Tháng 7 Âm lịch hàng năm, nhiều người Việt Nam ăn chay như một cách để báo đáp công ơn sinh thành dưỡng dục của cha mẹ trong mùa Vu Lan. Có nhiều cách giữ chay, phụ thuộc vào tín ngưỡng của mỗi tôn giáo.
Có người chỉ ăn thuần thực phẩm nguồn gốc thực vật, một số khác thì ăn thực vật và dùng thêm trứng, sữa... Thời gian chay tịnh cũng đa dạng, có người theo chay trường, một số chỉ ăn chay vài ngày trong tháng hoặc vài tháng trong năm.
Bên cạnh đó, ăn chay còn mang lại nhiều lợi ích bất ngờ cho sức khỏe.
1. Chế độ ăn thuần chay có thể cải thiện thể lực
Theo blogger Jen Miller, "rất nhiều vận động viên, từ các ngôi sao quần vợt đến các nhà vô địch thể hình, đều đang theo một chế độ ăn chay để cải thiện thành tích". Đó là vì chế độ ăn từ thực vật được cho là mang lại cho con người "nhiều năng lượng, ít nhức mỏi và tốt cho sức khỏe hơn".
Julieanna Hever, tác giả sách về chế độ dinh dưỡng thuần thực vật, cũng xác nhận rằng những vận động chọn chế độ ăn từ thực vật có tốc độ hồi phục nhanh hơn có thể tăng cường tối đa việc tập luyện để cải thiện thành tích.
2. Người ăn chay ít bị đau nửa đầu
Chẳng ai muốn bị đau nửa đầu, căn bệnh có thể bị kích ứng bởi thực phẩm. Jen giải thích: "Hầu hết những người bị bệnh đau nửa đầu đều được khuyên trách một số tác nhân kích thích như sô cô la, phô mai và rượu".
"Tuy nhiên, một nhóm các nhà nghiên cứu vừa phát hiện ra rằng chế độ ăn kiêng từ thực vật và ít béo có thể mang lại lợi ích cho người bệnh.
Trong nghiên cứu này, 42 người bị bệnh đau nửa đầu được lựa chọn ngẫu nhiên để hoặc theo chế độ ăn chay, hoặc bổ sung giả dược trong vòng 26 tuần. Kết quả ghi nhận được cho thấy những người theo chế độ ăn chay giảm đáng kể những cơn đau, cũng như trọng lượng cơ thể và mức cholesterol", Jen cho biết.
3. Chế độ ăn chay giúp cân bằng hormone
Hormone kiểm soát hầu hết những chức năng chính của cơ thể, trong đó bao gồm đói, sinh sản, cảm xúc và tâm trạng.
Jen viết: “Hormone như oestrogen cũng có thể chịu trách nhiệm gây ra ung thư vú nếu nồng độ quá cao”.
Cô giải thích rằng mỡ động vật được cho là làm tăng nồng độ oestrogen, trong khi người chọn chế độ ăn từ thực vật thì lại có nhiều globulin hormone giới tính ràng buộc (SHBG) hơn. Điều này cho thấy chế độ ăn chay có thể kiểm soát lượng hormone, đảm bảo rằng chúng không quá cao.
4. Người ăn thuần chay có thể hạnh phúc hơn và ít bị căng thẳng hơn
Khoa học đã chứng minh rằng chế độ ăn thuần chay có thể giúp người ăn giải quyết tình trạng căng thẳng và lo âu. Jen Miller nhắc lại một nghiên cứu năm 2015 khi những người tham gia được khảo sát về tâm trạng, chế độ ăn và các yếu tố trong lối sống, qua đó phát hiện mối tương quan giữa một chế độ ăn chay lành mạnh với mức độ lo lắng thấp hơn.
"Điều này có thể là do chế độ ăn thịt có hàm lượng cao axít arachidonic, chất béo bão hòa omega-6", Jen Miller viết và nêu thêm một nghiên cứu khác, trong đó 39 người theo chế độ ăn thịt được chia làm 3 nhóm.
