"Phù phép rau bẩn, học sinh gánh họa"
Vụ việc rau trôi nổi, không rõ nguồn gốc được “phù phép” thành rau sạch, rồi tuồn vào bếp ăn của học sinh qua Công ty TNHH Sản xuất Thương mại và Dịch vụ Liên Anh khiến dư luận không khỏi hoang mang. Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Ban Mai (sau đây gọi là Công ty Ban Mai) là đơn vị chế biến rau của Công ty Liên Anh cho hàng vạn học sinh Hà Nội ăn phải cùng chịu trách nhiệm.
Trong những ngày vừa qua dư luận, hàng vạn phụ huynh, học sinh tại Hà Nội sốc với những hình ảnh chợ đầu mối, trong đêm được những người thu mua, xe tải, bao tải rau chuyển ra chuyển vào.
Có cảnh nhiều bó rau được xếp chồng đống, không đồng đều về kích cỡ, có lấy từ các bao bì còn chữ Trung Quốc, có rau vẫn còn dính đất, lá héo, dập. Rau không được rửa sạch ngay tại chợ mà được gom lại, phân loại sơ qua, đóng thành những mẻ lớn để tiện vận chuyển.
Sau khi thu gom, rau được chở thẳng về kho và xưởng sơ chế của Công ty Liên Anh. Tại đây, công nhân tiến hành phân loại, cắt gọt, rửa sơ để loại bỏ dấu hiệu hư hỏng. Đáng nói, bước làm sạch này chỉ mang tính hình thức, không thể biến rau kém chất lượng thành rau an toàn.
Để hợp thức hóa, một số hợp tác xã đứng ra cấp giấy xác nhận, coi rau như sản phẩm từ vùng trồng VietGAP, OCOP. Chính những hợp tác xã này đóng vai trò “rửa nguồn”, biến hàng chợ thành rau “sạch” trên giấy tờ, giúp che đậy sự thật.

Rau sau đó được đóng vào thùng xốp, túi ni-lông, dán tem nhãn, in mã QR truy xuất nguồn gốc. Các thông tin hiển thị đều khẳng định rau có xuất xứ rõ ràng, đạt tiêu chuẩn an toàn. Thực chất, toàn bộ quy trình này chỉ là “chiếc áo mới” cho rau trôi nổi.
Từ kho Liên Anh, rau đã được “tẩy trắng” giấy tờ, chuyển tới các đối tác. Trong đó có các công ty cung cấp suất ăn học đường cùng một số siêu thị, bếp ăn tập thể. Bằng mắt thường và dựa trên hồ sơ pháp lý, không ai phát hiện ra sự gian dối. Hàng nghìn học sinh hàng ngày sử dụng những suất cơm có rau bẩn mà phụ huynh vẫn tin tưởng là rau sạch.
Ngay sau khi thông tin sự việc rau trôi nổi được “phù phép” thành rau sạch rồi đưa vào trường học Hà Nội bị phanh phui, nhiều phụ huynh học sinh đang đặc biệt quan tâm đến vai trò của các doanh nghiệp trung gian trong việc cung cấp thực phẩm.
Theo phản ánh của phụ huynh học sinh, Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Ban Mai (địa chỉ tại Tầng 2, vị trí số 3, nhà B, khu VL1 khu TM Dịch vụ Trung Văn, TP Hà Nội) hiện là đơn vị cung cấp suất ăn học đường cho nhiều trường bị nêu tên là đã nhận nguồn rau củ từ Công ty Liên Anh, nơi bị phát hiện nhập hàng trôi nổi, gắn tem giả để hợp thức hóa.
Đề nghị làm rõ trách nhiệm các đơn vị liên quan
Trao đổi với Báo GD&TĐ, bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Dục Tú, xã Đông Anh xác nhận, phía nhà trường đã tiếp nhận thông tin liên quan đến phản ánh thực phẩm của Công ty Liên Anh.
Bà Hằng cho biết, phía trường đã có báo cáo của Công ty Ban Mai (đơn vị cung cấp suất ăn cho trường) về việc hợp tác với Công ty Liên Anh đầy đủ và chi tiết các nội dung. Hiện nay, Công ty Ban Mai đã dừng hợp tác với Công ty Liên Anh.
“Công ty Ban Mai hợp tác với rất nhiều các đơn vị trường học khác trong và ngoài địa bàn. Công ty Ban Mai đã gửi cho trường chị và các trường học khác để báo cáo cụ thể vụ việc”. bà Hằng nói và cho biết thêm, trường cũng đã có báo cáo với chính quyền địa phương để nắm bắt sự việc.
Đại diện Phòng Văn xã UBND phường Hai Bà Trưng (Hà Nội) cũng xác nhận, đã nắm được thông tin về việc đơn vị cung cấp suất ăn cho nhiều trường học trên địa bàn có sử dụng thực phẩm nhập từ Công ty Liên Anh và hiện đang làm rõ thông tin.
“Các chị đã nhận được rồi và làm việc với các trường, về phía Công ty Ban Mai họ đã có báo cáo là tạm dừng nhận hàng từ bên Công ty Liên Anh.
Hiện nay, phía chính quyền đã có những biện pháp cấp thiết để xử lý sự việc này. Công ty Ban Mai đã có báo cáo cụ thể về vụ việc”, đại diện UBND phường Hai Bà Trưng thông tin.
Việc Công ty Ban Mai là một doanh nghiệp được cung cấp hàng chục nghìn suất ăn bán trú cho học sinh nhưng lại thiếu kiểm soát trong khâu chọn lựa nhà cung ứng khi thực hiện nhận rau củ từ phía Công ty Liên Anh.


Nhiều phụ huynh học sinh hết sức bức xúc và cho rằng, nếu Công ty Ban Mai làm đúng trách nhiệm, kiểm soát chặt từ đầu, liệu rau bẩn có lọt qua cửa trường và đến với những bữa ăn của các em học sinh? Việc Công ty Ban Mai nhập rau củ từ Công ty Liên Anh đồng nghĩa doanh nghiệp này phải chịu trách nhiệm về chất lượng thực phẩm trước nhà trường, phụ huynh và học sinh.
“Mặc dù Công ty Liên Anh có gian dối, thì đơn vị đặt hàng vẫn phải chịu trách nhiệm cuối cùng, bởi đây là chuỗi cung ứng thực phẩm cho trẻ em là nhóm đối tượng dễ tổn thương nhất”.

Nếu chỉ xử lý bằng cách "dừng nhập hàng", thì ai chịu trách nhiệm cho những ngày trước đó? Số lượng rau đó đã đi đâu, vào bụng ai? Đó là học sinh, những đứa trẻ mà phụ huynh tin tưởng giao phó cho nhà trường và các đơn vị cung cấp suất ăn”, một chuyên gia pháp lý nêu quan điểm.
Báo Giáo dục và Thời đại kính đề nghị UBND TP Hà Nội, Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Y tế, Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các cơ quan chức năng liên quan nhanh chóng vào cuộc, làm rõ số lượng rau mà Công ty Liên Anh đã cung cấp cho Công ty Ban Mai để đưa vào các cơ sở giáo dục. Làm rõ danh sách các trường học có liên quan, số học sinh đã sử dụng thực phẩm. Tổ chức kiểm định độc lập về chất lượng các bữa ăn học đường trong thời gian qua đối với các cơ sở giáo dục.