Mũi của Macrauchenia patachonica (còn gọi là lạc đà không bướu dài) nằm giữa hai mắt, giống như vòi voi. Con vật bí ẩn này có cái cổ dài và cân nặng tương đương con ngựa. Nó được phát hiện ở Nam Mỹ, cách đây khoảng 2 thế kỷ và suốt một thời gian dài nó được xem là chi lạc đà Lama.
Tuy nhiên trong thực tế, Macrauchenia patachonica không phải là lạc đà Lama, không phải là ngựa, cũng không phải là voi – những phân tích hóa thạch mới nhất cho thấy điều đó. Con vật khác thường này khiến nhiều nhà khoa học, trong đó có Charles Darwin, cha đẻ của thuyết Tiến hóa, ngạc nhiên. Cho đến nay, nguồn gốc của nó vẫn là một bí ẩn.
Các nhà khoa học ở Đại học Postdam (Đức) và Bảo tàng Lịch sử Thiên nhiên (Mỹ) đã phân tích DNA ty thể lấy từ hóa thạch ở hang động phía Nam Chile. Họ phát hiện ra rằng, Macrauchenia patachonica có họ hàng xa với ngựa, tê giác và heo vòi, thuộc Bộ Guốc lẻ.
“Lần đầu tiên, chúng tôi thành công trong việc sắp xếp DNA của một loài động vật có vú xa lạ vào đúng bối cảnh tiến hóa. Trước nghiên cứu này, sự việc còn ở trong tình trạng chưa rõ ràng” – ông Ross MacPhee ở Bảo tàng Lịch sử Thiên nhiên (Mỹ) cho biết như vậy.
Nghiên cứu DNA của các động vật thời cổ đại, các nhà khoa học thường căn cứ vào chất liệu gen từ những động vật thân cận trong tiến hóa. Tuy nhiên, do loài Macrauchenia patachonica không có “họ hàng” còn sống, nên các nhà khoa học buộc phải tìm cách khác để khôi phục lại hệ gen của nó. Họ đã sử dụng chất liệu gen của các loài còn sống như điểm tham chiếu, nhờ vậy đã đạt được khoảng 80% genome ty thể của Macrauchenia patachonica.
Loài Macrauchenia patachonica đã biến mất trên mặt đất từ khoảng 10.000 năm trước. Năm 1834, Darwin phát hiện những hóa thạch đầu tiên của loài động vật này trên bờ biển phía Nam Argentina.
