1.Thống kê của Tổng cục Du lịch, lượng khách quốc tế đến Việt Nam trong tháng 11/2018 ước đạt 1,3 triệu lượt, tăng 8% so với tháng trước và tăng 11% so với cùng kỳ năm 2017. Tính chung 11 tháng năm 2018 ước đạt hơn 14 triệu lượt khách, tăng 21,3% so với cùng kỳ năm 2017. Như vậy, nếu năm 2017 được coi là năm thành công nhất kể từ trước đó, với “những cảm xúc đặc biệt”; thì năm 2018 sự thành công còn lớn hơn. Việt Nam đã thực sự trở thành điểm đến trong bản đồ du lịch thế giới.
Tới giữa tháng 12, trong ngày đón vị khách quốc tế thứ 15 triệu đến Việt Nam bằng đường thủy, cập cảng Hạ Long (Quảng Ninh), thì theo Tổng cục Du lịch, năm 2018 du lịch Việt Nam đón khoảng 15,6 triệu khách quốc tế, phục vụ trên 80 triệu lượt khách nội địa, tổng thu từ du lịch đạt 620.000 tỷ đồng.
Các địa phương là trung tâm du lịch lớn của cả nước có tốc độ tăng trưởng mạnh như: TP Hồ Chí Minh đón 36,5 triệu lượt khách (trong đó có 7,5 triệu lượt khách quốc tế); Hà Nội đón khoảng 28 triệu lượt khách du lịch (trong đó có 5,5 triệu khách quốc tế), Quảng Ninh đón 12,5 triệu lượt khách (trong đó 5,3 triệu lượt khách quốc tế); Đà Nẵng đón 7,7 triệu lượt khách du lịch (trong đó khách quốc tế đạt gần 3 triệu)... Nhiều địa phương khác cũng đón lượng khách khá lớn, từ 6 triệu lượt khách trở lên Khánh Hoà, Hải Phòng, Kiên Giang, Lâm Đồng, Quảng Nam, Thanh Hoá...
Như vậy, có thể khẳng định, con số 103 triệu lượt du khách, trong đó có 15 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2019 là hoàn toàn có thể đạt được. Và, rất quan trọng, Việt Nam đã thực sự trở thành “điểm đến” trên phạm vi toàn cầu.
Tuy nhiên, với du lịch Việt Nam, vẫn còn những vấn đề cần được đặt ra, trong khi dư địa phát triển còn nhiều. Theo PGS.TS Phạm Trung Lương- Hiệp hội Đào tạo Du lịch VN (VITEA) thì mua sắm, hoạt động tiêu tiền của du khách không chỉ là yếu tố quan trọng thu hút khách du lịch, mà còn là yếu tố nâng cao mức chi tiêu trung bình của du khách trong chuyến đi du lịch tại điểm đến. Mức độ hấp dẫn của mua sắm phụ thuộc vào sự đa dạng, chất lượng và tính hợp lý về giá cả hàng hoá, bao gồm hàng hiệu và hàng thủ công mỹ nghệ địa phương mà du khách quan tâm. Như vậy, nếu chỉ xét về điều này thôi thì chúng ta vẫn chưa thể tự thỏa mãn.
Tương tự, theo ông Trần Việt Trung- Giám đốc Sở Du lịch Khánh Hòa thì cần phải chú ý từng thời điểm một và đặc biệt là phải chú ý tới chất lượng dịch vụ mà chúng ta đang hướng tới.
“Ở đây, chúng tôi không đặt vấn đề chất lượng cao, chất lượng thấp mà quan trọng là chúng ta khai thác được lượng khách với mức chi tiêu, sự hòa đồng trong hoạt động du lịch… đảm bảo chất lượng dịch vụ. Xử lý nghiêm, hạn chế tối đa các tour chui, bán đầu khách gây mất hình ảnh”- ông Trung nói.
2. Báo cáo của Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO), Việt Nam đứng thứ 6 trong 10 nước tăng trưởng du lịch mạnh nhất thế giới nhất trong năm 2017 và đứng đầu châu Á về tốc độ phát triển du lịch. Nhìn vào sự tăng trưởng của du lịch Việt Nam năm 2018, dù chưa có “xếp hạng” cụ thể của tổ chức này, nhưng vẫn có thể khẳng định rằng, du lịch Việt Nam vẫn có vị trí xứng đáng.
Tại Hội thảo Chiến lược ASEAN về tăng cường sự tham gia của cộng đồng và khối tư nhân trong phát triển du lịch (Hà Nội, ngày 12/12/2018), nhiều ý kiến chuyên gia, nhà quản lý đều thống nhất cho rằng, đây chính là thời điểm vàng để du lịch Việt Nam cất cánh khi mà đà tăng trưởng trong vòng 10 năm qua là rất rõ ràng.
