Mới đây Bệnh viện Đa khoa Đức Giang tiếp nhận bệnh nhân Vũ Quang T, 59t trú tại Trung Mầu – Gia Lâm – Hà Nội nhập viện với triệu chứng đầy bụng, ăn uống khó tiêu, đau âm ỉ nóng rát vùng thượng vị. Qua thăm khám bệnh nhân được chẩn đoán tắc ruột có chỉ định nội soi gắp bã thức ăn ra khỏi dạ dày bệnh nhân.
Kíp nội soi do bác sỹ Vũ Huy Hiền – Trưởng Khoa Thăm dò chức năng tiến hành dùng biện pháp gắp bã thức ăn ra. Sau 1h30 phút các bác sỹ lấy được khoảng 1 lạng măng. Bác sỹ Hiền cho biết: “ Các bác sỹ không thể cắt nhỏ được khối bã thức ăn để những miếng nhỏ này đi xuống ruột mà phải nội soi gắp từng mảnh nhỏ ra. Với trường hợp u bã thức ăn nếu không gắp kịp thời sẽ gây viêm loét dạ dày hoặc trôi xuống ruột gây tắc ruột”.
Bệnh nhân Vũ Quang T cho biết, dạo gần đây mình rất hay ăn măng, gần đây xuất hiện tình trạng đầy bụng khó tiêu, đau bụng dữ dội nên nhập viện.
Cũng theo bác sĩ Vũ Huy Hiền Trưởng khoa Thăm dò chức năng, khối bã thức ăn thường hình thành khi thực phẩm có nhiều chất tanin như hồng ngâm, xoài xanh, ổi… và thức ăn có nhiều chất bã xơ như măng khô, rau muống, cam, bưởi, quýt, mít, ngô... Đặc biệt lưu ý về thời điểm ăn, nếu ăn khi đói, dạ dày còn trống rỗng, nồng độ HCl cao, hoa quả có nhiều chất xơ, có nhiều nhựa dễ bị kết tủa làm kết dính các sợi xơ thực vật, tạo thành khối bã rắn chắc. Cộng thêm thói quen ăn quá nhanh, nhai không kỹ là một trong những nguyên nhân dẫn đến nguy cơ gây tắc ruột do bã thức ăn.
Nếu không được xử trí kịp thời, tắc ruột do ứ đọng bã thức ăn có thể gây biến chứng hoại tử ruột, thủng ruột, viêm màng bụng, nhiễm trùng, nhiễm độc toàn thân… dẫn tới tử vong.
Trước khi ăn các món có nhiều nhựa như ổi, hồng ngâm, măng khô, cần phải ăn khi no. Để phòng nguy cơ tạo khối bã thức ăn đường tiêu hóa, người dân cần lưu ý cách ăn uống cho người cao tuổi: Thức ăn phải nấu chín, ninh nhừ, nhai kỹ khi ăn; uống đủ nước, ít nhất là 2 lít nước/ngày; tập thể dục đều đặn để giúp ruột được kích thích, dễ dàng co bóp và lưu thông tốt...
Tắc ruột non là một cấp cứu ngoại khoa thường gặp. Bã thức ăn (bezoars) là một trong những nguyên nhân hiếm gặp gây tắc ruột non. Bã thức ăn là một khối thức ăn không tiêu, tùy theo thành phần của nó, người ta chia thành nhiều loại như: bã thức ăn thực vật (phytobezoars), khối bã thức ăn động vật (lactobezoars), khối lông tóc (trichobezoars) hoặc khối hỗn hợp nhiều loại.
Loại thường gặp nhất là khối bã thức ăn thực vật. Khối bã thức ăn thực vật được hình thành ở dạ dày và di chuyển xuống ruột non khi dạ dày không còn toàn vẹn sau nhiều phẫu thuật khác nhau như: cắt dạ dày, cắt dây X, nối vị tràng… Ngoài ra ở dạ dày thì gây loét dạ dày.
