Những ngày gần đây, nhiều người dùng máy tính tại Việt Nam khi đang sử dụng máy tính đã gặp phải hiện tượng không thể gõ được tiếng Việt.
Biểu tượng của bộ gõ chữ Việt Unikey cũng biến mất hoàn toàn trên thanh tác vụ - taskbar cũng như trên desktop. Không những thế khi người dùng tải lại phần mềm gõ chữ Việt và cài lại thì hiện tượng kể trên tiếp tục tái diễn.
Liên quan đến vấn đề nhiều người dùng máy tính tại Việt Nam đang gặp phải, Công ty an toàn thông tin CyRadar mới đây đã phát hiện ra loại virus mới được ví như “người anh em” của mã độc mã hóa dữ liệu tống tiền (ransomware) WannaCry từng hoành hành trên thế giới và cả ở Việt Nam hồi tháng 5 năm ngoái.
Ông Lê Mạnh Tùng - Giám đốc nghiên cứu bảo mật Công ty CyRadar cho biết: Loại virus mới này có cùng cách thức lây lan với dòng virus huyền thoại WannaCry.
Chúng lợi dụng một lỗ hổng trên hệ điều hành Windows (lỗ hổng MS17-010 đã được công bố vào tháng 3/2017) để phát tán rộng trong mạng nội bộ – mạng LAN.
Bằng cách sử dụng kèm theo các tệp tin can thiệp sâu vào hệ thống (rootkit) để che giấu, loại virus mới này dễ dàng thoát khỏi sự phát hiện của các công cụ rà soát thông thường.
Ngay khi được người dùng báo về hiện tượng lạ trên máy như mất bộ gõ tiếng Việt, CyRadar đã tiến hành kiểm tra và phát hiện ra loại virus này.
“Bên cạnh đó, sử dụng công nghệ bản đồ mã độc, đội kĩ thuật CyRadar nhanh chóng tìm ra máy chủ phát tán dòng virus này cũng như thu thập những địa chỉ IP có liên quan, từ đó ngăn chặn việc nó lây lan rộng hay tác động xấu tới doanh nghiệp và người dùng”, ông Lê Mạnh Tùng cho hay.
Chuyên gia CyRadar cũng nhận định, hiện nay vẫn còn nhiều công ty sử dụng các máy tính Windows không cập nhật bản vá lỗ hổng, đồng thời cũng không có giải pháp nào để khóa cổng dịch vụ SMB, là những hệ thống lý tưởng để virus này có thể xâm nhập và phát tán.
Ngoài thành phần lây lan, theo phân tích của chuyên gia CyRadar, dòng virus mới này còn gồm nhiều tập tin khác đi cùng nhau, trong đó mỗi tệp có những vai trò khác nhau nhưng tổng quan chung, chúng có nhiệm vụ che giấu bảo vệ nhau trước các công cụ phòng chống mã độc truyền thống, đồng thời liên tục kết nối ra máy chủ điều khiển để cập nhật file thực thi, và luôn duy trì một tiến trình chạy đào tiền ảo trên máy.
“Mặc dù các tác vụ nói trên đều được thực hiện ngầm, nhưng virus này còn có một hành vi đặc biệt khiến người dùng dễ nhận ra vấn đề, đó là việc nó liên tục kiểm tra để tắt tiến trình và xóa tệp tin của các bộ gõ Tiếng Việt (Unikey, Vietkey). Phải chăng dòng virus này nhắm riêng đến Việt Nam ?”, chuyên gia CyRadar nêu nghi vấn.
Chuyên gia CyRadar khuyến cáo, để bảo vệ máy tính trước loại virus mới này cũng như những “người anh em” của nó, người dùng Windows nên nhanh chóng cập nhật các bản vá lỗ hổng (khuyến cáo bật chế độ Auto Update) hoặc tối thiểu thực hiện tải và cài riêng bản vá MS17-010. “Ở quy mô của tổ chức, doanh nghiệp, việc sử dụng thêm các giải pháp giám sát mạng cũng sẽ mang lại nhiều hiệu quả bảo vệ.
Và hơn hết, mỗi người dùng cần trau dồi nhận thức an ninh mạng, nâng cao cảnh giác trong việc sử dụng email, mở file lạ hay truy cập đường link lạ”, chuyên gia CyRadar nhấn mạnh.
