Y Êli NiÊ là người từng bị phạt vì “thi đấu không đúng khả năng” tại giải U19 quốc gia 2020.
Nghi án tiêu cực
Y Êli NiÊ là một trong 4 thủ môn trong danh sách đội tuyển U22 quốc gia, được công bố vào ngày 10/5 vừa qua. Quyết định của ông Park thực sự gây sốc. Bởi trước đó, tại vòng loại giải U19 quốc gia năm 2020, thủ môn từng khoác áo U23 Việt Nam bị nghi ngờ tiêu cực.
Cụ thể, trong trận Bình Định - Đắk Lắk tại bảng C vòng loại kết thúc với phần thắng 6 - 2 cho Đắk Lắk. Tuy nhiên, sau khi nhận báo cáo của giám sát, trọng tài và tư liệu chuyên môn của trận đấu, LĐBĐVN (VFF) xác định trận đấu có kết quả bất thường.
Sau đó, VFF đã ra quyết định hủy bỏ kết quả trận đấu, phạt đội U19 Bình Định 25 triệu đồng. HLV U19 Bình Định Cao Văn Dũng bị đình chỉ làm nhiệm vụ hai trận kế tiếp và phạt 5 triệu đồng.
Cầu thủ Gia Bảo của Bình Định bị đình chỉ đến hết giải và phạt 5 triệu đồng; Trường Đệ, Văn Thái và Thế Thịnh, đều của đội Bình Định bị cấm thi đấu 4 trận và phạt 5 triệu/cầu thủ.
Đặc biệt, thủ môn Y Êli Niê của Đắk Lắk bị phạt 5 triệu đồng và đình chỉ thi đấu 2 trận. Lý do là vào phút bù giờ thứ hai, khi đội nhà đang dẫn 6-1, Y Êli Niê phát bóng thẳng vào chân Đại Mạnh, để tiền đạo của Bình Định thoải mái ghi bàn.
Trưởng ban Kỷ luật VFF, ông Vũ Xuân Thành cho biết Ban tổ chức giải và Ban kỷ luật đã xem xét và xác định trận đấu có nhiều dấu hiệu tiêu cực. “Việc đá dưới sức, có dấu hiệu nhường điểm là không thể chối cãi. Các dấu hiệu tiêu cực khác thì cần làm rõ thêm”, ông khẳng định.
“Chúng tôi phải kỷ luật bởi mới là cầu thủ trẻ đã như thế, sau này lớn hơn thì ra sao. Đây là bài học cho họ”.
Thủ môn Y Eli Niê sinh ngày 8/1/2001 - là con trai thứ 5 trong một gia đình có tới 7 người con. Bố cậu thuộc họ Êban, còn mẹ thuộc họ Niê. Người Ê đê theo chế độ mẫu hệ nên sinh con sẽ lấy họ mẹ.
Thủ môn Y Eli Niê trong màu áo U23 Việt Nam tham dự VCK U23 châu Á 2020.
Y Eli Niê bắt đầu đến với bóng đá từ khi lên 10 tuổi. Hồi đấy trong huyện Cư M’gar có tổ chức giải bóng đá các trường tiểu học trong địa bàn với nhau. Và với tài năng vượt trội của mình, thủ thành người Ê-dê đã may mắn được tuyển vào trường Năng khiếu tỉnh Đắk Lắk.
Đến năm 2012, ngay ở lần đầu tiên tham gia một giải đấu tầm cỡ, Y Eli Niê đã cùng đội U11 Đắk Lắk vô địch giải U11 Quốc gia diễn ra tại Vĩnh Phúc trong sự ngỡ ngàng của rất nhiêu người.
Mùa giải 2016, HAGL trình làng thủ môn người dân tộc Ê Đê tại VCK U15 quốc gia. Thực tế, Y Êli Niê thuộc biên chế đội trẻ Đắk Lắk và được đội bóng phố núi mượn về thi đấu. Sự xuất sắc của Y Êli Niê góp phần quan trọng giúp U15 HAGL giành chức vô địch. Một năm sau, thủ thành này được đôn lên chơi tại giải U17 quốc gia trong màu áo đội bóng quê nhà, đồng thời được tuyển chọn vào danh sách U18 Việt Nam dự giải U18 Đông Nam Á 2017.
