Tuy nhiên trong quá trình lựa chọn và bày biện mâm ngũ quả không ít gia chủ mắc phải những sai lầm khiến quả nhanh thối, hỏng hay tùy tiện chọn quả theo sở thích bản thân mà không hề hay biết có những loại quả kiêng kỵ không dùng trong thờ cúng.
Dưới đây, chuyên gia phong thủy Phùng Phương sẽ chỉ ra 3 sai lầm cần tránh khi bày mâm ngũ quả ngày Tết để không mất lộc cho gia chủ.
1. Không hiểu hết ý nghĩa các loại quả
Mâm ngũ quả nghĩa là mâm bày 5 loại quả, tương ứng với 5 màu theo ngũ hành. Theo quan điểm của người phương Đông, các màu quả cần có là: trắng, xanh, đen đỏ, vàng lần lượt tượng trưng cho Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ.
Thông thường mâm ngũ quả không thể thiếu nải chuối, và nhất định là chuối còn xanh. Màu xanh của chuối được coi là Hành Mộc. Nải chuối có các quả bao lên như bàn tay có ý che chở, sự sung túc, đùm bọc và gắn kết. Thực tế là mâm ngũ quả, nải chuối cũng bao bọc, nâng đỡ các loại quả khác.
Giữa nải chuối thường là quả bưởi màu vàng (ứng với Hành Thổ), ý nghĩa là cầu phúc lộc (nhiều người cũng dùng quả phật thủ hay quả lựu chín vàng).
Trên mâm, hành Hỏa thường là các loại quả có màu đỏ (thường là dưa hấu), và hành Kim là những loại quả có màu trắng sáng như quả đào, quả roi ở miền Bắc; Hành Thủy được tượng trưng bằng quả có màu đen, sẫm như mận, hồng xiêm…
Bên cạnh bày mâm ngũ quả theo ngũ hành bạn vẫn có thể chọn những quả theo nghĩa riêng, thể hiện mong muốn của gia chủ.
Việc bày thêm một số loại quả thể hiện ý nghĩa riêng thường được người miền Nam coi trọng hơn.
Ý nghĩa các loại quả
Quả lựu thể hiện mong muốn đông con, nhiều cháu.
Quả đào là thăng tiến
Quả táo to, đỏ là phú quý
Quả hồng, quả quýt, quả cam canh chín đỏ: sự mạnh mẽ, thành đạt.
Quả thanh long: rồng mây gặp hội.
Quả dưa hấu, quả bưởi căng tròn: hẹn sự ngọt ngào, may mắn.
Quả trứng gà: lộc trời.
Quả sung: sung mãn về sức khỏe, tiền bạc.
Quả đu đủ: đầy đủ thịnh vượng.
Quả xoài (âm Hán như là “xài”): Cầu mong không thiếu thốn.
Vì thế phương án đẹp nhất là chọn lựa, sử dụng các loại quả với ý nghĩa riêng theo mong muốn ước nguyện của gia chủ, đồng thời đảm bảo được các màu sắc chủ đạo theo Ngũ hành vừa có mâm ngũ quả đẹp, ấm cúng vừa đem lại cảm giác đầy đủ, sung túc.
2. Rửa quả cho sạch sẽ để bày mâm ngũ quả
Nhiều gia đình mua quả về, thường rửa cẩn thận cho quả bóng, đẹp. Song việc rửa quả sẽ làm quả sớm bị héo hoặc thối nếu có chỗ đọng nước. Chính vì thế, chỉ cần dùng khăn giấy ẩm lau sạch quả là được.
Với những quả bưởi mà vỏ bị ố vàng hay mốc xanh, có thể hòa chút nước vôi sạch, thấm vào khăn lau đều sẽ cho vỏ bưởi vàng mà không lo đọng nước, héo bưởi.
3. Chọn ngay quả chín đẹp
Thông thường mâm ngũ quả cần có trước 30 Tết và được các gia đình bày biện vào sáng hoặc chiều 30 Tết.
Nhưng cuối năm công việc bận rộn, nhiều gia đình đã mua quả từ ngày 27, 28 Tết, thậm chí sớm hơn. Do đó, nếu không tính đến việc mâm quả sẽ còn để từ 30 Tết đến vài ngày sau (thường là khi gia đình cúng hết Tết), mà chọn mua những quả đã chín đẹp vừa mắt thì khi bày quả có thể bị chín quá, lá hẽo, mũm vỏ.
Nên lựa những quả già nhưng chưa chín quá (tùy theo thời gian mua có sát ngày 30 Tết chưa). Chuối nhất định phải là chuối xanh (để đủ cứng cáp đỡ những quả khác và còn đảm bảo ý nghĩa màu sắc theo Ngũ Hành);
Các loại quả xoài, mãng cầu, đu đủ, hồng… nên mua quả ương về bày để không bị thối.
Quả dưa hấu mang tính đáng trí nhân quân tử, xanh vỏ đỏ lòng. Và dù nhiều loại hoa quả, cũng nên bày thêm quả Phật thủ giống biểu tượng bàn tay Phật.
Ngày nay, hoa quả ngày càng nhiều chủng loại. Nên hầu như mâm trái cây trưng tết không còn bó buộc vào số lượng 5 nữa, mà ngày càng nhiều hơn với bố cục màng sắc đa dạng phong phú.
Tuy nhiên mâm ngũ quả vẫn luôn được duy trì như một thói quen ăn sâu vào tiềm thức tâm linh của người Việt bao đời qua.
Hãy bày mâm ngũ quả nhà mình thật chỉnh chu, đầy đủ, có như thế mới mong sự toàn vẹn và viên mãn trong cuộc sống gia đình.
* (Thông tin mang tính tham khảo).