Ngày 13/1, thông tin từ Công ty Nhiệt điện Uông Bí cho biết, đơn vị đang điều tra sự cố lò hơi gây ra tiếng nổ lớn vào chiều 12/1. Trước đó, khoảng 16 giờ 39 phút ngày 12/1, tại tổ máy 300 MW của Công ty Nhiệt điện Uông Bí xảy ra sự cố bục ống sinh hơi và gây ra tiếng nổ lớn. Ngay sau đó, tổ máy này đã tự động ngừng vận hành để đảm bảo an toàn. Rất may, sự cố không gây thiệt hại về người.
Theo Công ty Nhiệt điện Uông Bí, nguyên nhân của sự cố là do nhà máy phải đốt loại than cám mới (5a1), bởi nguồn cấp than nội địa không đủ vận hành các tổ máy (theo thiết kế, tổ máy của đơn vị dùng loại than cám 5a3, 5a4). Từ cuối năm 2019, để tăng lượng cung cấp than, TKV đã cung cấp than trộn nhập khẩu tương đương than cám 5a1, khác so với thiết kế. Trước thời điểm xảy ra sự cố, tổ máy 300 MW đang vận hành bình thường theo lệnh điều độ điện quốc gia và tham gia thị trường điện, thông số, thiết bị ổn định.
Theo GS.TSKH Trần Đình Long, Hội Điện lực Việt Nam, mỗi một tổ máy, một loại lò chỉ sử dụng được 1 - 2 loại than nhất định theo thiết kế. Muốn sử dụng loại than khác phải tiến hành phối trộn rất cẩn thận. Than sau khi phối trộn phải được đốt thử trước, phân tích tro xỉ như thế nào, công nghệ xử lý ra sao, sau đó mới có thể tính toán việc áp dụng cho lò. Việc sử dụng đốt than bừa bãi rất nguy hiểm, có thể làm tắc lò, gây nổ cả tổ máy, sẽ rất nghiêm trọng nếu có người đang làm việc hoặc sinh sống xung quanh đó vì sức nổ của lò là cực lớn.
Việc sử dụng than không đúng thiết kế sẽ làm giảm hiệu suất phát điện. Công suất của tổ máy phát điện cũng sẽ kém đi. Ngoài ra, loại than không đúng với thiết kế dễ tạo ra các loại khí, xỉ thải đóng trong lòng lò gây tắc lò. Rất may sự cố này không gây thiệt hại về người.
Chuyên gia Đào Nhật Đình, tư vấn độc lập cho các tổ chức môi trường đồng tình, mỗi một loại lò chỉ được sử dụng 1 - 2 loại than nhất định. Khi cần thiết thì phải phối trộn các loại than khác nhau rất cẩn trọng và có thử nghiệm, đo đạc trước khi dùng. Vì than khác nhau sẽ cung cấp oxy khác nhau, thời gian cháy khác nhau. Có loại cháy nhanh, cháy sớm. Có loại cháy lâu, cháy âm ỉ, từ đó tạo ra điện với công suất khác nhau. Việc thay đổi than so với thiết kế lò là rất nguy hiểm. Dẫn đến cháy nổ là rất dễ hiểu. Một số nơi không tuân thủ điều này, dùng than một cách bừa bãi, hậu quả rất khó lường.