Tuy nhiên, trong trận đấu quyết định với chủ nhà Myanmar, Y Êli NiÊ mắc sai lầm nghiêm trọng khiến U18 Việt Nam thất bại 1 - 2. Chiếc vé vào bán kết chỉ cách khoảng 5 phút nữa thôi đã bị đánh rơi theo một kịch bản không thể tệ hơn.
Vượt qua những sai lầm đầu đời, Y Êli Niê thể hiện phong độ xuất sắc trong màu áo đội một Đắk Lắk tại giải hạng Nhất quốc gia 2018. Thế nên, HLV Hoàng Anh Tuấn đã bỏ qua những sai lầm trước đó của Y Êli NiÊ để đưa anh vào danh sách U19 Việt Nam tham dự VCK U19 Châu Á cùng năm.
Khi đó, Y Êli Niê mới 17 tuổi. Fox Sports đánh giá anh là một trong 8 cầu thủ trẻ tiềm năng hàng đầu khu vực Đông Nam Á. Tại vòng loại U23 châu Á 2020, SEA Games 2019 và VCK U23 châu Á 2020, Y Êli Niê đều lọt vào danh sách cuối cùng dự giải, nhưng thủ môn quê Đắk Lắk chỉ đóng vai trò dự bị cho Bùi Tiến Dũng và Văn Toản.
Những bước phát triển không ngừng của Y Êli NiÊ khiến nhiều người đặt niềm tin anh sẽ sớm giành được suất bắt chính ở cả cấp độ đội tuyển trẻ lẫn đội tuyển quốc gia. Thế nhưng, sau án kỷ luật của VFF, giới chuyên môn nhận định, sự nghiệp của Y Êli NiÊ chưa vươn tới đỉnh cao đã gần như khép lại bởi nghi án tiêu cực.
HLV Park Hang Seo đã mở ra cơ hội cho Y Eli Niê sửa chữa sai lầm.
Vì sao Y Eli Niê được chọn?
Nhìn vào danh sách tập trung lần này, có thể thấy ngay đây chưa phải đầy đủ những cầu thủ ưu tú nhất trong độ tuổi U22 của bóng đá Việt Nam. 6 cầu thủ U22 đang tập trung cùng đội tuyển quốc gia là thủ môn Văn Toản, các hậu vệ Văn Xuân, Việt Anh, Thanh Bình, Văn Hậu và tiền vệ Hoàng Anh.
So với đội hình từng giành HCV ở SEA Games 30 thì trong đợt tập trung này không còn lại bất cứ cầu thủ nào. Còn nếu so với đội hình từng tham dự VCK U23 châu Á 2020 thì còn lại 4 cầu thủ là: Hữu Thắng, Mạnh Dũng, Bảo Toàn và thủ môn Y Eli Niê.
Những thông số ấy cho thấy, HLV Park Hang Seo đang đứng trước rất nhiều vấn đề về nhân sự, trong khi ông thầy người Hàn được giao mục tiêu cùng U22 Việt Nam bảo vệ thành công chức vô địch SEA Games trên sân nhà.
Và cũng giống như ở các vị trí khác, các thủ môn U22 Việt Nam cũng đang bị đánh giá là thiếu kinh nghiệm thực tế khi ít được ra sân thi đấu. Đối với các cầu thủ trẻ, việc cạnh tranh với các đàn anh để có suất ra sân, nhất là ở vị trí thủ môn là một nhiệm vụ không hề đơn giản, bởi vị trí này rất cần tới bản lĩnh và kinh nghiệm thi đấu.
Trong các thủ môn đủ điều kiện tham dự SEA Games 31 và xa hơn là VCK U23 châu Á năm 2022, Văn Toản gần như không có đối thủ. Không chỉ bởi thành tích thi đấu trên tuyển mà điểm nhấn là việc giành tấm HCV SEA Games 30, mà ở cấp CLB, thủ thành 21 tuổi này cũng tỏ ra nổi bật về kinh nghiệm trận mạc, khi thường xuyên được ra sân bắt chính cho Hải Phòng FC tại V-League.
