Xuất bản sách văn học: Những lợi thế thời công nghệ

GD&TĐ - Dù còn nhiều khó khăn nhưng giới bạn đọc đang dần tiếp cận và sử dụng những sản phẩm trong cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0 để có thể thỏa mãn nhu cầu tiếp nhận thông tin hữu ích. 

Bìa sách “Tĩnh lặng” của Mai Văn Phấn
Bìa sách “Tĩnh lặng” của Mai Văn Phấn

Đây cũng là con đường mở ra những lợi thế để các tác giả văn học vận dụng những ưu thế của CMCN 4.0 để mở rộng kiến thức, tầm nhìn và quảng bá văn học Việt Nam với bạn bè quốc tế. 

Bản chất của CMCN lần thứ 4 là dựa trên nền tảng công nghệ số và tích hợp tất cả các công nghệ thông minh để tối ưu hóa quy trình, phương thức sản xuất; nhấn mạnh những công nghệ đang và sẽ có tác động lớn nhất là công nghệ in 3D, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, công nghệ tự động hóa, người máy...

Nói đơn giản hơn, đó là hệ thống máy móc được kết nối Internet và liên kết với nhau tạo thành hệ thống tự động toàn bộ quy trình sản xuất và cung cấp đến tay người tiêu dùng. Đó là tự động hoá, số hoá và kết nối mạng lưới các quá trình thiết kế, sản xuất, thông tin, truyền thông cho đến quản lý, marketing và bán hàng theo nhu cầu khách hàng.

Sự xuất hiện của CMCN 4.0 đã làm thay đổi hoạt động xuất bản sách trên toàn thế giới, trong đó có việc quảng bá và xuất bản sách văn học. Nó thực sự đã làm gia tăng hiệu quả của các hình thức công bố đa phương tiện bằng cách triển khai các giải pháp công nghệ thông tin linh hoạt, hiện đại.

Hơn mười năm trước, việc xuất hiện sách điện tử (Ebook) đã là một bước tiến đáng kể của ngành xuất bản và phát hành sách. Nhưng đây mới là kết quả của cuộc CMCN lần thứ ba. Đến nay, khi CMCN 4.0 xuất hiện thì sách điện tử đang mất dần ưu thế, dù nhiều người vẫn coi đó là phiên bản hoàn hảo của sách in giấy. Từ góc độ quan sát của CMCN 4.0 cho thấy, sách điện tử chỉ là một “khuôn mẫu đông cứng” của sách in giấy mà thôi.

Trong khi sách thời CN 4.0 được ấn hành linh hoạt tùy theo nhu cầu của thị trường tiêu thụ, thậm chí có thể chiều theo thị hiếu và nhu cầu của từng người đọc. Trong lĩnh vực sách điện tử đã xuất hiện định dạng ePub, ePub là một loại định dạng sách điện tử linh hoạt, tiện ích nhất hiện nay được thiết kế từng dòng, từng trang, giống như từng trang sách in giấy. Định dạng này phù hợp với tất cả các thiết bị kỹ thuật số di động hiện đại nhất, như Sony Reader, Nook của Barnes & Noble, Kobo Reader... và điện thoại thông minh, máy tính bảng.

Việc áp dụng CMCN 4.0 trong lĩnh vực xuất bản ở Việt Nam hiện nay, theo một số tác giả cho biết sẽ mắc một số rào cản pháp lý. Hiện nay Luật Xuất bản Việt Nam chỉ cho xuất bản sách hoặc phát hành ấn bản điện tử đúng như bản lưu chiểu tại NXB, quy định cả số lượng sách được in ra. Nếu tác giả cuốn sách muốn in thêm, hoặc thay đổi nội dung, dù một vài ký tự, vẫn bắt buộc phải xin giấy phép tái bản và ghi rõ nội dung có sửa chữa hoặc xin giấy phép mới. Bên cạnh những khó khăn này còn có rào cản về sự lỏng lẻo khi áp dụng Luật Sở hữu trí tuệ ở Việt Nam để bảo vệ quyền tác giả.

Để CMCN 4.0 thực sự được vận dụng và phát triển ở Việt Nam, Nhà nước cần sớm sửa đổi Luật Xuất bản cho phù hợp. Đòi hỏi của thực tế là thách thức không nhỏ nhưng cũng là cơ hội và xu thế tất yếu của sự phát triển cuộc CMCN hiện nay.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