“Con ông bà có thể trong số nạn nhân”
Gần 2 tuần qua, chị T.T.B. (làng Diễn Ngọc, Diễn Châu, Nghệ An) mất liên lạc với chồng là anh C.T.D. trên đường sang Anh. Người nhà anh D. cũng đọc thông tin trên mạng Internet về việc phía Anh đề nghị các gia đình có con mất tích trình báo để xác nhận danh tính. Nhưng đến giờ, gia đình vẫn chưa nhận cuộc điện thoại nào. “Mấy ngày qua, cứ có điện thoại đến là cả nhà lại thót tim, chỉ sợ phải nhận tin xấu”, người nhà anh D. nói.
Ở cùng xã, gia đình bà Cao Thị U. hơn 10 ngày qua sống trong lo âu, nước mắt. Mỗi một ngày, hi vọng lại càng ít đi. Con trai bà là anh D.C.T (37 tuổi) cũng mất liên lạc từ ngày 22/10 khi lên đường sang Anh với hi vọng có thu nhập cao, trả bớt số nợ vay mượn ở quê nhà.
“Sổ đỏ của nhà vợ chồng nó lẫn của bố mẹ đều thế chấp để vay tiền cho nó đi. Bản thân nó còn vay mượn hơn 500 triệu đồng từ bạn bè, họ hàng nữa. Giờ đây không biết nó sống chết ra sao. Vợ nó thì không có việc làm, 4 đứa con, đứa lớn nhất mới 7 tuổi, đứa út mới 11 tháng tuổi, không biết trông cậy vào đâu”, bà U. khóc.
Trong những ngày mất liên lạc với con đi sang Anh, gia đình bà Nguyễn Thị M. (xã Diễn Thịnh, huyện Diễn Châu) vẫn cố hi vọng con sống sót, dù mỏng manh. Tuy nhiên, vừa qua, khi nhận điện thoại từ phía Anh gọi đến báo: “Con ông bà có thể nằm trong số 39 nạn nhân”, thì người mẹ nghèo vùng ven biển ngã quỵ, suy sụp.
Thông qua nhiều kênh, 24 gia đình ở Nghệ An đã trình báo có người thân mất liên lạc. Nhưng đến ngày 2/11, 3 gia đình đã liên lạc được với người thân. Ngoài ra, thông tin rằng anh Nguyễn Hữu Trung (Yên Thành), lấy 900 triệu đồng mà gia đình cho nhằm đi Anh để đánh lô đề và trả nợ tại TPHCM nên không mất mạng – được Cơ quan chức năng khẳng định là bịa đặt. Chính quyền huyện Yên Thành đã đề nghị công an điều tra tài khoản mạng xã hội đăng thông tin thất thiệt này.
ĐBQH Nguyễn Hữu Cầu - Giám đốc Công an Nghệ An cho biết, lực lượng chức năng đã bắt giữ 8 người trong đường dây đưa người trái phép sang Anh. Theo đại biểu Nguyễn Hữu Cầu, tình trạng buôn người ở nước ta chủ yếu xuất hiện ở địa bàn miền núi, nơi điều kiện còn khó khăn, nhận thức của người dân chưa cao, điều kiện việc làm khó khăn.
Gửi lời chia buồn sâu sắc đến những gia đình có người thân tử vong ở Anh, đại biểu Nguyễn Hữu Cầu bày tỏ, đây là sự việc hết sức đau lòng. Hiện cơ quan chức năng của hai nước chưa có thông tin chính thức về các nạn nhân nhưng Nghệ An là một trong những tỉnh có người thiệt mạng.
“Như vậy, có 21 người đang còn mất tích. Có những người đi từ năm 2017, có những người đi từ tháng 8/2018 nhưng phần lớn đi từ tháng 4 đến tháng 8/2019” - đại biểu Cầu cho hay.
1% cuối cùng đã không còn
Chiều 4/11, ông Bùi Huy Cường, Phó Chủ tịch huyện Can Lộc (Hà Tĩnh) cho biết, tới thời điểm này có thể tin là 8 trong số 39 người chết ở Anh là dân địa phương. “Khi nào có thông tin chính thức, chúng tôi sẽ có phương án để hỗ trợ các gia đình có người thân thiệt mạng; Đồng thời lên phương án đón thi thể những người này về vì 8 người là quá nhiều”, ông Cường cho hay.
