Các quan chức Moscow ngày 13/2/2024 cho biết, Thủ tướng Estonia Kaja Kallas đã bị đưa vào danh sách truy nã ở Nga vì nỗ lực dỡ bỏ các tượng đài thời Thế chiến thứ hai của Liên Xô ở quốc gia vùng Baltic này.
Sự việc trên diễn ra khi căng thẳng giữa Nga và phương Tây tăng cao trong bối cảnh cuộc chiến ở Ukraine.
Tên của Thủ tướng Kaja Kallas xuất hiện trong danh sách những người bị truy nã của Bộ Nội vụ Nga với cáo buộc hình sự chưa xác định. Danh sách này cũng bao gồm nhiều quan chức và nhà lập pháp từ các quốc gia vùng Baltic khác.
Bà Kallas đã bác bỏ cáo buộc của giới chức Nga, nói đây là “chiến thuật hù dọa quen thuộc” của Moscow.
“Nga có thể tin rằng, việc ban hành lệnh bắt giữ giả sẽ khiến Estonia im lặng. Tôi từ chối im lặng - tôi sẽ tiếp tục lên tiếng ủng hộ Ukraine và ủng hộ việc tăng cường khả năng phòng thủ của châu Âu”, bà Kallas nói.
Estonia và các thành viên NATO là Latvia và Lithuania đã dỡ bỏ các di tích được nhiều người coi là di sản không mong muốn của thời kỳ Liên Xô hiện diện tại các quốc gia đó.
Kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt gần hai năm trước, nhiều tượng đài về các chiến sĩ Hồng quân cũng đã bị dỡ bỏ ở Ba Lan và Cộng hòa Séc.
Moscow đã tố cáo những động thái đó là xúc phạm ký ức về những người lính Liên Xô đã ngã xuống khi chiến đấu với Đức Quốc xã.
Việc Nga đưa bà Kallas vào danh sách truy nã - người đã ủng hộ quyết liệt việc tăng cường hỗ trợ quân sự cho Ukraine và các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với Nga - dường như phản ánh nỗ lực của Điện Kremlin nhằm nâng cao lợi ích trước áp lực của NATO và liên minh châu Âu đối với cuộc chiến.
Đây là lần đầu tiên Bộ Nội vụ Nga đưa một nhà lãnh đạo nước ngoài vào danh sách truy nã.
Ngoại trưởng Estonia Taimar Peterkop và Bộ trưởng Văn hóa Litva Simonas Kairys cũng nằm trong danh sách mà công chúng có thể tiếp cận, cùng với nhiều quan chức và nhà lập pháp từ Latvia, Litva và Ba Lan.
Mika Golubovsky, biên tập viên dịch vụ tiếng Anh của tờ Mediazona, nói với tờ Associated Press rằng, Thủ tướng Kallas và các chính trị gia khác từ các quốc gia vùng Baltic đã nằm trong cơ sở dữ liệu truy nã của Bộ Nội vụ Nga kể từ giữa tháng 10/2023 và là nguyên thủ quốc gia duy nhất trong danh sách.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova xác nhận bà Kallas và ông Peterkop có tên trong danh sách vì liên quan đến việc dỡ bỏ tượng đài.
Khi được hỏi về động thái này, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết: “Đây là phản ứng trước hành động của bà Kallas và những người khác đã có hành động thù địch đối với ký ức lịch sử và đất nước chúng ta”.
Nga có luật hình sự về việc “phục hồi chủ nghĩa Quốc xã”, bao gồm việc trừng phạt hành vi xúc phạm các đài tưởng niệm chiến tranh.
Ủy ban Điều tra Nga, cơ quan điều tra tội phạm hàng đầu của đất nước, có một bộ phận xử lý các cáo buộc “làm sai lệch lịch sử” và “phục hồi chủ nghĩa Quốc xã”, cơ quan này đã tăng cường hành động kể từ khi bắt đầu chiến tranh, theo Mediazona, cơ quan đưa tin về việc bà Kallas bị thêm vào danh sách truy nã.