Việt Nam là nước có tỷ lệ ung thư cao
Hiện nay có hơn 100 loại ung thư đã được xác định, trong đó mức độ phổ biến của từng bệnh thay đổi theo tuổi, giới và chủng tộc. Nhiều loại ung thư không có biểu hiện bệnh trên lâm sàng ở giai đoạn sớm. Ở Việt Nam, bệnh ung thư đang có xu hướng ngày một gia tăng.
Theo Viện nghiên cứu phòng chống ung thư, ung thư mới tăng từ 68 nghìn ca năm 2000 lên 126 nghìn ca năm 2010 và dự kiến sẽ vượt qua 190 nghìn ca vào năm 2020. Mỗi năm ở Việt Nam có khoảng 115 nghìn người chế vì ung thư, tương ứng 315 người/ngày. Việt Nam được WHO xếp nằm trong 50 nước thuộc top 2 trên bản đồ ung thư, đứng ở vị trí 78/172 quốc gia, vùng lãnh thổ khảo sát với tỉ lệ tử vong 110/100 nghìn dân, ngang với tỉ lệ tại Phần Lan, Somalia.
Theo các chuyên gia y tế, có nhiều nguyên nhân làm cho tỷ lệ bệnh ung thư tại Việt Nam ngày càng tăng cao nhưng 3 nhóm nguyên nhân lớn là: do cường độ lao động, ô nhiễm môi trường và chế độ ăn uống. Một số khảo sát cho thấy, có 95% số lao động khu vực doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp ngoài nhà nước có làm thêm giờ. Mức lao động này khiến sức khỏe giảm sút, khả năng chống đỡ bệnh tật kém. Bên cạnh đó còn vấn đề bảo hộ lao động ở Việt Nam chưa được chú trọng.
Ô nhiễm ở Việt Nam hiện nay đang ở mức cao. Ra đường thì gặp ô nhiễm không khí, bụi, thuốc trừ sâu, khói thuốc lá, ở nhà thì ăn thực phẩm, uống nguồn nước ô nhiễm, mỹ phẩm, nước hoa. Chế độ dinh dưỡng của người Việt Nam đa phần thiếu khoa học do nhiều thói quen ăn uống đã trở thành tập quán. Gần đây thì chất bảo quản và chất kích thích trong thực phẩm trở nên đáng báo động và là một trong những nguyên nhân gây bất ổn đến đời sống sức khỏe của người dân.
Theo ghi nhận ung thư, Hà Nội có tỷ lệ ung thư cao nhất ở nam giới là ung thư phổi, ở nữ giới là ung thứ vú. TP Hồ Chí Minh có tỷ lệ ung thư cao nhất ở nam giới là ung thư gan, ở nữ giới là ung thư cổ tử cung.
Ung thư phổ biến nhất trên thế giới cũng như ở Việt Nam là ung thư phổi, chiếm 12,4% các loại ung thư. Mỗi năm có khoảng 20 nghìn bệnh nhân trong đó có 17 nghìn ca tử vong. Trong 100 nghìn người dân thì có đến 40 người mắc bệnh ung thư phổi ở Hà Nội, 30 người mắc ở TP Hồ Chí Minh. Ung thư dạ dày đứng thứ 4 sau ung thư phổi, ung thư vú và ung thư đại tràng. Mỗi năm có thêm 15-20 nghìn ca bệnh mới.
Việt Nam có hơn 10 nghìn trường hợp mới mắc ung thư gan mỗi năm, tỷ lệ này cao nhất thế giới và mỗi năm có hơn 20 nghìn trường hợp tử vong. Còn với ung thư đại tràng, thống kê mới nhất cho thấy tỷ lệ người mắc ở nhóm tuổi từ 20-49 tuổi ngày càng gia tăng. Riêng với ung thư vú trong 100.000 dân tỷ lệ mắc theo tuổi là 27,3 ở miền Bắc và tỷ lệ mắc theo tuổi là 17,1 ở miền Nam.
Phát hiện ung thư càng sớm, điều trị càng đơn giản
Theo chuyên gia, tỷ lệ chữa khỏi ung thư cao hay thấp tùy thuộc vào việc bệnh được phát hiện ở giai đoạn sớm hay muộn là chính. Khả năng sống thêm cũng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như giai đoạn bệnh, thể mô hợp, sự đáp ứng trong điều trị. Phát hiện càng sớm ung thư thì việc điều trị càng đơn giản, nếu phát hiện bệnh muộn thì phải phối hợp nhiều mô thức.
GS.TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, Viện trưởng Viện ung thư quốc gia cho rằng để nâng tỷ lệ phát hiện bệnh sớm, nâng tỷ lệ chữa thành công bệnh ung thư trong thời gian tới thì bảo hiểm y tế cần vào cuộc, có thể chi trả chi phí sàng lọc một số bệnh ung thư thường gặp. Việt nam có khoảng hơn 300 nghìn người Việt Nam đang phải chiến đấu với ung thư, mỗi năm có gần 165 nghìn ca mắc mới và 115 nghìn bệnh nhân tử vong. Ở nam giới, ung thư phổi chiếm tỷ lệ mắc và tử vong hàng đầu, kế đó là dạ dày, gan, đại trực tràng. Ở nữ giới lần lượt là ung thư vú, dạ dày, phổi.
Ung thư có thể được phát hiện từ rất sớm bằng các phương pháp tầm soát ung thư hiện đại và phù hợp. Bởi vậy, bên cạnh việc phát triển các kỹ thuật điều trị ung thư hiện đại mang đến hiệu quả tốt nhất cho người bệnh thì tầm soát ung thư sớm cũng có vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả điều trị căn bệnh này. Điều quan trọng là bạn cần lựa chọn địa chỉ khám tầm soát ung thư uy tín có thể kiểm tra và tầm soát ung thư toàn diện. Chuyên gia khuyến cáo, từ tuổi 40 trở lên ở cả hai giới nam nữ có sự gia tăng tỷ lệ ung thư nên cần tầm soát. Phát hiện sớm, điều trị kịp thời và đúng phương pháp giúp bệnh nhân có thể khỏi bệnh, sống khỏe mạnh lâu dài.
Hiện nay, tỷ lệ chữa khỏi ung thư sống trên 5 năm ở nam giới là 33%, ở nữ giới là 40%. Tổ chức Y tế Thế giới nghiên cứu cho thấy 40% ung bướu có thể ngăn ngừa, phòng tránh được và 1/3 có thể chữa khỏi nhờ phát hiện sớm và chữa trị.
Mỗi người nên tự phòng bệnh ung thư bằng việc thay đổi tư duy: Sống và làm việc khoa học, đừng tham công tiếc việc, tự bảo vệ sức khỏe bản thân mỗi ngày. Hãy nhìn xa hơn bởi số tiền bạn kiếm được hôm nay chưa chắc đủ để bạn trị bệnh. Hãy đòi hỏi quyền được bảo hộ lao động, phòng chống thuốc lá, hạn chế rượu bia và các chất kích thích. Bạn nên ăn nhiều rau, hoa quả tươi, hạn chế đồ nướng, tập thể dục thường xuyên, ổn định cân nặng.
