
“Những lúc học tập căng thẳng, em còn dành chút thời gian để luyện tập văn nghệ và tự học đàn. Việc này tạo cho mình có tinh thần thoải mái và nuôi dưỡng mục tiêu giành nhiều thành tích cao hơn nữa trong học tập…”, Thanh bộc bạch.
Minh Thanh cho biết thần tượng của em là nữ vận động viên điền kinh Nguyễn Thị Oanh - nhà vô địch SEA Games 32. Bởi chị Oanh là người có nghị lực, phấn đấu trong từng bước chạy và không bao giờ bỏ cuộc. Đây là hình tượng, dẫn chứng rất thuyết phục trong bài nghị luận xã hội của em.
 |
| Minh Thanh cùng bố ôn lại thành tích thể thao em đạt được. |
Chia sẻ về dự định trong tương lai, Minh Thanh cho biết trước mắt em sẽ tiếp tục phấn đấu ở môi trường học tập mới, mục tiêu của em là thi được vào đội tuyển học sinh giỏi Văn của trường THPT Lục Nam.
Ngoài việc học tập tốt, Minh Thanh còn tranh thủ thời gian để giúp đỡ gia đình việc nhà, nên bố mẹ Thanh rất yên tâm mỗi khi phải đi công tác xa, hay có công việc bận.
Theo chị Thân Thị Giang - mẹ của Thanh, từ nhỏ, em đã ham học và đam mê các môn thể thao. Là người thông minh, nhanh nhạy, bởi vậy trong suốt những năm học qua, em đều đạt danh hiệu học sinh giỏi, học sinh xuất sắc. Ngay từ lớp 6, Thanh đã trúng tuyển vào CLB học sinh giỏi Văn của nhà trường. Trong bốn năm học cấp hai, qua các kỳ thi học sinh giỏi em đều đạt giải Nhất và giải Nhì cấp huyện ở môn Ngữ văn.
