Đồng bộ chính sách, lan tỏa hiệu quả giảm nghèo
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021–2025, tỉnh Ninh Bình đã chỉ đạo các sở, ngành, địa phương triển khai đồng bộ 7 dự án, tiểu dự án, trong đó tập trung vào hỗ trợ sinh kế, phát triển sản xuất, nâng cao năng lực cộng đồng và cải thiện dịch vụ xã hội cơ bản.
Tính đến tháng 7/2025, toàn tỉnh còn 1,13% hộ nghèo và 2,07% hộ cận nghèo, giảm nhẹ so với cuối năm 2024. Tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo theo chuẩn đa chiều duy trì ở mức 3,2%, thấp hơn trung bình toàn quốc (4,06%). So với năm 2021, số hộ nghèo của Ninh Bình giảm từ 9.614 hộ (chiếm 3,07%) xuống còn 4.720 hộ (1,48%) năm 2024.
Công tác tuyên truyền, vận động được thực hiện thường xuyên, sâu rộng, giúp người dân hiểu rõ chủ trương, chính sách, từ đó chuyển từ “cho – nhận” sang “chủ động vươn lên”. Các Ban chỉ đạo giảm nghèo ở các cấp được kiện toàn, đảm bảo triển khai thống nhất từ tỉnh đến cơ sở.
Song song đó, Ninh Bình đã lồng ghép nguồn vốn của các chương trình, dự án khác, như xây dựng nông thôn mới, việc làm, an sinh xã hội, nhằm tạo hiệu quả lan tỏa và tránh chồng chéo trong đầu tư.
Giai đoạn 2021–2025, tỉnh bố trí hơn 74,1 tỷ đồng cho Chương trình giảm nghèo bền vững, trong đó dành 78,4 tỷ đồng để hỗ trợ 919 hộ nghèo về nhà ở. Hàng nghìn hộ khác được tiếp cận vốn tín dụng chính sách ưu đãi, với tổng doanh số cho vay hơn 6.280 tỷ đồng qua Ngân hàng Chính sách xã hội, giúp nhiều hộ đầu tư sản xuất, chăn nuôi, kinh doanh nhỏ và khởi nghiệp.
Tỉnh cũng thực hiện chính sách bảo hiểm y tế toàn dân cho người nghèo, cận nghèo. Năm 2024, Ninh Bình đã cấp thẻ BHYT cho 5.840 hộ nghèo và 10.625 hộ cận nghèo; hơn 14.500 người nghèo và gần 18.800 người cận nghèo được hỗ trợ khám, chữa bệnh miễn phí.
Các địa phương tích cực nhân rộng mô hình giảm nghèo gắn với phát triển nông nghiệp xanh, du lịch cộng đồng, sản xuất theo chuỗi giá trị. Nhiều mô hình cho thu nhập 100–150 triệu đồng/hộ/năm, giúp người dân thoát nghèo bền vững và có tích lũy.
Trong lĩnh vực giáo dục, 100% học sinh thuộc hộ nghèo, cận nghèo được hỗ trợ học phí, sách giáo khoa và chi phí học tập; nhiều em còn được nhận học bổng “Tiếp sức đến trường” từ Quỹ Vì người nghèo. Đây là một trong những giải pháp căn cơ để cắt đứt “vòng luẩn quẩn” của đói nghèo.
Từ câu chuyện đời thường đến khát vọng thoát nghèo bền vững
Trong căn nhà nhỏ ở thôn Đồng Tâm, xã Phú Sơn, chị Phạm Thị Lý, 43 tuổi, từng là hộ nghèo nhiều năm liền. Trước đây, gia đình chị chỉ có mảnh ruộng cằn và vài con gà. Nhờ được vay 50 triệu đồng vốn ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, chị mạnh dạn chuyển sang nuôi dê, tận dụng đồi trống làm bãi chăn thả.
“Lúc đầu tôi sợ lắm, vì chưa bao giờ vay lớn thế. Nhưng được cán bộ xã hướng dẫn kỹ thuật, con giống tốt, nay đàn dê có gần 30 con. Mỗi năm trừ chi phí tôi cũng để ra được 60–70 triệu đồng. Năm 2023, gia đình tôi chính thức thoát nghèo,” chị Lý chia sẻ, ánh mắt ánh lên niềm tự hào.
Ở xã Vũ Dương, ông Nguyễn Đình Lâm, cựu chiến binh 65 tuổi, cũng có câu chuyện tương tự. Ông được hỗ trợ xây căn nhà kiên cố theo Chương trình giảm nghèo bền vững năm 2022, cùng với đó là hỗ trợ 3 triệu đồng/hộ để chuyển đổi cây trồng. Nay, khu vườn 5 sào của ông đã phủ kín bưởi Diễn, thu nhập gần 100 triệu đồng/năm.
“Cái quý nhất không chỉ là đồng vốn, mà là sự tin tưởng. Khi người dân thấy chính quyền sát cánh, ai cũng muốn cố gắng để không bị gọi là hộ nghèo nữa,” ông Lâm nói.
Những câu chuyện nhỏ như thế đang góp phần tạo nên diện mạo mới cho vùng nông thôn Ninh Bình – nơi người dân không chỉ thoát nghèo, mà còn vươn lên làm chủ cuộc sống, hướng tới làm giàu chính đáng.
Dù đạt nhiều kết quả tích cực, công tác giảm nghèo ở Ninh Bình vẫn đối mặt không ít thách thức: nguy cơ tái nghèo ở các hộ cận nghèo, sự chênh lệch giữa khu vực đô thị và vùng ven biển, miền núi; một số nơi thiếu việc làm ổn định.
Trong giai đoạn tới, Ninh Bình tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách theo hướng trao quyền cho người dân, thúc đẩy chuyển đổi nghề, đào tạo kỹ năng, ứng dụng công nghệ số trong sản xuất. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030, tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 1%, hộ cận nghèo dưới 2%, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của cả nước.
Những con số biết nói cho thấy, công tác giảm nghèo không chỉ là nhiệm vụ kinh tế – xã hội, mà còn là thước đo của sự công bằng và nhân văn. Ở Ninh Bình hôm nay, hành trình “xóa đói giảm nghèo” đang dần trở thành hành trình “vươn lên làm giàu chính đáng” – minh chứng cho tinh thần đổi mới, sáng tạo và bền bỉ của một vùng đất hiếu học, năng động.
