St Kizito Nattyole - Trường tiểu học được Chính phủ và nhà thờ ở Luwero cấp kinh phí, có 614 HS và 12 giáo viên trong năm học bắt đầu từ tháng Hai này.
Hiệu trưởng Moses Kyambadde hy vọng năm 2014 sẽ là năm hiệu quả vì nhà trường đang phải đối phó với một trong những thách thức lớn nhất của mình, đó là sự vắng mặt của GV tại lớp học.
“Có một số GV không thể đi làm đầy đủ 1 tuần mà không nghỉ ít nhất 1 ngày. – Ông nói – GV sau đó sẽ xuất hiện với những lời xin lỗi qua loa. Một số HS thậm chí còn nghỉ học và cho rằng GV của mình còn không ở đây, tại sao mình phải phí thời gian đến khi thầy giáo không có ở lớp học”.
Theo Báo cáo về tham nhũng toàn cầu của tổ chức Minh bạch quốc tế, GV ở Uganda vắng mặt ở lớp học 27% thời gian, cao thứ 2 trong số 21 quốc gia trên thế giới. Báo cáo trên cho rằng vấn đề này thuộc một trong những dạng trầm trọng nhất của tham nhũng trong giáo dục.
Theo một báo cáo khác của tổ chức phi chính phủ Build Africa, tỷ lệ trên tại một trường học ở quận Kumi phía đông Uganda là 62,5%.
Bản báo cáo cho rằng sự vắng mặt của GV là do một số yếu tố như ốm đau, đi tham dự các lễ tang, cơ sở vật chất của nhà trường nghèo nàn, các vấn đề giao thông, điều kiện môi trường, thiếu bữa ăn trưa ở trường học và thậm chí là do cả say xỉn.
Lương thấp cũng là nguyên nhân được chỉ ra. Ông Kyambadde nói rằng GV ở Uganda chỉ có mức lương tương đương 129 USD/tháng và thường không được trả đúng hạn, điều này buộc họ phải làm thêm nông nghiệp và công việc bán thời gian khác.
Mới đây, một tờ báo Uganda cho biết một số GV ở phía đông đất nước đã tranh thủ thời gian ở lớp để lái xe thuê.
Giáo viên và học sinh giám sát lẫn nhau
Ở quận Luwero, tình hình đã được cải thiện kể từ tháng 7/2011, khi hãng Nokia và tổ chức phi chính phủ Plan International đưa ra một hệ thống tin nhắn đơn giản cho phép HS giám sát và báo cáo sự vắng mặt của GV.
Theo sáng kiến đang hoạt động tại 99 trường tiểu học và 6 trường THCS này, HS có thể gửi tin nhắn miễn phí cho tổ chức Plan International khi một GV không có mặt tại lớp học. Sau đó những tin nhắn sẽ được chuyển tiếp đến thanh tra GD trong quận và sự việc sẽ được điều tra.
“Trong một tuần, bất kỳ GV nào cũng có thể vắng mặt. - Nabwire, học sinh đứng đầu một ủy ban HS và là 1 trong 2 HS của trường St Kizito được nhận điện thoại cho biết – Hệ thống này đã giúp chúng em nói chuyện với GV của mình mà không sợ hãi họ. Trước đây, chúng em thấy GV như thấy cảnh sát. Nó đã cho chúng em một tiếng nói và giúp chúng em cải thiện được việc học tập của mình”.
Việc GV vắng mặt được thảo luận cùng với các vấn đề khác của trường học tại các cuộc họp hội đồng HS hàng tháng mà Nabwire làm đồng chủ tịch.
Ông Kyambadde nói hầu hết GV bây giờ chỉ vắng mặt khi có một vấn đề nghiêm trọng nào đó. “Cuối cùng, họ nhận ra rằng họ phải có mặt ở trường học thường xuyên để những tin nhắn đó không thể hiện họ thường xuyên vắng mặt. – Ông nói – HS đang giám sát GV và GV cũng đang giám sát HS, cuối cùng thì cả hai bên đều đến trường đầy đủ”.
Hàng tuần, ông Kyambadde cũng gửi tin nhắn về những vấn đề quan trọng của trường cho phụ huynh, những người có thể sử dụng hệ thống tin nhắn trên để theo dõi xem con mình có đi học hay không.
“Hệ thống này kết nối phụ huynh, GV, HS và lãnh đạo địa phương. - Ông Paul Wassawa, quan chức của Ủy ban Quản lý trường học cho biết – Ban đầu không dễ dàng nhưng chúng tôi đã cố gắng hướng dẫn cho một số phụ huynh biết gửi tin nhắn”.