Nhóm đầu ăn cá, thịt và thịt gia cầm hàng ngày. Nhóm thứ hai ăn cá từ 3 đến 4 lần mỗi tuần, nhưng không ăn thịt và thịt gia cầm. Nhóm thứ ba ăn chay nên tránh mọi loại thịt, cá và gia cầm. "Sau 2 tuần, kết quả cho thấy điểm số tâm trạng không thay đổi đối với những người ăn thịt và cá, nhưng nhóm ăn chay có điểm số tâm trạng cải thiện đáng kể".
Ăn chay mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe.
5. Chế độ ăn thuần chay mang lại cho bạn làn da tuyệt vời
Người dân quần đảo Kitavan của Papua New Guinea có làn da đẹp không tì vết, được cho là nhờ chế độ ăn. Những người dân nơi đây sống chủ yếu dựa vào thực phẩm ít béo,
không qua chế biến, thế nên các nhà khoa học tin rằng có mối tương quan giữa chế độ ăn với làn da không bị mụn của người dân ở đây.
Nghiên cứu cũng chứng minh rằng những sản phẩm từ sữa có thể dẫn đến mụn trứng cá, cũng như thực phẩm đóng hộp có liên quan đến chỉ số đường huyết cao, thế nhưng chế độ ăn chay loại bỏ cả hai điều này và còn cải thiện làn da giúp da trắng sáng hơn.
6. Ăn chay hỗ trợ giảm cân
Giảm cân có thể được xem như là kết quả trực tiếp của việc ăn chay hoặc ăn thuần chay, vì rằng những chế độ ăn này "có xu hướng giảm dung nạp các loại chất béo, và người ăn chay có có xu hướng ăn những khẩu phần nhiều chất béo không bão hòa đa hơn là chất béo bão hòa so với người không ăn chay.
Lợi ích hỗ trợ giảm cân của việc ăn chay cũng đã từng được chứng minh trong nhiều nghiên cứu khoa học, với những ghi nhận rằng khối lượng cơ thể của nhóm ăn chay luôn giảm nhiều hơn so với những người chọn các chế độ ăn khác.
7. Người ăn chay có chỉ số BMI thấp
Như tất cả chúng ta đều biết, có chỉ số BMI lành mạnh sẽ làm tăng cơ hội sống khỏe mạnh và sống thọ, giảm nguy cơ phát triển những căn bệnh nguy hiểm khác nhau bao gồm bệnh tim, đột quỵ, những vấn đề xương khớp như loãng xương, và vô số bệnh ung thư.
Và theo nhiều nghiên cứu khác nhau, BMI của người ăn chay luôn có chỉ số trung bình thấp hơn những người chọn chế độ ăn khác.
8. Người ăn thuần chay ít khả năng có mùi cơ thể
Jen giải thích: “Mùi cơ thể bị ảnh hưởng bởi những gì tuyến mồ hôi tiết ra, đặc biệt là ở những vùng nách của chúng ta. Những tuyến này được thiết kế để giúp chúng ta loại bớt chất độc khỏi cơ thể. Những độc tố mà chúng ta thải ra thông qua tuyến mồ hôi tạo ra mùi cơ thể, thế nên thực phẩm mà chúng ta ăn tác động trực tiếp đến mùi của cơ thể chúng ta.
Các loại thịt đỏ được cho là nguyên nhân hàng đầu gây ra mùi cơ thể, những “thực phẩm tội phạm” khác bao gồm thực phẩm chế biến sẵn thiếu chất xơ và được chế biến từ các nguyên liệu đã qua quá trình xử lý, như bột mì trắng, dầu hydro hóa, rồi còn thêm nhiều đường. Đó là những dạng thực phẩm thường không có trong chế độ ăn chay.
Tuy nhiên, có một số trường hợp không nên ăn chay bao gồm trẻ em, phụ nữ mang thai và cho con bú, người bệnh, người suy kiệt cơ thể cần hồi phục dinh dưỡng.