Văn Toản đã tích lũy được rất nhiều kinh nghiệm để ngày càng trưởng thành hơn. Sau những gì đã thể hiện, có thể nói thủ môn cao 1m85 của Hải Phòng sẽ là lựa chọn số 1 của HLV Park Hang Seo trước khung gỗ U22 Việt Nam.
Y Êli Niê từng được đánh giá tiềm năng và kỳ vọng là tương lai trong khung thành đội tuyển Việt Nam.
Mặc dù vậy, phong độ và kinh nghiệm quá nổi trội của Văn Toản đã đặt U22 Việt Nam đứng trước bài toán khó, tìm ra cái tên đủ khả năng cạnh tranh với người gác đền quê Hải Phòng. U22 Việt Nam cần có 2 sự lựa chọn tương đương trong khung thành, điều đó phục vụ cho cuộc chơi đường dài, đồng thời ở góc độ chuyên môn, điều đó tốt cho chính Văn Toản. Anh sẽ không rơi vào tâm lý thỏa mãn, do thiếu tính cạnh tranh, hoặc tránh nguy cơ phải ra sân trong trạng thái không tốt, dễ dẫn đến sai lầm.
Trong những đợt tập trung năm ngoái, ông Park đã gọi 5 thủ môn bao gồm Văn Toản (Hải Phòng FC), Trịnh Xuân Hoàng (Thanh Hóa), Dương Tùng Lâm (Sài Gòn FC), Phạm Đình Long (An Giang) và Quan Văn Chuẩn (Phú Thọ). Nhưng ông đã không tìm kiếm được sự lựa chọn ưng ý cho vị trí số 2 chứ chưa tính đến đòi hỏi cao hơn như Văn Toản.
Đơn cử như Dương Tùng Lâm chỉ là thủ môn thứ ba ở Sài Gòn FC sau Văn Phong và Đức An. Đình Long cũng đang là ‘phương án B’ sau thủ môn Mạnh Cường ở CLB An Giang. Còn thủ môn Văn Chuẩn thậm chí còn đang chơi ở hạng Nhì. Xuân Hoàng cũng không có cửa để cạnh tranh vị trí số 1 ở đội Thanh Hóa.
Các thủ môn đội U22 Việt Nam, ngoài Văn Toản mà HLV Park Hang Seo đang có trong tay thực sự đều gặp vấn đề về kinh nghiệm thi đấu. Việc tìm được cơ hội ra sân ở các giải trong nước đã khó thì chẳng thể mơ mộng họ có bản lĩnh khi ra trường quốc tế đối đầu với các đối thủ.
Vậy nên, sau khi Văn Toản được đưa lên tuyển để rèn giũa thêm bản lĩnh trận mạc, ông thầy người Hàn tiếp tục công cuộc “đãi cát” với hy vọng tìm được vàng thô. 4 thủ môn đã được triệu tập trong đợt tập trung tháng 5 này.
Ngoài Xuân Hoàng (Thanh Hóa), Văn Chuẩn (Phú Thọ) trở lại, thủ môn trẻ sinh năm 2001 Trần Liêm Điểu của Nam Định là cái tên thứ 3. Đặc biệt, ông Park đã tự tay mở cánh cửa đội tuyển, trao cho Y Êli NiÊ cơ hội lớn được sửa chữa sai lầm trong quá khứ. Chiến lược gia người Hàn biết rất rõ năng lực của thủ môn quê Đắk Lắk.
Quyết định của ông không sai về chuyên môn, song với bóng đá Việt Nam, những cầu thủ dính nghi án tiêu cực luôn được coi là nhạy cảm. Vậy nên, HLV Park Hang Seo đã đi một nước cờ mạo hiểm. Tuy nhiên, khi đưa ra quyết định lấy người, ông Park có lẽ đã cân nhắc rất kỹ, đồng thời nhận được sự hậu ủng hộ từ phía VFF.
Sau những sóng gió, Y Êli Niê cần phải nỗ lực đáp ứng niềm tin của thầy Park, đồng thời đã đến lúc, anh vươn lên rũ bỏ những điều tiếng trong quá khứ.