Ông Nguyễn Đình Gia, gần 60 tuổi – bố em Nguyễn Đình Lượng (thôn Thanh Mỹ, xã Thanh Lộc) đau buồn: “Vậy là tia hy vọng 1% cuối cùng đã không còn nữa! Con tôi đã ra đi. Cảnh sát Anh đã thông báo con tôi là 1 trong 39 nạn nhân trong container. Cả gia đình tôi kiệt quệ thật rồi”.
Ông Phạm Văn Thìn (bố em Phạm Thị Trà My, thị trấn Nghèn) cho biết: Gia đình cũng đã nhận được một cuộc điện thoại gọi từ Anh. Giờ thì thật rồi, em nó mãi ra đi khi tuổi đời còn quá trẻ. “Trà My ơi, con có lạnh lắm không con? Răng đời con khổ ri My ơi! Bố mẹ xin lỗi vì đã không lo được cho con. Thành thật xin lỗi con!” - người mẹ nằm kiệt quệ trên giường than.
Còn ông Võ Nhân Quế (bố em Võ Nhân Du), thôn Trường Lộc, xã Thiên Lộc, dường như gục ngã khi nhận thông tin từ người phiên dịch của cảnh sát Anh báo tin con họ là nạn nhân. “Nghe điện thoại như sét đánh ngang tai, con tôi đi chưa được bao lâu, giờ nó đã không còn nữa. Cảnh đầu bạc tiễn người đầu xanh đau đớn lắm!” - ông Quế nghẹn đi.
Ngăn ngừa thảm kịch tái diễn
Liên quan đến vụ việc 39 nạn nhân chết trong container ở Anh, ngày 4/11, thảo luận tại hội trường Quốc hội về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật một số ĐBQH cho rằng cần có sự nhìn nhận nghiêm túc để những thảm kịch tương tự không tái diễn.
Theo đại biểu Nguyễn Mạnh Cường (đoàn Quảng Bình), nạn buôn người, đưa lậu người qua biên giới các nước là vấn nạn của thế giới. Trong sự việc này, các cơ quan hữu quan của Việt Nam đã kịp thời khởi tố, điều tra vụ án hình sự, phối hợp với cơ quan chức năng nước sở tại xử lý các công việc có liên quan và động viên, chia sẻ với gia đình nạn nhân.
Tuy nhiên, những việc làm này là cần thiết nhưng chưa đủ, cần có sự nhìn nhận, đánh giá tình hình một cách nghiêm túc và rút ra những bài học để những thảm kịch tương tự không tái diễn.
Vụ việc nêu trên có nguyên nhân chủ yếu từ hành vi tổ chức, lôi kéo, dụ dỗ của những kẻ phạm tội, từ nhận thức không đúng đắn của các nạn nhân nhưng không thể không nói đến những hạn chế trong thực hiện vai trò, trách nhiệm của các cơ quan quản lý.
Vụ việc này gióng lên hồi chuông cảnh báo về công tác quản lý Nhà nước, trong một số trường hợp còn chưa theo kịp, đi sau thực tiễn và chỉ khi tiêu cực xảy ra mới quan tâm hơn tới việc rà soát, kiểm tra, thanh tra, điều tra, chấn chỉnh.
Thực trạng này cũng cho thấy, việc quản lý nhân khẩu, hộ khẩu, an ninh biên giới, xuất nhập cảnh trên các địa bàn còn bất cập. Việc giải quyết công ăn việc làm để nâng cao đời sống, thu nhập của người dân, việc tổ chức đưa người đi lao động ở nước ngoài theo con đường chính thức, kết quả cũng còn hạn chế.
Đặc biệt, các cơ quan bảo vệ pháp luật vẫn chưa đấu tranh hiệu quả để kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý các đường dây mua bán người, các đối tượng dụ dỗ, lôi kéo, tổ chức, môi giới người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép.
Bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết, Bộ Công an đã mang theo tài liệu về những người có liên quan sang Anh để xác minh. Bộ xác định, nếu có người Việt Nam thì phải tập trung làm công tác bảo hộ công dân, giải quyết các hậu quả có thể xảy ra. Đồng thời, tập trung phòng chống tội phạm, trước mắt là ngăn chặn loại tội phạm này.