Theo giới chuyên gia, để du lịch Việt Nam thực sự cất cánh thì cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn nữa của khối tư nhân. Có nghĩa là, việc xã hội hóa du lịch, cổ phần hóa các công ty du lịch Nhà nước cần được đẩy mạnh hơn.
Các chuyên gia cũng cho rằng, Việt Nam có thể phát triển rất mạnh du lịch cộng đồng và du lịch biển, “nếu có bước đi rõ ràng hơn tới tương lai”.
Từ giữa thập kỷ 90 của thế kỷ XX, bản người Thái (Bản Lác) ở huyện Mai Châu (tỉnh Hòa Bình), người ta đã làm du lịch cộng đồng. Khách có thể “cùng ăn, cùng ở” với người dân trong bản. Tới nay, các tỉnh Lào Cai, Hòa Bình, Sơn La, Hà Giang, Yên Bái, Thái Nguyên… đều đã có du lịch cộng đồng. Cách làm này không chỉ mang tới sự khá giả cho cộng đồng dân tộc thiểu số bản địa, mà còn giới thiệu được tinh hóa văn hóa của mỗi tộc người, nói rộng ra là văn hóa Việt Nam.
Tại tỉnh Lào Cai, hiện đã có trên 300 điểm lưu trú tại gia, tập trung chủ yếu ở 3 huyện Sa Pa, Bắc Hà, Bát Xát. Qua hoạt động du lịch cộng đồng, tại Sa Pa, tốc độ xóa đói, giảm nghèo nhanh gấp 3 lần so với các thôn, bản không làm du lịch. Nguồn thu của các hộ làm dịch vụ du lịch cũng cao gấp từ 5 lần so với trước khi “cho khách ngủ ở nhà mình”. Ước tính ở Lào Cai, các điểm du lịch cộng đồng đã giải quyết việc làm cho hơn 2.600 lao động.
TS Trần Hữu Sơn (Hội Văn nghệ Dân gian Việt Nam) cho rằng, từ khi di sản văn hóa truyền thống được phát triển theo lối thương mại thì nó vừa giữ gìn được vốn cổ, vừa sinh lợi cho con người đang sống trong thời buổi ngày nay. Trong du lịch cộng đồng, loại hình lưu trú homestay đang ngày một hấp dẫn hơn.
Về du lịch biển đảo, với trên 3.260km đường bờ biển, hơn 1 triệu km2 vùng đặc quyền kinh tế biển (gấp 3 lần diện tích đất liền) cùng với gần 3.000 đảo ven bờ và hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, Việt Nam có hệ thống tài nguyên biển phong phú, hoàn toàn có thể phát triển mạnh ngành du lịch gắn với biển, cũng như kinh tế biển.
Từ Bắc và Nam có thể kể đến du lịch biển Móng Cái, Hạ Long (Quảng Ninh), Đồ Sơn, Cát Bà (Hải Phòng), Sầm Sơn (Thanh Hóa), Cửa Lò (Nghệ An), Thiên Cầm (Hà Tĩnh), Đá Nhảy (Quảng Bình), Cửa Việt (Quảng Trị), Thuận An (Thừa Thiên-Huế), Đà Nẵng, Lý Sơn (Quảng Ngãi), Ghềnh Ráng (Quy Nhơn), ghềnh Đá Đĩa (Phú Yên), vịnh Nha Trang (Khánh Hòa), Ninh Chữ (Ninh Thuận), Cà Ná (Bình Thuận), Phú Quốc (Kiên Giang), Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu)... Đó là những địa danh du lịch biển đã phát triển mạnh trong những năm qua.
Người ta cũng có thể chứng kiến sự bùng nổ du lịch biển tại Côn Đảo, nơi từng được ví như “địa ngục trần gian” với 20.000 ngôi mộ và hệ thống chuồng bò, chuồng cọp khét tiếng của thực dân. Khi Côn Đảo trở về với Đất Mẹ (từ sau Đại thắng Mùa Xuân 1975), đây là “hòn đảo thê lương”. Nay, Côn Đảo đã tỏa sáng, được các tổ chức du lịch thế giới cho là địa chỉ cần được khám phá, là “Hòn đảo bí ẩn nhất hành tinh”.
Giữa tháng 11/2011, Côn Đảo là điểm dừng chân của cặp đôi tài tử lừng danh Hollywood: Angelina - Brad Pitt. Không phải ngẫu nhiên họ chọn Côn Đảo của Việt Nam làm nơi nghỉ ngơi. Vùng đảo cách đất liền 200km nếu không có gì thú vị thì chắc chắn không thể níu chân họ.
Từ chỗ “Việt Nam-Vẻ đẹp tiềm ẩn” đến “Việt Nam - Điểm đến” là một chặng đường dài. Nhưng chúng ta đã đi và đã đến.
